Καλλιέργεια της αδράνειας

Αγαπητέ Άψινθε

         Προφανώς έχεις κάμει εξαιρετικές προόδους.  Ο μόνος μου φόβος είναι μήπως μέσα στην ορμή σου  επιπέσης με βία εναντίον του «ασθενούς» σου και τον ξυπνήσης για να ιδή την πραγματική του κατάστασι.   Για σένα και για μένα, που βλέπομε καθαρά τα πράγματα, δεν πρέπει  ποτέ να ξεχνούμε, πόσο διαφορετική έπρεπε  να του φαίνεται η τωρινή κατάστασίς του.   Ξέρομε ότι έχομε αλλάξει την πορεία του, η οποία είναι έτοιμη να τον φέρη έξω από  την τροχιά του Εχθρού.  Πρέπει όμως να φαντάζεσαι ότι όλα αυτά που βάζουν σ’ ενέργεια τον καινούργιο του προσανατολισμό είναι ασήμαντα και μπορούν να ανακληθούν.  Δεν πρέπει να του επιτραπή  να υποθέση ούτε στιγμή ότι απομακρύνεται σιγά-σιγά, αλλ’ ασφαλώς, από τον ήλιο, πάνω σε μια τροχιά που θα τον φέρη στα ψυχρά και σκοτεινά μέρη του διαστήματος.

        Γι’ αυτό είμαι σχεδόν ευχαριστημένος διότι συχνάζει ακόμη στην Εκκλησία και κοινωνεί.  Το ξέρω, ότι αυτά είναι επικίνδυνα, αλλά, οτιδήποτε, είναι καλύτερο  από το να καταλάβη  ότι έχει επέλθει διάσπασις με τους πρώτους μήνες της Χριστιανικής του ζωής.  Όσο και να κρατά τις εξωτερικές συνήθειες ενός Χριστιανού, μπορεί ακόμη να τον κάμη κανείς να σκέπτεται για τον εαυτό του, ότι παραδέχεται μεν μερικούς νέους φίλους και τις διασκεδάσεις των , εν τούτοις όμως η πνευματική του κατάστασις είναι η ιδία, όπως πρό εξ εβδομάδων . Και ενόσω σκέπτεται αυτό, εμείς δεν θα αγωνιζόμαστε εναντίον μια καθαρής αναγνωρίσεως αμαρτίας του για την οποία μετανοεί, αλλά μόνο με μια κούφια, αλλά ανήσυχη σκέψι του, με το να αισθάνεται ότι δεν συμπεριφέρθηκε πολύ καλά τώρα τελευταία.

        Αυτή τη θολή ανησυχία του πρέπει να την χειρισθούμε με προσοχή.  Εάν είναι δυνατή, μπορεί να τον ξυπνήση και να χαλάση όλο το παιχνίδι.  Αλλά εάν την καταργήσης τελείως – πράγμα που, καλά θυμήθηκα, ο Εχθρός πιθανόν να μη σου το επιτρέψη – χάνομε ένα ατού, το οποίο μπορεί να γυρίση προς όφελός μας.  Εάν  η ανησυχία είναι λανθάνουσα, αλλά όχι τόσο βαθειά ώστε να τον οδηγήση στην πραγματική μετάνοια, έχει μιά ανεκτίμητη αξία.  Αυξάνει την αντιπάθεια του «ασθενούς» σου να σκέπτεται τον Εχθρό.  Όλοι σχεδόν οι άνθρωποι όλων των εποχών έχουν δοκιμάσει αυτή την αντιπάθεια.  Αλλά όταν σκεπτόμενος Αυτόν αντιμετωπίζει δυνατά ένα ολόκληρο σύννεφο αισθήματος ενοχής, τότε η  αντιπάθεια αυτή γίνεται δεκαπλασία.  Κάθε τι που θυμίζει την Παρουσία Του γίνεται φοβερό, όπως η θέα ενός βιβλίου λογαριασμών σε έναν που έχει οικονομικές στενοχώριες.

        Σ’ αυτό το στάδιο ο «άρρωστός» σου δεν θα παραλείψη, αλλά θα εξακολουθήση με αυξανόμενη αντιπάθεια τα θρησκευτικά του καθήκοντα.  Θα σκέπτεται τα θρησκευτικά του καθήκοντα όσο δυνατόν λιγώτερο ευπρεπώς παρά προτήτερα και θα τα λησμονή όσο μπορεί πιο γρήγορα, μόλις απαλάσσεται από αυτά.  Πρίν μερικές εβδομάδες τον πείραζες με την απροσεξία και την ανακρίβεια στις προσευχές.  Τώρα όμως θα τον βρής με ανοικτά  τα χέρια του και σχεδόν να σε παρακαλή  να μεταβάλης την πρόθεσί του και να νεκρώσης την καρδιά του.  Θα ζητήση υποκριτικές προσευχές, διότι τίποτε άλλο δεν φοβάται τόσο πολύ, όσο το να έρθη σε μια πραγματική συζήτησι με τον Εχθρό.  Ο σκοπός του είναι να αφήση να κοιμούνται τα σκουλήκια.

        Εν όσω ο άρρωστός σου θα βυθίζεται σ’ αυτή την κατάστασι. Θα απαλλαγής σιγά-σιγά από κοπιαστικές εργασίες να του προμηθεύσης διασκεδάσεις και πειρασμούς.  Κάθε μέρα που περνά όλο και περισσότερο θα συχαίνεται να αντκιρίση κατά πρόσωπο την ανησυχία και απροθυμία του, ενώ θα απομακρύνεται απ’ την αληθινή ευτυχία.  Θα βρής τότε ότι το παραμικρό ή και τίποτε, είναι αρκετό για να προσελκύση την άστατη προσοχή του, διότι η συνήθεια κάνει τις ευχαριστήσεις της ματαιοδοξίας, του ερεθισμού και της αυθάδειας λιγώτερο θελκτικές και την απάρνησί των την κάνη πιο δύσκολη (εάν η συνήθεια έχει φέρει καλά αποτελέσματα).

        Δεν θα έχης πλέον ανάγκη από ένα καλό βιβλίο που να του αρέση για να τον κρατήσης από τις προσευχές του, από την εργασία του ή τον ύπνο του.  Μια στήλη αγγελιών της χθεσινής εφημερίδος θα είναι εντελώς αρκετή.  Μπορείς να τον κάνης να σπαταλά τον καιρό του, όχι μόνον σε συνομιλίες με τους φίλους του για πράγματα που του αρέσουν, αλλά και σε στείρες συνομιλίες για τίποτε, ή και για πράγματα που τον στενοχωρούν.  Μπορείς να τον κρατήσης σε αδράνεια για πολύν καιρό.  Μπορείς να τον κρατήσης άγρυπνο αργά τη νύχτα, όχι να κάνη θόρυβο αλλά να έχη στυλωμένα τα μάτια του σε μια σβυσμένη φωτιά μέσα σ’ ένα ψυχρό δωμάτιο.  Όλες τις υγιείς και εξαιρετικές πράξεις από τις οποίες θέλομε να τον εμποδίσομε, μπορείς να τις απαγορεύσης, και να μη του δίνης τίποτε για ανταμοιβή, σε τέτοιο σημείο ώστε να μπορέση στο τέλος να πή, όπως ένας δικός μου «ασθενής» είπε τη στιγμή που έφτασε στον Άδη :  «Τώρα βλέπω ότι κατηνάλωσα το περισσότερο μέρος της ζωής μου μη κάνοντας τίποτε απο ότι ώφειλα να κάνω, αλλά και ότι μου άρεσε να κάνω». Οι Χριστιανοί περιγράφουν τον Εχθρό σαν κάτι «χωρίς Τον Οποίον τίποτε δεν είναι δυνατό».  Υπάρχει μεγάλη δύναμις σ’ αυτό το Τίποτε.  Αρκετά μεγάλο ώστε να στερήση τον άνθρωπο  τα καλύτερά του χρόνια, όχι κάνοντας γλυκές αμαρτίες, αλλά σε μελαγχονικά φτερουγίσματα του νού,  που  ούτε τα ξέρει, ούτε πώς να τα επιτύχη γνωρίζει, σε ικανοποίησι περιεργειών του, τόσο ασθενών, ώστε μόνον κατά το ήμισυ είναι ενήμερος περί αυτών, να χτυπά  ταμπούρλο τα δάκτυλά του, να σφυρίζη αδιάφορα τραγούδια που δεν του αρέσουν, και με την πολυκαιρία να εντρυφά σ’ ένα λαβύρινθο ονειροπολήσεων χωρίς ηδονή  ή φιλοδοξία, και οι οποίες μια φορά αν του κολλήσουν γίνονται τόσο δυνατές, ώστε το πλάσμα είναι πολύ αδύνατο και μεθυσμένο απ΄αυτές, για να τις αποτινάξη.

        Θα μου πής ότι αυτές είναι πολύ μικρές αμαρτίες. Δεν υπάρχει αμφιβολία σαν νέος πειραστής που είσαι ότι αγωνιάς να τα καταφέρης να διηγηθής θεαματικές αχρειώτητες.  Αλλά να θυμάσαι ότι  όλη η δουλειά είναι η απόστασις με την οποία χωρίζεις τον άνθρωπο από τον Εχθρό.  Λίγο ενδιαφέρει αν οι αμαρτίες του είναι συγγνωστές, διότι όταν συσσωρευθούν πολλές αμαρτίες, έστω και μκρές, αποσπούν τον άνθρωπο από το Φώς και τον οδηγούν στο Μηδέν.  Ο φόνος δεν είναι καλύτερος από την  χαρτοπαιξία, όταν η χαρτοπαιξία οδηγή στην κατεργαριά.  Πράγματι ο ασφαλέστερος δρόμος για την Κόλασι, είναι ο γλυκός κατήφορος, ο απαλός στα πόδια , χωρίς απότομες στροφές, χωρίς πέτρινες στήλες που δείχνουν τα χιλιόμετρα, χωρίς σημάδια και σταθμούς.

                                                                                     Ο στοργικός σου θείος

                                                                                               ΤΥΛΙΧΤΗΣ

C.S. Lewis,ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ,ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ,εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND