...Δεν συμφωνώ μ' αυτούς  που λένε πως τους καρπούς της ευχής καμιά άλλη προσευχή δεν τους δίνει.  Τους καρπούς , ή μάλλον τον καρπό, της ευχής, που είναι η ένωσή μας με το Θεό, μπορούμε να τον πάρουμε από κάθε  προσευχή ή, τολμώ να πω, και χωρίς προσευχή, δηλαδή χωρίς συγκεκριμένα λόγια, αν ο νους και η καρδιά μας,  ενωμένα ως προς την ενέργειά τους, είναι σταθερά προσκολλημένα στον Κύριο...

Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου

Αν η καθημερινότητά σας , σας φαίνεται φτωχή  μην την κατακρίνετε.  Κατηγορήστε τον εαυτό σας που δεν είναι αρκετά  ποιητής για να αντλήσει τα πλούτη πού κρύβονται μέσα της.  Γιατί για τον δημιουργό δεν  υπάρχει φτώχεια,  ούτε τόποι φτωχοί ή αδιάφοροι. Ακόμα και αν σας έκλειναν σ' ένα κελί, που οι τοίχοι του δεν θα άφηναν να φτάσουν ως εσάς οι ήχοι του έξω κόσμου, δεν θα είχατε τα παιδικά σας χρόνια, αυτόν τον πολύτιμο, βασιλικό πλούτο, αυτό το θησαυροφυλάκιο της μνήμης;  Στρέψτε την προσοχή σας προς τα εκεί.  Προσπαθήστε να ανασύρετε τις βυθισμένες αισθήσεις εκείνου του μακρινού παρελθόντος.  Η προσωπικότητά σας θα ενισχυθεί, η μοναξιά σας θα διευρυνθεί, θα γίνει μία μισοφωτισμένη κατοικία  προστατευμένη από τους εξωτερικούς θορύβους. Και αν μετά από τούτη τη στροφή προς τα μέσα, από τούτο το βύθισμα στον δικό σας κόσμο θα γεννηθούν στίχοι, ούτε καν θα διανοηθείτε  να ρωτήσετε κάποιον αν είναι καλοί ...

... Ένα έργο τέχνης είναι καλό, μόνο όταν το γεννάει η ανάγκη.  Για μα το κρίνεις πρέπει να ανακαλύψεις την προέλευσή του: δεν υπάρχει άλλος τρόπος.  Γι αυτό, αξιότιμε κύριε, δεν μπορώ  να σας δώσω άλλη συμβουλή απ' αυτήν : Να βυθιστείτε στον εαυτό σας και ερευνήσετε τα βάθη απ' όπου πηγάζει η ζωή σας.  Σ' εκείνη την πηγή θα βρείτε την απάντηση στο ερώτημα για το αν πρέπει να δημιουργήσετε. Δεχθείτε την όπως ηχεί, χωρίς να επιχειρήσετε να την ερμηνεύσετε...

Ράινερ Μαρία Ρίλκε

        Ο Χριστός εγκαινίασε μια νέα ζωή και όχι μια νέα θρησκεία.

        Αυτή η ανεξαρτησία της πρώτης Εκκλησίας από τη "θρησκεία", με τη συνηθισμένη κατά παράδοση σημασία αυτής της λέξης, είναι που οδήγησε τους ειδωλολάτρες να κατηγορήσουν τους Χριστιανούς για αθεϊσμό.  Οι Χριστιανοί δε νοιάζονταν διόλου για ιερή γεωγραφία και οι ναοί και η λατρεία τους ήταν τέτοια που δεν μπορούσαν να γίνουν παραδεχτά από τις γενιές τις θρεμμένες με την επισημότητα των μυστηριακών τελετών. Δεν υπήρχε ιδιότυπο  θρησκευτικό ενδιαφέρον για τα μέρη εκείνα όπου έζησε ο Χριστός. Δεν υπήρχαν προσκυνήματα. Η παλιά θρησκεία είχε χιλιάδες ιερούς τόπους και ναούς. Για τους Χριστιανούς όλα αυτά ήταν περασμένα ξεχασμένα. Δεν υπήρχε ανάγκη για ναούς χτισμένους από λιθάρια : το σώμα του Χριστού, η ίδια η Εκκλησία, ο νέος λαός, ο συναθροισμένος γύρω από Εκείνον, ήταν ο μόνος πραγματικός ναός. Λύσατε τον ναόν τούτον, και εν τρισίν ημέραις εγερώ αυτόν ...(Ιωαν. 2,19).

        Η ίδια η Εκκλησία ήταν η νέα και ουράνια    Ιερουσαλήμ.  Η Εκκλησία στην Ιερουσαλήμ    ήταν αντίθετα δίχως σημασία. Το γεγονός πώς ο Χριστός έρχεται και είναι παρών είχε μεγαλύτερη σημαία από τα μέρη όπου Εκείνος βρέθηκε. Η ιστορική πραγματικότητα του Χριστού φυσικά στάθηκε το αδιαφιλονίκητο έδαφος της πίστης των πρώτων Χριστιανών, Δε θυμόντουσαν όμως τόσο Εκείνον,  όσο προπάντων ήξεραν πως Εκείνος  βρισκόταν μαζί τους. Και σε Εκείνον βρισκόταν το τέλος της "θρησκείας", επειδή Εκείνος ο ίδιος ήταν η Απόκριση σε όλες τις θρησκείες, σε όλη την ανθρώπινη πείνα για το Θεό, επειδή  σε Εκείνον η ζωή που είχε χαθεί για τον άνθρωπο -και που η θρησκεία μπορούσε μονάχα να τη συμβολίσει, να τη σημάνει, να την αναζητήσει- η ζωή αυτή είχε σε Εκείνον αποκατασταθεί για τον άνθρωπο.

Alexander Schmemann

       

Ένα μυστήριο -όπως ξέρομε- είναι πάντα ένα πέρασμα, μια μεταμόρφωση.  Δεν είναι ωστόσο ένα "πέρασμα" στην "υπερφύση", αλλά στη Βασιλεία του Θεού, στον ερχόμενο κόσμο, δηλαδή στην ίδια πραγματικότητα του κόσμου αυτού και της ζωής του, όπως τον λύτρωσε και τον αποκατέστησε ο Χριστός. Είναι η μεταμόρφωση, όχι της "φύσης" σε "υπερφύση", αλλά του παλαιού σε καινούργιο.

Ένα μυστήριο δεν είναι επομένως ένα "θαύμα" με το οποίο ο θεός παραβιάζει, καθώς θα λέγαμε, τους "φυσικούς νόμους", αλλά το φανέρωμα της τελικής Αλήθειας για τον κόσμο και για τη ζωή, για τον άνθρωπο και για τη φύση - της Αλήθειας που είναι ο Χριστός.

Alexander Schmemann