Δύο  ποιητές
Ένα  Θέμα

                                              

                                                        Τ Ε Ι Χ Η 

                 Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ

                 μεγάλα κ' υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.

                 Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ.

                Άλλο δεν σκέπτομαι : τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη

                διότι πράγματα πολλά να κάμω είχον.

                Ά όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω.

                Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.

               Ανεπαισθήτως μ΄έκλεισαν απο τον κόσμον έξω.

                                                                                    Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗ

                                                       

                                        

                Είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε - προς τα εκεί πηγαίνει προοδευτικά η εξέλιξή μας - πώς τίποτα Ξένο δεν επισυμβαίνει, αλλά μόνο αυτό που μας ανήκει από καιρό. Χρειάστηκε να αναθεωρήσουμε τόσες και τόσες φορές την έννοια της κίνησης' έτσι θα πρέπει επίσης να μάθουμε σιγά σιγά ότι αυτό που ονομάζουμε πεπρωμένο προέρχεται από τους ίδιους τους ανθρώπους και ότι δεν είναι κάτι που επιβάλλεται από έξω.  Επειδή τόσοι και τόσοι δεν έχουν αφομοιώσει το πεπρωμένο τους και  δεν το μεταμόρφωσαν μέσα τους  όσο καιρό το ζούσαν, δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν αυτό πού εμφανίστηκε στο τέλος.  Τους φάνηκε τόσο ξένο, που μέσα στην τρομάρα τους νόμισαν πώς η είσοδός του ειχε συντελεστεί εκείνη τη στιγμή, γιατί έπαιρναν όρκο πώς πριν από λίγο δεν υπήρχε κάτι Παρόμοιο εκεί.  Όπως για μεγάλο διάστημα οι άνθρωποι έσφαλαν ως προς την κίνηση του ήλιου, έτσι εξακολουθούν να πλανώνται ως σήμερα σε ότι αφορά την κίνηση όσων πρόκειται να συμβούν στο  μέλλον.  Το μέλλον στέκει ασάλευτο, αγαπητέ κύριε Κ., ενώ εμείς κινούμαστε στο απέραντο διάστημα.

               Ράινερ Μαρία Ρίλκε ( ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΠΟΙΗΤΗ, εκδ. " Αρμός").

                

Εγώ και οι άλλοι

       Τα όρια  μας προσδιορίζουν.  Προσδιορίζουν ποιός είμαι και ποιός δεν είμαι.  Μου δείχνουν πού ανήκω, ποιός είναι ο χώρος μου και πού αρχίζει ο άλλος και μου δίνουν μια εικόνα της ιδιοκτησίας της ζωής μου και των απαιτήσεων που συνδέονται μ' αυτήν.
       Η γνώση των δικών μου ευθυνών και υποχρεώσεων τελικά μου δίνει ελευθερία. ΄Οταν γνωρίζω πού αρχίζει και τελειώνει ο δικός μου χώρος, μπορώ να κάνω μέσα σ' αυτόν ότι μου φαίνεται σωστό.  Το αίσθημα της ευθύνης για τη ζωή μου, μου ανοίγει δρόμους με πολλές δυνατότητες.  Αν όμως δεν έχω αναλάβει τη ζωή μου στην κατοχή μου, οι δυνατότητές μου για προσωπικές αποφάσεις κι επιλογές θα είναι πολύ περιορισμένες.  Για φαντασθείτε πόση σύγχυση θα προκαλούσε σε κάποιον  αν του έλεγαν να προσέξει καλά μια ιδιοκτησία, γιατί θα είναι υπεύθυνος  απέναντι στο νόμο για ό,τι συμβεί μέσα σ' αυτήν, και δεν του καθόριζαν που βρίσκονται τα όρια αυτής της ιδιοκτησίας ή δεν του έδιναν τη δυνατότητα να προστατέψει τα σύνορά της.  Αυτό δεν θα μπορούσε να χαρακτηριθεί σαν μια απλή αμέλεια.
       Κι όμως κάτι τέτοιο συμβαίνει πολύ συχνά στό συναισθηματικό και πνευματικό μας χώρο.  Ο Θεός μας δημιούργησε έτσι, ώστε να ζούμε ο καθένας μας "μέσα" στο δικό του εαυτό, μέσα στην ψυχή μας, και να είμαστε υπεύθυνοι για ό,τι μας αποτελεί. . . . 
       Ο καθένας μας έχει ν'αντιμετωπίσει αυτό που συμβαίνει στη δική του ψυχή και τα όρια μας καθορίζουν ποιό είναι αυτό.  Αν δεν γνωρίζουμε τα όριά μας, ή αν έχουμε διδαχτεί μια λανθασμένη οριοθέτηση, αυτό θα μας προκαλέσει πολύ πόνο.

               (Dr. Henry Cloud & Dr. John Townsend,  από το βιβλίο " ΟΡΙΑ ΖΩΗΣ "εκδ. ΕΛΑΦΟΣ) 

            

 
       

Ελευθερία  Ανάπτυξης


Είμεθα ελεύθεροι να αφήσουμε το παρελθόν και να ατενίσουμε το μέλλον με ελπίδα.

. . . Αντίθετα με τη σωματική ανάπτυξη πού είναι γραμμική, η πνευματική ανάπτυξη περιγράφεται με τη βιβλική εικόνα του θανάτου και της αναστάσεως.

       Η προσωπική ανάπτυξη είναι μιά σειρά από πτώσεις και αναστάσεις, με κάθε πτώση να δημιουργή τη δυνατότητα γιά μιά νέα αρχή, μιάν άλλη ανάσταση.  Δεν υπάρχει μιά σταθερή χριστιανική ζωή.  Τό παλιό αρνείται να πεθάνη και οι καινούργιες αρχές χαρακτηρίζονται από μόχθο και οδύνη.
       
       Άν και ο τρόπος της προσωπικής ανάτυξης είναι σπαρακτικός και ταραχώδης, η κατεύθυση είναι ξεκάθαρη. 

       Αυτός είναι το πρότυπο της ωριμότητος πού ο Θεός θέλει γιά τον άνθρωπο. Καλούμεθα να  "αυξήσωμεν εις αυτόν τά πάντα",  "εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού", "'ινα μηκέτι ώμεν νήπιοι". (Εφεσ.4 ).

       Η βάση της προσωπικής ανάπτυξης είναι η διάθεση να αντικρύζης την πραγματικότητα και νά παραμένης θετικός .
       Η κατάθλψη είναι αυτό πού συμβαίνει όταν αντικρύζης την πραγματικότητα και παραμένεις αρνητικός.
       Η άρνηση είναι αυτό πού συμβαίνει όταν παραμένης θετικός, αρνούμενος όμως να αντικρύσης την πραγματικότητα.
       Το μέσο γιά την ελευθερία να είσαι ταυτόχρονα ρεαλιστής και θετικός είναι η διαθήκη της συγχώρησης του Θεού της οποίας γινόμεθα μέτοχοι διά του βαπτίσματος.
       Η συγχώρηση του Θεού καλύπτει το παρελθόν, έτσι ώστε να μπορή ο άνθρωπος να δή το παρόν χωρίς τις διαστροφές του παρελθόντος.
       Απελευθερωμένοι από αυτά τα αρνητικά κρατήμετα μπορούμε να προσβλέπουμε στο μέλλον με ελπίδα.

                                                                                                                             (π. Φιλόθεος Φάρος)

. . .  ο αγιότερος 
       ανάμεσά μας έχει κατορθώσει να υψωθεί τόσο μόνο πάνω από τούς συναθρώπους του,
             ώστε να διακρίνει καθαρότερα το Έλεος πού μας καθορά, και να αποκυρήξει το 
     φάντασμα της  ανθρώπινης αξιότητας, πού θα είχε το βλέμμα επίδοξα στραμένο στα ύψη.
       
                           (NATHANIEL HAWTHORNE ,The Scarlet Letter,  εκδ."ΙΝΔΙΚΤΟΣ")

        

      

       Τη δ' τού αυτού μηνός, μνήμη τού Οσίου και θεοφόρου πατρός ημών Γεωργίου, τουπίλκην          
       Καρσλίδου, πνευματικού πατρός της Δράμας και κτίτορος της εκείσε Ιεράς Μονής της τού
                                                                Χριστού Αναλήψεως.

       . . . Είναι μιά μεγαλειώδης ευκαιρία.

       Κατ΄αρχάς ο έρωτας δεν είναι κάτι πού σημαίνει αφοσίωση, δόσιμο, ένωση με κάποιον άλλον τι θα ήταν άλλωστε μία ένωση  μεταξύ δύο ασαφών, ανέτοιμων, αποπροσανατολισμένων πλασμάτων ;)   Είναι μιά μεγαλειώδης ευκαιρία γιά τον καθένα χωριστά να ωριμάσει, να αποκτήσει δική του υπόσταση, να μετεμορφωθεί σε έναν αυτόνομο κόσμο, να γίνει ο ίδιος ένας κόσμος γιά χάρη κάποιου ανθρώπου.  Πρόκειται γιά υπερβολική και φιλόδοξη απαίτηση, που χρίζει τον άλλο εκλεκτό και τον καλεί σε απέραντα πεδία. Μόνο μέσα σ' αυτό το πνεύμα, σαν καθήκον πού έχουν να σκάβουν διαρκώς μέσα τους("ακούγοντας προσεκτικά και σφυριλατώντας μέρα νύχτα") μπορούν οι νέοι να χρησιμοποιούν τον έρωτα πού τούς δινεται.  Η αφιέρωση καί το δόσιμο και κάθε μορφή ένωσης δεν είναι γι' αυτούς (πού γιά πολύ καιρό ακόμα πρέπει να συλλέγουν και να αποταμιεύουν). Η ένωση είναι το τελικό στάδιο : είναι ίσως αυτό πού μόλις και μετά βίας χωράει σε μιά ανθρώπινη ζωή.
       Όμως στο σημείο αυτό ξεγελιούνται οι τόσο συχνά και τόσο πολυ όταν ερωτεύονται, πού πέφτουν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου (επειδή από τη φύση τους είναι ανυπόμονοι) και ξοδεύονται καθώς ζούν μέσα στο χάος, την αταξία και τη σύγχυση. . . Καί μετά τι γίνεται ;  Τί μπορεί νά κάνει η ζωή μ' αυτόν τον μοσοναυαγισμένο σωρό πού αυτοί ονομάζουν ένωση και πού ευχαρίστως θά αποκαλούσαν ευτυχία ή το μέλλον τους ;  Ο καθένας χάνεται για χάρη τού άλλου και χάνει τον αλλον καθώς και τούς πολλούς πού θα τον διαδεχθούν.  Όμως συγχρόνως χάνει την απεραντοσύνη και όλες τις υφιστάμενες δυνατότητες, γιατί ανταλλάσσει την προσέγγιση χαμηλόφωνων προαισθημάτων, φόβων και ανησυχιών, με μιά άγονη αμηχανία, από την οποία δεν μπορεί να προκύψει τίποτα απολύτως. μόνο λίγη αηδία, απογοήτευση και φτώχεια, πού οδηγούν σε κάποια από τις πολές σωτήριες συμβάσεις, σ'εκείνα τα πολυάριθμα καταφύγια αυτού τού επικίνδυνου δρόμου.  . . . Η κοινωνική αντίληψη φρόντισε να δημιουργήσει τόσες καταφυγές όλων των ειδών, γιατί έχοντας την τάση να αντιμετωπίζει την ερωτική ζωή ως διασκέδαση, έπρεπε να τη διαμορφώσει με τρόπο ανάλαφρο σαν κάτι ευτελές, ακίνδυνο και ασφαλές, όπως είναι όλες οι δημόσιες διασκεδάσεις. 

                          (ΡΑΙΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ,  ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΝΕΑΡΟ ΠΟΙΗΤΗ,  εκδ. ΑΡΜΟΣ)

        . . .    το κάτι άλλο που μόνο του θα κάνει τη ζωή άξια να τήν ζείς.

       Πολλοί άνθρωποι στρέφονται στον Θεό σε στιγμές φόβου, δυστυχίας ή πόνου, όμως όταν αυτές οι στιγμές περάσουν, επιστρέφουν σε μιά ζωή πού δέν έχει καμιά απολύτως σχέση με την πίστη, και ζούν σαν ο Θεός να μήν υπήρχε. Επίσης, πολλοί άνθρωποι δεν πιστεύουν τόσο πολύ στόν Θεό όσο στη θρησκεία, όσο κι αν  αυτό μπορεί να ακούγεται παράξενο. Τούς αρέσει απλά να βρίσκονται στην εκκλησία, το βρίσκουν βολικό και άνετο. Πολλοί απ' αυτούς τούς ανθρώπους έχουν εξοικειωθεί από την παιδική τους ηλικία με την "ιερότητα" της εκκλησίας και των τελετουργιών. Εκεί τα πάντα είναι όμορφα, βαθιά, μυστηριακά-εντελώς διαφορετικά απ' ότι τα βρίσκουν στην καθημερινή παραφροσύνη και την κακία του κόσμου. Και χωρίς ποτέ να συλλογιστούν πάνω σ'αυτό ή να ψάξουν βαθύτερα οι άνθρωποι αυτοί συνεχίζουν να ζούν αυτή τη "θρησκευτικότητα". Όμως η θρησκευτικότητα δέν έχει σχεδόν καμιά σχέση με την "πραγματική ζωή". Η θρησκευτικότητα παρέχει καλές, καθαρές "εμπειρίες", κάνει ευκολότερη τη ζωή. Αλλά η θρησκεία μέσα σ' αυτό το σχήμα απομονώνεται και χωρίζεται από την αληθινή ζωή.
       Τελικά υπάρχει μιά τρίτη κατηγορία ανθρώπων : εκείνων πού θεωρούν τη θρησκεία σαν κάτι χρήσιμο και απαραίτητο για την ανθρώπινη κοινωνία,για το έθνος, για την οικογένεια, για τα παιδιά, για τούς ετοιμοθάνατους και τούς αρρώστους, για τη διατήρηση της τιμιότητος και της ηθικής. Με άλλα λόγια οι ,αυτοί οι .άνθρωποι περιορίζουν τη θρησκεία στη χρησιμότητά της. Θυμάμαι όταν ήμουν νέος ιερέας, πώς με πλησίαζαν οι μητέρες γιά να βοηθήσω στο ξερίζωμα κάποιας κακής συνήθειας των παιδιών τους μέσω της εξομολογήσεως. "Πέστε στό παιδί μου ότι ο Θεός βλέπει τά πάντα, έτσι θα φοβηθεί και δεν θα ξανακάνει εκείνο ή το άλλο ..."
       Η θρησκεία ως βοήθεια και παρηγοριά, η θρησκεία ως ένα είδος ψυχαγωγικής διασκέδασης με ιερά και υψηλά πράγματα, η θρησκεία ως χρησιμότητα. Σε όλα αυτά υπάρχει καποια δόση αληθείας, όμως όταν περιοριστεί μόνο σ'αυτά, η θρησκεία δεν είναι πιά πίστη, όπως την περιέγραψε ο απόστολος Παύλος στην αυγή του χριστιανισμού : " Έστι δε πίστις ελπιζομέων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ού βλεπομένων " (Εβρ. 11:1).
       Άς  συλλογιστούμε αυτά τα παραξάνενα λόγια :"ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ού βλεπομένων". Είναι παράξενα εξαιτίας μιά φαινομενικής αντιφάσεως : Άν ελπίζω σε κάτι, τότε πως γίνεται να είναι ήδη πραγματοποιημένο; Άν έχει ήδη πραγματοποιηθεί, τότε λογικά δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο να ελπίζω. Καί πώς είναι δυνατόν κάτι που δεν φαίνεται -ή με άλλα λόγια, κάτι πού αδύνατον να παρατηρήσουμε και νά εξετάσουμε- να φαίνεται και νά γνωρίζεται; Πώς μπορεί μέσα μου να γίνει βεβαιότητα , κάτι αυθεντικό και αληθινό, κάτι πραγματικό, αυτό πού εγώ ήδη κατέχω;
Ωστόσο ακριβώς μ'αυτό τον τρόπο, χρησιμοποιώντας αυτές τίς φαινομενικές αντινομίες, ο απόστολος Παύλος ορίζει την πίστη. Πρόσεξε πώς αυτός ο ορισμός δεν περιλαμβάνει τη λέξη Θεός. Αυτή η λέξη εμφανίζεται αργότερα, στούς επόμενους στίχους της επιστολής του. Εδώ μιλά για την πίστη ως μιά ξεχωριστή, χαρακτηριστικά ανθρώπινη κατασταση-ένα είδος χαρίσματος πού κατέχουν τα ανθρώπινα όντα.
       "Λοιπόν λές πώς είναι χάρισμα, όμως τί χάρισμα" ; Σ' αυτή την ερώτηση μπορούμε ν' απαντήσουμε ως εξής : είναι ο πόθος, η λαχτάρα, η ελπιδοφόρα προσδοκία γιά κάτι επιθυμητό, το αόριστο προαίσθημα για εκείνο το κάτι άλλο πού μόνο του θα κάνει τη ζωή άξια να τήν ζείς.

                 (Alexander Schmemann, Celebration of Faith, I Believe . . ."ΠΙΣΤΕΥΩ" εκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ)