Εκμετάλλευσις των περιόδων καταπτώσεως

Αγαπητέ μου Άψινθε

        Ελπίζω ότι η τελευταία  μου επιστολή σε έπεισε ότι με την κατάπτωσι και σκοτεινιά ή «ξηρότητα»  που περνά τώρα ο «ασθενής» σου, δεν θα κερδίσης την ψυχή του, αλλ΄ότι είναι ανάγκη να τα εκμεταλλευθής αυτά καταλλήλως.   Πώς θα μεταχειρισθής αυτή την κατάστασι  του «ασθενούς»  σου, θα σου εξηγήσω.

        Εν πρώτοις έχω πάντοτε βρεί ότι η καταπτωτκή περίοδος της ανθρώπινης ταλαντεύσεως μας δίνει υπέροχες ευκαιρίες για πειρασμούς φιληδονίας και ιδιαιτέρως του σεξ. Αυτό μπορεί να σου  κάμη έκπληξι, διότι φυσικά κατά την περίοδο του ενθουσιασμού η φυσική ενέργεια, και άρα και η σεξουαλική, είναι πολύ δυνατώτερη.  Εν τούτος πρέπει να έχης υπ’ όψει σου ότι οι δυνάμεις της αντιστάσεως βρίσκονται στο μάξιμουμ.  Η υγεία και η διάθεσις, τα οποία μπορείς να μετεχειρισθής  για να του προκαλέσης την ηδονή, μπορούν – αλλοίμονο – να χρησιμοποιηθούν για την εργασία, τα παιχνίδια, ή σε σκέψεις ή σε τέρψεις που δεν βλάπτουν. Η επίθεσις έχει μεγαλύτερη ελπίδα επιτυχίας όταν το εσωτερικό του ανθρώπου είναι θαμπό, άδειο και κρύο.  Σημείωσε επίσης ότι το σεξ στον καιρό της καταπτώσεως έχει μια λεπτή διαφορά απ’ ότι είναι  στην κατάσταασι ανυψώσεως του ανθρώπου.  Αυτό εκφυλίζεται σαν  νερωμένο γάλα σε μια παράλογη κατάστασι  που οι άνθρωποι ονομάζουν «ερωτοληψία», που τείνει μάλλον στη διαφθορά, υπόκειται όμως πολύ λιγώτερο στους γενναιόδωρους και φανταστικούς, ακόμη και πνευματικούς μολυσμούς της, και η οποία κάνει τον ανθρώπινο σεξουαλισμό τόσο  απροσδιόριστο για μας.  Το ίδιο συμβαίνει με τις άλλες επιθυμίες της σάρκας.  Μπορείς πιο εύκολα να κάμης τον «μαθητή» σου έναν μέθυσο, παρακινώντας τον να πίνη για να αλλάξη διάθεση όταν είναι σκυθρωπός και εξηντλημένος, παρά όταν τον ενθαρρύνης να το μεταχειρισθή αυτό σαν μέσο διασκεδάσεως με τους φίλους του, όταν βρίσκεται σε ψυχική ευφορία.  Μη λησμονής ότι εάν μεταχειριζόμαστε μια ευχαρίστησι στην υγιή, κανονική και ικανοποιητική μορφή της, είμαστε τρόπον τινά πάνω στο έδαφος του Εχθρού.  Το γνωρίζω, έχομε ήδη αρκετές ψυχές δικιές μας, μέσω της τέρψεως.  Εν τούτοις αυτές είναι δική Του εφεύρεσις, όχι δική μας.  Αυτός τις εδημιούργησε. Παρ’ όλες τις αναζητήσεις μας δεν μπορέσαμε να παραγάγουμε ούτε μία. Το μόνον  που μπορούμε να κάνωμε πάνω σ’ αυτό το ζήτημα, είναι να ενθαρρύνωμε τους ανθρώπους να παίρνουν  τις τέρψεις που έχει παραγάγει ο Εχθρός, σε χρόνο, τρόπο και βαθμό που Αυτός έχει απαγορεύσει.  Έτσι επιτυγχάνομε να τους εκφυλίζωμε και να τους κάνωμε ακάθαρτους και δυσάρεστους στον Δημιουργό τους. Η φόρμουλα είναι η εξής : «Μια ακατάπαυστη μανία ψυχαγωγίας».  Αυτό είναι το ασφαλέστερο και καλύτερο στυλ.  Να παίρνης την ψυχή του ανθρώπου και να μη δίνης ΤΙΠΟΤΕ για αντάλλαγμα, αυτό είναι που ευχαριστεί την καρδιά του Πατρός ημών.   Και η περίοδος της πνευματικής ξηρασίας είναι ο κατάλληλος καιρός ν’ αρχίσης την επιχείρησι.

        Υπάρχει ένα μέσον ακόμη καλύτερο να εκμεταλλεύεσαι αυτή την περίοδο των καταπτώσεων.  Εννοώ τις σκέψεις του «ασθενούς» σου περί του πράγματος αυτού. Όπως πάντοτε, το πρώτο βήμα είναι να προφυλάττης το νού του από τη γνώσι.  Μη του επιτρέψης να υποπτευθή τον νόμο της Ταλαντεύσεως.  Πείσε τον ότι η πρώτη θέρμη της μετανοίας του μπορούσε να διαρκέση πολύ, και να πιστέψη ομοίως ότι αυτή η κατάστασις της ξηρότητος θα είναι διαρκής.  Εάν η παρεξήγησις αυτή ριζώση στο κεφάλι του, θα μπορέσης να προχωρήσης με διάφορους τρόπους.  Όλο αυτό εξαρτάται από το εάν ο «άνθρωπός» σου είναι του τύπου των απελπιζομένων, οπότε μπορείς να τον πειράξης και να τον ρίξης στην απελπισία ή αν είναι από τους αισιόδοξους τύπους, οι οποίοι σκέπτονται κατά τας επιθυμίας των, οπότε μπορείς να τον βεβαιώσης ότι όλα θα πάνε καλά. Ο προηγούμενος τύπος είναι σπάνιος μεταξύ των  ανθρώπων.  Εάν συμβαίνη ο  «ασθενής» σου να ανήκη σ’ αυτόν, το κάθε τι είναι εύκολο. Προσπάθει μόνον να συνατά πεπειραμένους χριστιανούς (πράγμα εύκολο στις ημέρες μας) και να διευθύνης την προσοχή του στα κατάλληλα χωρία της Γραφής, κατόπιν σπρώξε τον στην απελπισία, η οποία συνίσταται στο να θέλη να ξαναβρή τα παληά του αισθήματα με τη δύναμι της θελήσεώς του μόνον – και κερδίσαμε το παιχνίδι. Εάν αντιθέτως είναι τύπος από εκείνους που ελπίζουν, η δουλειά σου είναι να τον κάνης να συγκατατίθεται στη χαμηλή πνευματική θερμοκρασία που βρίσκεται, και βαθμηδόν να ευχαριστήται μ’ αυτήν και πείσε τον ότι δεν είναι τόσο χαμηλά, τελευταίος όλων.  Μέσα σε μία ή δυο εβδομάδες θα τον έχης κάμει να αμφιβάλλη  εάν οι πρώτες ημέρες του Χριστιανισμού του δεν ήταν ίσως υπερβολικές.  Μιλησέ του περί του «μετριασμού» σε όλα τα πράγματα. Εάν μπορέσης μια φορά να τον φέρης στο σημείο να σκεφθή ότι «η θρησκεία είναι πολύ καλή μέχρι ενός σημείου», πρέπει να αισθάνεσαι πολύ ευτυχής περί της ψυχής του. Μια μέτρια θρησκεία έχει για μας μεγαλύτερη αξία παρά η αθρησκεία – κι αυτό είναι πιο διασκεδαστκό.

        Μια άλλη δυνατότητα που έχεις είναι να προσβάλλης κατ’ ευθείαν την πίστι του. Όταν αναγνωρίση ότι η κατάπτωσίς του είναι διαρκής, δεν μπορείς να τον πείσης ότι η «η θρησκευτική του φάσις» θα εξαφανισθή, όπως και οι προηγούμενες φάσεις ;  Φυσικά δεν είναι νοητό να προχωρήση λογικά, από την πρότασι : «Έχω χάσει κάθε ενδιαφέρον γι αυτό» στην πρότασι : «Αυτό  το πράγμα είναι ψεύτικο».  Αλλά όπως σου έχω ειπεί άλλοτε, πρέπει να βασίζεσαι στις λέξεις, όχι στη λογική.  Η απλή λέξις «φάσις» θα κάμη πολύ πιθανόν τη δουλειά της.  Είμαι βέβαιος ότι το πλάσμα έχει περάσει διά μέσου πολλών φάσεων προτήτερα (όλα έχουν περάσει) και ότι τούτο αισθάνεται πάντοτε ανώτερο και κυριαρχικό απέναντι σε κάθε φάσι που πέρασε, όχι διότι την πολέμησε αλλά διότι απλώς είναι περασμένη. Τον ποτίζεις με ομιχλώδεις ιδέες περί Προόδου και Εξελίξεως και Ιστορικών Απόψεων, καθώς πιστεύω, και του δίνεις μοντέρνες βιογραφίες να διαβάζη ; Οι ήρωες περνούν πάντοτε από την μια «φάσι» στην άλλη. Έτσι δεν είναι :

        Εννόησες ; κράτησε το πνεύμα του μακρυά από σαφείς αντιθέσεις μεταξύ Αληθινού και ψεύτικου.  Μεταχειρίσου τις ωραίες φράσεις : «Αυτό ήταν μια φάσις» - «Πέρασα διά μέσου όλων αυτών», και μη λησμονής την ευλογημένη λέξι :»Έφηβος».

                                                                              Ο στοργικός σου θείος

                                                                                      ΤΥΛΙΧΤΗΣ

C.S. Lewis,ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ, ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ , εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND

Ο νόμος της ταλαντεύσεως

Αγαπητέ μου  Άψινθε

        Έτσι λοιπόν, έχεις μεγάλες ελπίδες ότι η θρησκευτικότης του «ασθενούς» σου είναι ετοιμοθάνατη ;  Πάντοτε σκεπτόμουνα ότι το Κολλέγιο Εκπαιδεύσεως πήγε στα κομμάτια αφότου μπήκε ο γέρω-Σκώρος στο κεφάλι σου, αλλά τώρα πια είμαι βέβαιος γι’ αυτό.  Δεν σου έχει μιλήσει ποτέ κανείς για τον νόμο της Ταλαντεύσεως ;

        Οι άνθρωποι  είναι αμφίβια  –  μισο-πνεύματα και μισο-ζώα.  Η απόφασις του Εχθρού να κάμη τον καθένα ένα τραγελαφικό υβρίδιο έκανε τον Πατέρα ημών να αποσύρη την βοήθειά του από Αυτόν. Ως πνεύματα ανήκουν στον αιώνιο κόσμο, ως ζώα όμως κατοικούν εντός του χρόνου.  Γι’ αυτό το λόγο, ενώ το πνεύμα των μπορεί να διευθύνεται προς ένα αιώνιο αντικείμενο, τα σώματά των, τα πάθη των  και φαντασία των βρίσκονται σε διαρκή αλλαγή, διότι το να ζή κανείς μέσα στο χρόνο σημαίνει εξέλιξι.  Για  τούτο η ευστάθεIά των βρίσκεται μέσα στην ταλάντευσι,  μέσα σε μια ομαλή επιφάνεια από την οποία ξαναπέφτουν πάντοτε μέσα σε μια διαδοχή κορυφών και κοιλάδων.  Εάν παρατηρούσες  με επιμέλεια τον «ασθενή» σου, θα μπορούσες  να ιδής ότι η ταλάντευσις αυτή παρουσιάζεται σε όλες τις περιοχές της ζωής του – στο ενδιαφέρον του για την εργασία του ,στην αγάπη προς τους φίλους του, στις  φυσικές του ανάγκες, όλα πηγαίνουν πάνω και κάτω.  Εφόσον ζη στη γη, οι περίοδοι της πνευματικής και σωματικής ευεξίας και ζωτικότητος, εναλλάσονται με περιόδους ναρκώσεως και εσωτερικής φτώχειας.   Η ξηρότης και η σκοτεινιά που περνά τώρα, δεν προέρχεται – όπως αφελώς υποθέτεις  - από την μαστοριά σου.  Αυτά είναι απλώς ένα φυσικό φαινόμενο, που δεν θα μας ωφελήση διόλου, εκτός εάν το χρησιμοποιήσης με οξυδέρκεια.

        Για να αποφασίσης το καλύτερο πάνω σ’ αυτό πρέπει να ζητήσης να μάθης, τι σκοπεύει να κάμη ο Εχθρός πάνω σ’ αυτό, και τότε να κάμης το αντίθετο.  Τώρα, είναι ενδεχόμενο να εκπλαγής μαθαίνοντας ότι ο Εχθρός στην προσπάθειά Του να κατακτήση για πάντα μια ψυχή, την βοηθεί περισσότερο κατά την περίοδο των καταπτώσεων, παρά των ανυψώσεων Μερικοί από τους μεγάλους ευνοούμενούς Του έχουν περάσει από μέσα από τα μακρυνότερα και βαθύτερα βαθουλώματα, όσο κανένας άλλος.    Ο λόγος είναι ο εξής :  Για μας ένας άνθρωπος είναι πρωτίστως τροφή.  Ο σκοπός μας είναι η απορρόφησις της βουλήσεώς του μέσα στη δική μας, η επέκτασις του ζωτικού μας χώρου, δαπάναις του.  Η υπακοή όμως που ζητάει ο Εχθρός είναι τελείως  διαφορετικό πράγμα.   Εκείνο που λέει ο Εχθρός για την αγάπη Του προς τους ανθρώπους , και ότι η υπηρεσία που του προσφέρεται πρέπει να είναι τελείως ελεύθερη, δεν είναι - όπως χαρούμενα θέλομε να πιστεύωμε - - απλή προπαγάνδα, αλλά μια τρομακτική αλήθεια.  Έχει πράγματι σκοπό να γεμίση τον κόσμο από αηδή ομοιώματά Του, μικρογραφίες Του, που είναι ποιοτικώς σαν Αυτόν,  όχι διότι θέλει να τα απορροφήση, αλλά διότι θέλει να είναι με την ελεύθερη θέλησί τους όμοια με Αυτόν.   Εμείς θέλομε κτήνη, που να γίνωνται τροφή μας.   Αυτός θέλει υπηρέτες, που να γίνωνται τέκνα Του.  Εμείς θέλομε να απομυζήσωμε.   Εκείνος θέλει να χαρίση.  Είμαστε άδειοι και θέλομε να γεμίσωμε.   Αυτός είναι γεμάτος και πλημμυρίζει.   Ο σκοπός του πολέμου  μας είναι ένας κόσμος όπου ο Πατήρ ημών εν τοις Καταχθονίοις  θα έχη συγκεντρώσει όλα τα όντα στον εαυτό του.   Ο Εχθρός θέλει ένα κόσμο υπάρξεων ηνωμένων με Αυτόν, αλλά χωρισμένων παρά ταύτα μεταξύ των.

        Και να γιατί οι καταπτώσεις παίζουν τον ρόλο τους.  Πρέπει συχνά να θαυμάζης, γιατί ο Εχθρός δεν μεταχειρίζεται περισσότερο τη δύναμί Του για την άισθητή Παρουσία Του στις  ανθρώπινες ψυχές.   Εννόησέ το, ότι ο Ακαταμάχητος και Αδιαφειλονίκητος έχει δύο όπλα, τα οποία το σχέδιό Του Τού απαγορεύει να μεταχειρισθή.   Απλώς και μόνον το να καταπονή μια  ανθρώπινη θέληση (το πιο ανεπαίσθητο αίσθημα της Παρουσίας Του θα αρκούσε),θα ήταν ανωφελές γι’ Αυτόν.   Δεν μπορεί να εκβιάση, να παρακινήση μόνον μπορεί.   Οι άνθρωποι πρέπει να είναι ένα μαζί  Του, και εν τούτοις να μένουν αυτοί  οι ίδιοι.    Δεν τον εξυπηρετεί το να τους διαγράψη ή να τους αφομοιώση.   Προτιμά  να τους καταπονή λίγο στην αρχή, να τους κάνη να αισθάνωνται ασθενώς την Παρουσία Του, η οποία τους φέρνει συνκινητικές γλυκύτητες και αισθάνονται ότι εύκολα θα νικήσουν τον πειρασμό.   Αλλά δεν επιτρέπει ποτέ, η κατάστασις αυτή να διαρκή πολύ.   Αποσύρει  περισσότερο ή λιγώτερο γρήγορα, αν και όχι στην πραγματικότητα, τουλάχιστον από την συνειδητή πείρα τους, όλες αυτές τις υποστηρίξεις και διεγέρσεις.   Εγκαταλείπει το πλάσμα στον εαυτό του για να ακολουθήση μόνο του, με μόνη τη θέλησί του, έργα που έχουν χάσει κάθε θέλγητρο.

        Κατά την διάρκεια αυτών των περιόδων  καταπτώσεων περισότερο, παρά των ανυψώσεων, οι οπαδοί  Του αναπτύσσονται και γίνονται όπως τους θέλει Αυτός.  Γι’ αυτό  οι προσευχές που προσφέρονται στην κατάστασι αυτή της αποξηράνσεως είναι εκείνες που τον ευχαριστούν πάρα πολύ.    Μπορούμε να τραβήξωμε τους «ασθενείς» μας πίσω μας με συνεχείς πειρασμούς – αφού τους προορίζομε μόνον για το τραπέζι – και όσο εξασθενεί η θέλησίς των,  τόσο καλύτερα.  Ο Εχθρός όμως δεν μπορεί να πειράζη με την αρετή, όπως εμείς με την κακία.   Επειδή ο Εχθρός επιθυμεί οι άνθρωποι να μάθουν να βαδίζουν μόνοι, αποσύρει το  χέρι Του.   Εάν μόνον η θέλησίς των να βαδίσουν υπάρχη πράγματι, Αυτός είναι ευχαριστημένος και αν οι άνθρωποι σκοντάφτουν.  Μη απατάσαι, Άψινθε.   Η δουλειά μας δεν κινδυνεύει ποτέ τόσο πολύ, όσο όταν ένας άνθρωπος, που δεν θέλει πλέον να κάμη το θέλημα του Εχθρού, αλλά έχει ακόμη την πρόθεσι γι αυτό, βλέπει τριγύρω του στο σύμπαν τα ίχνη του Εχθρού να έχουν εξαφανισθεί και ερωτά γιατί είναι εγκαταλελειμμένος, και όμως υπακούει στον Εχθρό.

       Αλλά, φυσικά, οι καταπτώσεις μάς προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες.  Την ερχόμενη εβδομάδα θα σου δώσω μερικές συμβουλές, πώς πρέπει να τις χρησιμοποιής.

                                                                                                      Ο στοργικός σου θείος

                                                                                                               ΤΥΛΙΧΤΗΣ

 C.S. Lewis, ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ, ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ,εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND

Αντιμετώπισις της προσευχής

Αγαπητέ μου  Άψινθε (Πρβλ. Αποκάλυψη η’ 11)

        Οι ερασιτεχνικές εισηγήσεις σου που περιλαμβάνονται στην τελευταία σου επιστολή, με υποχρεώνουν να ασχοληθώ  εν εκτάσει με την οδυνηρή υποθεσι της προσευχής.  Μπορούσες να κάνης κάποια οκονομία στα σχόλιά σου για να με πληροφορήσης ότι οι προσευχές του «ασθενούς»  σου για την μητέρα του «αποδείχτηκαν εντελώς άτυχες».  Ένας ανεψιός δεν γράφει έτσι στο θείο του, ακόμη περισσότερο ένας νεαρός πειραστής σ’ έναν υποδιεθυντή ενός τμήματος.  Η μέθοδος αυτή φανερώνει μια δυσάρεστη επιθυμία να μεταθέσης τις ευθύνες.  Πρέπει να μάθης να πληρώνης τα σφάλματά σου.

        Το καλύτερο είναι, όσο περισσότερο μπορείς να εμποδίζης τον «ασθενή» σου να παίρνη στα σοβαρά την υπόθεσι της προσευχής.  Όταν πρόκειται – όπως στην δική σου περίπτωσι –  περί εφήβου που έχει πάει προσφάτως στην παράταξι του Εχθρού, το καλύτερο είναι να του υπενθυμίζης ή να νομίζη ότι θυμάται τις παγαλίστικες προσευχές της παιδικής του ηλικίας.  Εάν σ’ αυτό αντιδρά, πείσε  τον να αποβλέπη σε κάτι εξ ολοκλήρου  αυθόρμητο, εσωτερικό, παράτυπο και ανώμαλο.  Και  όταν πράγματι σκοπεύη ένα τέτοιο, τότε ο αρχάριος θα αγωνίζεται να διεγήρη μέσα του μια αόριστη ευσεβή «διάθεσι» στην οποίαν δεν θα έχουν ουσιαστικά μέρος η θέλησις και η διάνοια. Ένας από τους  ποιητάς των ο Coleridge , διηγείται ότι «δεν προσηύχετο γονατιστός, κινώντας τα χείλη, αλλ’ απλώς «διέθετε το πνεύμα του στο να αγαπά» και παραδινόταν σε μια σκέψι ικεσίας». Αυτό είναι ακριβώς εκείνο που ζητούμε.  Σ’ αυτό το είδος της προσευχής, αφού έχει μια επιφανειακή ομοιότηα με την προσευχή της σιωπής που την εξασκούν εκείνοι που έχουν προχωρήσει πολύ στην υπηρεσία του Εχθρού, μόνον επιδέξιοι και οκνηροί  «ασθενείς» μπορεί να αφίνωνται για πολύν καιρό.  Τουλάχιστον να τους πείθη  , ότι η στάσις του σώματος δεν παίζει ρόλο στις προσευχές τους, διότι αυτοί λησμονούν συστηματικά, εκείνο που εσύ πρέπει να θυμάσαι πάντοτε.  Ότι δηλαδή αυτοί είναι ζώα και ότι πάν, ότι κάνουν τα σώματά των, το προσποιείται και η ψυχή.  Είναι διασκεδαστικό πώς οι θνητοί μάς φαντάζονται πάντοτε ότι εισάγομε ιδέες στο πνεύμα των, ενώ στην πραγματικότητα εμεις επιδιώκπυμε το αντίθετο, δηλ. να εμποδίζωμε τις ιδέες να μπαίνουν εκεί.

       Σε περίπτωσι αποτυχίας, θα εκτραπής σε μια πιο λεπτή παρέκκλισι της προθέσεώς του.  Οσάκις οι άνθρωποι είναι προσηλωμένοι στον Ίδιο τον Εχθρό, είμαστε νικημένοι, υπάρχουν όμως τρόποι να τους εμποδίσωμε απ’ αυτό. Ο απλούστερος τρόπος είναι να στρέφωμε την προσοχή των από τον Εχθρό στους εαυτούς των.   Κράτησε τη διάθεσί τους στο να προσπαθούν να παραγάγουν αισθήματα με την ενέργεια της θελήσεώς των.  Όταν προτίθενται να ζητήσουν  από τον Εχθρό να τους δώση αγάπη, άφησέ τους, αντί αυτής, να προσπαθούν να παραγάγουν αισθήματα αγάπης με μόνη τη θέλησί τους, χωρίς πραγματικά να τους βάζης στο νού τι πραγματικά το κάνουν.  Όταν προτίθενται να παρακαλέσουν να τους δώση θάρρος, άφησέ τους πραγματικά να προσπαθούν να αισθάνωνται γενναίοι.  Όταν ζητούν από τον Εχθρό να τους συγχωρήση, άφησέ τους να προσπαθούν να αισθάνωνται συγχωρημένοι.  Δίδαξέ τους να εκτιμούν την αξία της προσευχής από την επιτυχία των στην παραγωγή του αισθήματος που επιθυμούν.  Και ποτέ μην επιτρέψης να υποψιαστούν πόσο επέτυχαν ή απέτυχαν στην προσευχή τους, είτε υγιείς είναι, είτε άρρωστοι, είτε ξεκούραστοι, είτε κουρασμένοι.

       Αλλά , φυσικά, ο Εχθρός, ως τόσο, δεν θα μείνη αδρανής.  Οποτεδήποτε κανείς προσεύχεται, υπάρχει κίνδυνος της αμέσου ενεργείας Του. Είναι κυνικώς αδιάφορος περί της αξιοπρεπείας της θέσεώς Του, καθώς και της ιδικής μας, ως καθαρών πνευμάτων, και μόλις αυτά τα ανθρώπινα ζώα γονατισουν μπροστά Του, χύνει χωρίς ντροπή πάνω τους την αυτογνωσία.  Αλλά και αν ακόμη ο Εχθρός ματαιώση τις προς παραπλάνησιν πρώτες δοκιμές σου, έχομε ένα λεπτότερο όπλο.  Οι άνθρωποι δεν ξαφνιάζονται απ’ αυτή την ευθεία κατανόησι του Εχθρού, την οποίαν εμείς ,δυστυχώς , δεν μπορούμε να αποφύγωμε.  Δεν έχουν ποτέ γνωρίσει αυτή τη φρικτή λαμπρότητα, αυτή την τραυματισμένη και φλογισμένη ακτινοβολία που προκαλεί το βάθος του μόνιμου πόνου της ζωής μας. Εάν βολιδοσκοπήσης το πνεύμα του «ασθενούς» σου την ώρα που προσεύχεται, δεν θα το βρής αυτό.

       Εάν εξετάσης το αντικείμενο στο οποίο προσέχει ο ασθενής σου, θα βρής  μέσα σ’ αυτό πολλά εντελώς γελοία στοιχεία.  Θα βρής εικόνες  που παράγονται από τον Εχθρό  όπως φανερώθηκε κατά την διάρκεια του γνωστού κακόφημου επεισοδίου της Ενσαρκώσεως.   Θα βρής επίσης πιο αόριστες – ίσως πρωτόγονες και παιδαριώδεις – εικόνες που γειτονεύουν με τα άλλα δύο Πρόσωπα.  Θα βρής ακόμη μερικές προερχόμενες από την ευλάβειά του (συνοδευόμενες και από τις σωματικές του αισθήσεις ) αντικειμενοποιήσεις πού τις αποδίδει στο αντικείμενο της ευσεβείας του.

        Έχω ωρισμένες γνωστές περιπτώσεις,  όπου ο «ασθενής» εκείνο που ωνόμαζε «Θεός» το εντόπιζε στην αριστερή γωνία της οροφής του δωματίου, ή στο εσωτερικό της κεφαλής του, ή ακόμη σ’ εναν Εσταυρωμένο που κρεμόταν στον τοίχο. Αλλά όποια κι αν είναι η φύσις του αντικειμένου αυτού, εσύ οφείλεις να τον προσέχης να προσεύχεται σ’ αυτό που έχει κατασκευάσει και όχι σ’ Εκείνον που τον έπλασε.  Μπορείς ακόμη να τον προτρέπης να διορθώνη και να τελειοποιή ακατάπαυστα αυτό το κατασκεύασμα της φαντασίας του και να το κρατά σταθερά εμπρός του όσο διαρκεί η προσευχή του. Εάν ποτέ έρθη σε συναίσθησι  περί του αν  απευθύνη  την προσευχή του «Όχι σε εκείνο πού πιστεύω ότι είσαι  αλλά σε κείνο που γνωρίζεις σύ τι είσαι», τότε η θέσις μας είναι ανεπανόρθωτα απελπιστική.  Εάν όλες τις εικόνες τις διασκορπίση από την φαντασία του, εάν, στην περίπτωσι  που τις κρατήση, τις θεωρήση ως καθαρά υποκειμενικές, εάν ο άνθρωπος εγκαταλειφθή στην πραγματική Παρουσία  του Εχθρού, εξωτερική, αόρατο, πού τον συντροφεύει μέσα στο δωμάτιό του, χωρίς  να μπορή να την γνωρίση όπως Εκείνη τον γνωρίζει – τότε είναι ανυπολόγιστο τι θα συμβή, (Το παιχνίδι είναι χαμένο). Για να αποφύγωμε αυτή τη θέσι, αυτό το πραγματικό ξεγύμνωμα της ψυχής στην προσευχή, θα μας βοηθήση το ότι οι άνθρωποι δεν την επιθυμούν τόσο πολύ, όσο υποθέτουν.  Μπορούσαν να πάρουν περισσότερα, αλλά δεν τα ζητούν !

                                                                                                        Ο στοργικός σου θείος

                                                                                                                  ΤΥΛΙΧΤΗΣ

C.S. Lewis,ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ,"ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ",εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ

(Της 1ης εκδόσεως)

        Δεν έχω σκοπό να φανερώσω στον αναγνώστη, με ποιό τρόπο οι επιστολές του Διαβόλου που παρουσιάζω, έπεσαν στα χέρια μου.

        Προκειμένου περί του Διαβόλου ή των απεσταλμένων του, πέφτομε σε δύο πλάνες, αντίθετες μεν την μία από την άλλη, αλλά ίσης σπουδαιότητος.  Η μία είναι να αρνούμεθα την ύπαρξί  του, και η άλλη, να δείχνωμε ένα ενδιαφέρον υπερβολικό και νοσηρό.  Οι δύο αυτές πλάνες μάς βυθίζουν στην ίδια αγαλλίασι και είναι δεκτές με τον ίδιο ενθουσιασμό από τους υλιστάς και τους μάγους.

        Ο αναγνώστης πρέπει να θυμάται ότι ο διάβολος είναι ψεύτης.  Εκείνα που γράφει ο Τυλιχτής, δεν είναι ίσως εξ ολοκλήρου οι αληθινές του απόψεις.  Δεν επιχείρησα να ταυτίσω κανένα από τα παρατιθέμενα πρόσωπα, αλλά μου φαίνεται λίγο πιθανό ότι πορτραίτα σαν του   Fr.  Spike ή της μητέρας του «ασθενούς» ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

       Σκέψεις με σφοδρές επιθυμίες υπάρχουν στην Κόλασι όπως και στην Γή.

       Πρέπει να προσθέσω κάτι  ακόμη.  Δεν έκαμα καμμιά απόπειρα να ξεκαθαρισθή με κάποιον τρόπο η χρονολογία των επιστολών.  Η υπ. Αριθ. 17 φαίνεται να γράφτηκε πριν  καθιερωθή η διανομή των τροφίμων με το δελτίο.  Εν γένει όμως φαίνεται ότι η διαβολική χρονολόγησις δεν έχει καμμιά σχέσι   με τη γήϊνη και δεν επεχείρησα να  την αποδώσω.   Προφανώς η ιστορία του Ευρωπαϊκού πολέμου ενδιέφερε τον Screwtape (Τυλιχτή) μόνον τόσο , όσο τα πολεμικά συμβάντα επιδρούσαν  πότε-πότε στην πνευματική κατάστασι ενός μοναδικού ανθρωπίνου όντος.

                                                                                                                                  C.S. LEWIS

                                                                                                                  Magdalen College, Οξφόρδη

                                                                                                                                5 Ιουλίου 1941

Στο έργο που παρουσιάζεται εδώ, εμφανίζει τον Σατανά σε διαρκή καταστροφική δράσι  . . .

. . .  Ο έμπειρος Γενικός Διευθυντής της Κολάσεως Τυλιχτής δίνει μαθήματα δι’ αλληλογραφίας στον άπειρο ανεψιό του δαίμονα Άψινθο, πώς να παρασύρη τον νεαρό τζέντλεμαν στον κακό δρόμο. Κύριος σκοπός του Τυλιχτή είναι να εμποδίση την ανάπτυξι της πίστεως και των αρετών.

        Η δουλειά του άπειρου δαίμονα ανεψιού είναι δύσκολη.  Ο νέος είναι χριστιανός, πιστεύει, αντιστέκεται, προσεύχεται.  Για πολύ λίγο καιρό παρασύρεται σε κοσμικούς κύκλος, αλλά πάλι γυρίζει στο Θεό, με θερμότερη μετάνοια.

       Ο Σατανάς  ουρλιάζει από το κακό του.  Η πίστις τον ακινητοποιεί.  Η μετάνοια τον απογοητεύει, η προσευχή τον παραλύει. . .

Από το σημείωμα του μεταφραστή,  ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΘΗΒΑΙΟΥ(ΑΝΤΩΝΙΟΥ Γ. ΓΑΛΙΤΗ)