Μια ανακολουθία ανάμεσα στο καθημερινό βίωμα και στο θαύμα. Κατάθλιψη, από την ανεπάρκεια να δημιουργηθεί, να παραχθεί το θαύμα:

         Η κατάθλιψη ως συναισθηματικό γεγονός  δηλώνει την απουσία του προσδοκώμενου, ως υπαρξιακό όμως  γεγονός είναι η απουσία του νέου, το βάλτωμα στα ίδια, ο εγκλωβισμός στο μοιραίο, δίχως καμιά ελπίδα για το μέλλον, και στη μίζερη ενασχόληση με το  επώδυνο παρελθόν. Η υπαρξιακή αγωνία αντίθετα είναι η ρήξη προς τον καθησυχασμό, η άρνηση της κλοπής της ελευθερίας με τη μη αποδοχή των αυτονόητων, η διαρκής αναζήτηση, η αγωνία από τη συνειδητοποίηση της ελευθερίας.

        

   Ο άνθρωπος που πονά καθώς δεν του αρκεί ο χριστουγεννιάτικος διάκοσμος, που πονά καθώς δεν βιώνει τα έθιμα, που δεν καλύπτεται από την επιπόλαια αποδοχή, είναι πιο κοντά στο μοναδικό θαύμα. Το θαύμα το διασώζουν οι αμφισβητίες που αρνούνται να ησυχάσουν και να παραδεχτούν το αδιανόητο: το ότι δηλαδή ο Θεός έγινε άνθρωπος. Και έτσι ψέλνουν και αυτοί, δίχως να το αντιληφθούν : «Μυστήριον ξένον ορώ και παράδοξον…»

Δημήτρης Καραγιάννης

Μοναχική Εξορία - Χριστούγεννα 2017

Έλα, έλα Εμμανουήλ,

να ελευθερώσεις τον αιχμάλωτο Ισραήλ

όπου θρηνεί στην εξορία

περιμένοντας τον Υιό του Θεού.

Ένας υπέροχος χριστουγεννιάτικος μεσαιωνικός ύμνος, που εκφράζει την ανθρώπινη πραγματικότητα. Μια προσευχή γεμάτη αγωνία ελευθερίας. Μια κραυγή αναφοράς της ανθρώπινης ζωής στον Δημιουργό της ζωής, στην οποία "μπαίνει" κι Αυτός γενόμενος άνθρωπος.

Μπορεί τα Χριστούγεννα για πολλούς να έχουν απομείνει μια άδεια γιορτή, αφού οι άνθρωποι έχουμε απομακρύνει τον Χριστό και δεν θέλουμε να Τον αφήσουμε να είναι το κέντρο ούτε των Χριστουγέννων. Όμως όλα αυτά είναι επιπολαιότητες της εποχής μας ή μάλλον δικές μας, που τελικά χαρακτηρίζουν την εποχή μας. Ο Χριστός, όπως λένε οι πατέρες, «ἅπαξ γεννηθείς, ἀεί γεννᾶται». Η γέννησή Του δηλαδή είναι ένα διαρκές παρόν. Η σταύρωσή Του είναι ένα διαρκές παρόν. Η ανάστασή Του, ένα διαρκές παρόν. Η ανάληψή Του, ένα διαρκές παρόν.

Σ΄ αυτό το διαρκές παρόν του Χριστού, κάθε άνθρωπος θα βρεθεί αντιμέτωπος και μερικές φορές αντίπαλος. Καθένας μας αιχμάλωτος στην μοναχική του εξορία, μακριά από τη χαρά της παρουσίας του Χριστού, θα θρηνεί και θα παρακαλεί, συνειδητά ή και ανεπίγνωστα, για μια συνάντηση με το παρόν του Χριστού, ζητώντας αλλαγή στα δεδομένα των υπαρξιακών του συνθηκών.

Όταν έχουμε ένα δύσκολο παιδί, έφηβο ή και μεγαλύτερο. Όταν οι μέρες μας φορτίζονται από την ατμόσφαιρα ενός ετοιμοθάνατου συντρόφου ζωής. Όταν μια κρίση κατάθλιψης συνθλίβει τη ζωή μας σαν σε μυλόπετρες. Όταν μια εξοντωτική ασθένεια μας κρατάει "δαγκωμένους" στις ανελέητες αρπάγες της. Όταν ο γάμος μας διαλύεται, πετώντας μας σε μια αίσθηση κενού. Όταν τα οικονομικά μας καταβαραθρώνονται και γεμίζουμε άγχος επιβίωσης. Όταν κάποιο άλλο κατακλυσμικό γεγονός μάς παρασύρει. Όταν...Όταν...Όταν...! Τότε κι εμείς θρηνούμε σαν τον Ισραήλ στην μοναξιά της εξορίας μας, και ζητάμε από τον Υιό του Θεού να εμφανιστεί στη ζωή μας. Άραγε τότε, όταν επικαλούμαστε τον Χριστό, είναι κραυγή απελπισίας ή κραυγή ελπίδας; Ό,τι κι αν είναι, είναι προσπάθεια συνάντησης με το διαρκές παρόν του Χριστού.

Adventus ονομάζουν οι χριστιανοί της Δύσεως την περίοδο την προ των Χριστουγέννων. Adventus σημαίνει ερχομός. Ερχομός, δηλαδή, του Χριστού στην μοναχική εξορία του καθενός μας. Ο Χριστός με την σάρκωσή του έρχεται ανάμεσά μας, και ανοίγει την δυνατότητα καθημερινού ερχομού Του στις ανθρώπινες καρδιές. Η μοναχική εξορία αποκτάει σύντροφο ελευθερίας από τα εσωτερικά δεινά. Εμμανουήλ σημαίνει ο Θεός είναι μαζί μας... αν του το επιτρέψουμε. Ο Χριστός σαρκώθηκε και ήρθε στη γη αυτοπροαίρετα, αν θα έρθει όμως και στην καρδιά μας, αυτό είναι "μυστήριο" που πρέπει να το εξηγήσουμε κι εμείς στον εαυτό μας.

Γιατί προτιμάμε άραγε μια άδεια γιορτή με φολκλόρ και αμπαλάζ ατμόσφαιρας χριστουγεννιάτικης και όχι τον ίδιο τον Χριστό; Γιατί προτιμάμε να μένουμε στη μοναχική μας εξορία και όχι να αφεθούμε «στα θεραπευτικά χέρια της παρουσίας Του»; Επειδή ζούμε στην αυταπάτη ότι είμαστε πλαστουργοί της τύχης μας και λυτρωτές του εαυτού μας. Επειδή έχουμε την ψευδαίσθηση μιας "παντοδυναμίας" που γεννάται από τυχόν περιουσιακά δεδομένα επαρκή και πλεοναστικά, αλλά καμιά φορά και από την αυταρέσκεια της κοινωνικής μας εντιμότητας, ή κάποτε ακόμα και από την ευσέβειά μας.

Αυτή η αίσθηση της αυτάρκειας, απ΄ όπου κι αν πηγάζει, αποτελεί εμπόδιο καθοριστικό που αποτρέπει το ενδεχόμενο να έρθει ο Χριστός στη ζωή μας. Αν μάλιστα, μαζί με την αυτάρκεια αυτή, προκύψουν και κάποιες αμφιβολίες μέσα μας (βάσιμες και αβάσιμες), γίνεται ορατός ο κίνδυνος ν’ αποκλειστούμε τελικά στην μοναχική μας εξορία.

Για άλλους πάλι μπορεί να λειτουργεί ως εμπόδιο και το γεγονός ότι όσα έχουν ακούσει στη ζωή τους για τον Θεό δεν τους λένε απολύτως τίποτα και δεν μπορούν να ξεκινήσουν το παραμικρό μαζί Του, ούτε θέλουν να ξέρουν κάτι γι΄ Αυτόν. Σ΄ αυτό το τελευταίο, εμείς οι Χριστιανοί έχουμε μάλλον μεγάλο μερίδιο ευθύνης...

«Κύριε,

είσαι κρυμμένος πίσω από τόσα αινίγματα

ίσκιους, σκοτεινές παραβολές,

-πώς να Σε βρω;

Όμως είναι στιγμές που Σ΄ αναγνωρίζω:

Μια ξαφνική αφθονία στην καρδιά μου, Σε προδίνει».

 (Τάσος Λειβαδίτης: Συνομιλίες)

Εδώ ο ποιητής, σε τόνο εξομολογητικό και κάπως έμμεσα, μας λέει ότι τα Χριστούγεννα είναι «...μια ξαφνική αφθονία στην καρδιά...». Ο Χριστός με τον ερχομό Του έφερε πράγματι πλησμονή ζωής. Έφερε αφθονία αρετών. Έφερε θεραπεία σε όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω. Όμως τα έφερε...Δεν τα επέβαλε. Ο ερχομός Του είναι πρόταση και δυνατότητα. Αν θα υλοποιηθεί και θα γίνει πραγματικότητα, αυτό εξαρτάται από εμάς.

Ο ψαλμός 29, στον στίχο 6, γράφει ότι ο άνθρωπος πολλές φορές: «το βράδυ κοιμάται μες στα δάκρυα, μα το πρωί μέσα στην αγαλλίαση ξυπνάει». Αυτή την αγαλλίαση έφερε ο Χριστός. Σ’ εμάς μένει προτεινόμενη η δυνατότητα επιλογής ή του βραδινού ή του πρωινού.

Ας κοιτάξουμε λοιπόν μπροστά, πέρα απ΄ τα παροδικά φώτα των Χριστουγέννων, για να αρχίσουμε (ή να ξαναρχίσουμε) να βαδίζουμε προς την πλήρη ανατολή του αιωνίου φωτός, του Χριστού. Αμήν.

Καλά Χριστούγεννα. Καλές Γιορτές

Με αγάπη και ευχές

Ο εφημέριός Σας

π. Θεοδόσιος

ΠΗΓΗ: enoriako.info/Κατηγορία: Μενού / Εορταστικά

"Βίβλος γενέσεως Ιησού Χριστού, υιού Δαυίδ, υιού Αβραάμ. Αβραάμ εγένησε τον Ισαάκ, Ισαάκ δε εγέννησε  τον Ιακώβ ..."

Και συνεχίζει μέχρι τον Ιωσήφ "τον άνδρα της Μαρίας, εξ ης εγεννήθη Ιησούς ο λεγόμενος Χριστός". Έχουμε ακούσει ή διαβάσει πάμπολλες φορές αυτή τη γενεαλογία του Ιησού. Ίσως έχουμε εντύπωση ότι αυτό το ανάγνωσμα έχει ενδιαφέρον καθαρά ιστορικό και αποδεικτικό. Τί το πνευματικό μπορεί να μας αποφέρει αυτός ο κατάλογος των ονομάτων; Αλλά κάθε ένα από αυτά τα ονόματα αυτά έχει μια σημασία αν θυμηθούμε την ιστορία αυτού ή αυτής που το έφερε. Αυτό που έχει αξία να καταλάβουμε είναι ότι ανάμεσα στους προγόνους του Χριστού δεν υπήρχαν  μόνον άγιοι και δίκαιοι. Ανάμεσά τους υπήρξαν και αμαρτωλοί, αιμομίκτες, πόρνες, φονείς, μια ξένη : τα ονόματα του Ιούδα, της Θάμαρ, του Δαυίδ, της Ρουθ είναι φορτισμένα με πνευματική σημασία. Ο Ιησούς θέλησε να συνδεθεί, ως άνθρωπος, με "όλο αυτό", με "όλους αυτούς". Θέλησε να ανοίξει τον δρόμο Του μέσα από τις αμαρτίες και τα εγκλήματα των ανθρώπων. Και έτσι έπαιρνε επάνω Του την ιστορία καθενός από μας και με τον τρόπο αυτό την υπερέβαινε. Διότι καθένας μας έχει και κάποια από τα χαρακτηριστικά των προγόνων του Ιησού, εκείνων που κινήθηκαν μακριά από την αγιότητα. Μέσα μας βρίσκονται, ζωντανές ή εν υπνώσει, οι αμαρτίες των Πατριαρχών και των απογόνων τους.  Πρέπει λοιπόν ο Ιησούς να γεννηθεί μέσα μας. Πρέπει να νικήσουμε και να ξεπεράσουμε μέσα στον ίδιο τον εαυτό μας  τα σφάλματα που αντιπροσωπεύουν κάποια ονόματα από τη γενεαλογία του Ιησού. Πρέπει να βιώσουμε αυτή τη γενεαλογία, να αποκτήσουμε προσωπικά την εμπειρία της, ώστε μέσα από τις πτώσεις και τις ανορθώσεις μας να καταλήξουμε στον Ιωσήφ και τη Μαρία. Δεν είναι ανάγκη να αμαρτήσουμε  επίτηδες για να ταυτιστούμε καλύτερα με τη γενεαλογία του Κυρίου, αλλά να αναγνωρίσουμε στις αμαρτίες που εμείς διαπράττουμε κάποια στοιχεία αυτής της γενεαλογίας και να ενωθούμε εν πνεύματι με τον σταδιακό εξαγνισμό που προετοίμασε τη Γέννηση του Ιησού.  Έτσι η γενεαλογία του Χριστού θα γίνει αναπόστατο τμήμα και της δικής μας ζωής.  

Lev Gillet, ενός μοναχού της Ανατολής, "ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΧΡΙΣΤΟΣ" Εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ

Όταν λέμε "πρόσωπο", δεν είναι εύκολο να προσδιορίσουμε το ακριβές περιεχόμενό του. Περιμένουμε την έσχατη ημέρα για να καταλάβουμε τί είναι ή ποιός είναι πρόσωπο. Μπορούμε ίσως να πούμε τί δεν είναι πρόσωπο. Κατ' αρχάς μη συγχέουμε το πρόσωπο με την προσωπικότητα. Το πρόσωπο είναι οντολογική κατηγορία και όχι ψυχολογική, Αναφέρεται σ' αυτό που με συνιστά ως ύπαρξη, στον τρόπο της υπάρξεώς μου, και όχι σε κάποια στοιχεία του χαρακτήρα  ή της συμπεριφοράς μου. Πρόσωπο είναι αυτό που δεν ορίζεται από την κοινή ανθρώπινη φύση. όλοι είμαστε άνθρωποι πράγμα που μας κάνει να μοιραζόμαστε κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Όλοι πρέπει να τρώμε, να κοιμόμαστε. Όλοι έχουμε κάποια κοινά σωματικά χαρακτηριστικά, αυτά που χαρακτηρίζουν την κοινή ανθρώπινη φύση. Ταυτόχρονα όμως κάθε άνθρωπος διαισθάνεται ότι είναι μιά μοναδική και ανεπανάληπτη ύπαρξη. Και προσπαθεί να βρεί τί είναι αυτό που τον διαφοροποιεί  από τους άλλους ανθρώπους. Η πρώτη αίσθηση διαφοροποίησης που έχει ο άνθρωπος  είναι αυτή  που αποκτά από τον διάλογο με τους άλλους ανθρώπους. Αν φτάσει να συνειδητοποιήσει  την έννοια του "εσύ, γίνεται          "εγώ'".  Χωρίς την παρουσία του "εσύ" δεν μπορεί   να έχει την αίσθηση του "εγώ".  Να λοιπόν μιά πρώτη αντίληψη ή μιά αίσθηση του τί είναι πρόσωπο: είναι η παρουσία του άλλου. Αν προχωρήοουμε λίγο περισσότερο, θα δούμε ότι σε κάποιες στιγμές του ο άνθρωπος συνδέεται ιδιαίτερα με κάποια πρόσωπα. Στην αρχή μπορεί να είναι η μητέρα του, ο πατέρας του, τα αδέλφια του. Μετά μπορεί να είναι οι σχέσεις φιλίας ή η ερωτική σχέση μ' ένα άλλο πρόσωπο. Τέτοιες σχέσεις του επιτρέπουν να έχει συνείδηση της ιδιαιτερότητάς του, αλλά πάντα εν αναφορά. ΟΙ Άγιοι μας μιλούν για μια δυνατή σχέση, όταν ο άνθρωπος  φτάσει  να έχει συνείδηση της παρουσίας του Θεού, του προσώπου του Θεού. Και μέσα σ' αυτή τη σχέση  αναδύεται η έσχατη πλέον αντίληψη του ανθρώπινου προσώπου, η ολοκληρωμένη αντίληψη του προσώπου. Αλλά αυτό δεν μπορεί να διατυπωθεί.

Δημήτρης Μαυρόπουλος