Η επινόησις του «Ιστορικού Ιησού»

Αγαπητέ μου Άψινθε

        Μέσω αυτής της νέας και της συχαμερής οικογενείας της, ο «ασθενής» σου γνωρίζει κάθε μέρα περισσότερους Χριστιανούς, και το χειρότερο, Χριστιανούς διανοούμενους.  Από πολύν καιρό ήταν εντελώς αδύνατο να μετατοπίσης την πνευματικότητα από τη ζωή του.  Πολύ καλά λοιπόν.  Πρέπει να τον διαφθείρωμε.  Δεν αμφιβάλλω  ότι συχνά έχεις μεταμορφωθή « εις άγγελον φωτός» στο πεδίο των ασκήσεων του στρατοπέδου.  Τώρα  εσήμανε η ώρα να το κάμης αυτό παρουσία του  Εχθρού.  Ο Κόσμος και η Σάρκα, μας έχουν προδώσει.  Μια Τρίτη Δύναμις απομένει. Η επιτυχία πάνω σ’ αυτό είναι η μεγαλύτερη δόξα για όλους μας.  Είναι πιο διασκεδαστικό να φέρης στην Κόλασι ένα διεφθαρμένο άγιο, ένα Φαρισαίο, έναν ιεροδικαστή, παρά έναν ακόλαστο ή έναν κοινού τύπου τύραννο.

        Παρατηρώντας γύρω τους νέους φίλους του «ασθενούς» σου βρίσκω ότι το καλύτερο σημείο επιθέσεως βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ θεολογίας και πολιτικής.  Πολλοί από τους νέους φίλους του είναι πάρα πολύ ευαίσθητοι όσον αφορά τις κοινωνικές ευθύνες της θρησκείας των.  Κακό πράγμα, καθ’ εαυτό, αλλά εμείς μπορούμε απ’ αυτό να βγάλωμε κάποιο καλό αποτέλεσμα.

        Θα βρής ένα μεγάλο αριθμό Χριστιανο-πολιτικών συγγραφέων να έχουν την πεποίθησι ότι ο Χριστιανισμός «πηγαίνει στραβά» και ξέφυγε από τη διδασκαλία του Ιδρυτού του. Η ιδέα αυτή πρέπει να εξυπηρετήση ακόμη περισσότερο την ιδέα ενός «Ιστορικού Ιησού» που θα ανακαλυφθή για να ξεκαθαρίση τον Χριστιανισμό από τας «προσθήκας και παραμορφώσεις» και ο οποίος πρέπει να είναι αντίθετος με όλη τη Χριστιανική Παράδοσι.   Στην τελευταία γενεά έχομε κατασκευάσει έναν «Ιστορικό Ιησού» επί μαρξιστικών, καταστροφικών και επαναστατικών βάσεων.  Τα πλεονεκτήματα της κατασκευής αυτής, την οποία έχομε σκοπό να αντικαθιστούμε κάθε τριάντα χρόνια, είναι πολλαπλά.  Κατ’ αρχήν οι κατασκευές μας αυτές κατευθύνουν την ανθρώπινη ευσέβεια σε κάτι ανύπαρκτο, διότι κάθε «Ιστορικός Ιησούς» δεν είναι καθόλου ιστορικός.  Τα ντοκουμέντα (η Γραφή)  λένε εκείνα που λένε, και τίποτε δεν μπορεί να προστεθή σ΄αυτά.  Κάθε νέος «Ιστορικός Ιησούς» δεν είναι καθόλου ιστορικός.  Κάθε νέος «Ιστορικός Ιησούς» θα βγαίνη με την απόκρυψι ενός   σημείου και την εξόγκωσι ενός άλλου άλλου μ’ εκείνο το είδος του συλλογισμού («σπινθηροβόλος» είναι το επίθετο που διδάξαμε τους ανθρώπους να κολλούν σ’ αυτόν), για το οποίο στην καθημερινή ζωή δεν δίνει κανείς ούτε δέκα σελλίνια και που εν τούτοις είναι αρκετό να παραγάγη μια συγκομιδή από νέους Ναπολέοντες, νέους Σαίξπηρ ή νέους Σουίφτ σε όλους τους φθινοπωρινούς καταλόγους των βιβλιοπολείων.

         Κατά δεύτερο λόγο κάθε μία απ’ αυτές τις κατασκευές τοποθετεί το ενδιαφέρον του «Ιστορικού Ιησού» της σε κάποια ιδιαίτερη θεωρία, που υποθέτει ότι διακηρύσσει. Σε κάθε περίπτωσι πρέπει ο «Ιστορικός Ιησούς» να υπήρξε ένας «μεγάλος άνθρωπος» με τη έννοια της λέξεως – ευρισκόμενος στο τέρμα μιας φυγόκεντρης και αταλάνταυτης γραμμής  - ένας αγύρτης, που προφέρει μια πανάκεια.  Με τον τρόπο αυτό θα αποσπάσωμε την προσοχή των ανθρώπων από εκείνα που Αυτός είναι και από εκείνα  που Αυτός λέγει.  Θα αρχίσωμε με το να τον παρουσιάσωμε στην αρχή μόνο σαν δάκαλο, και να αποκρύπτωμε την ουσιωδέστατη συμφωνία μεταξύ των διδασκαλιών του Ιησού και των διδασκαλιών των μεγάλων ηθικών διδασκάλων.  Διότι οι άνθρωποι πρέπει  να αγνοούν ότι ο Εχθρός έστειλε τους μεγάλους  ηθικολόγους όχι για να τους πληροφορήση για μεγάλες αλήθειες, αλλά για να τους  υπενθυμίση και να αποκαταστήση τις αρχέγονες ηθικές ανοησίες εναντίον μας, που διαρκώς κρύβαμε απ’ αυτούς. Εμείς κάνομε τους σοφιστάς. Αυτός υψώνει ένα Σωκράτη ο οποίος τους δίνει απάντησι.

         Τρίτος σκοπός μας, είναι, με τις κατασκευές αυτές να καταστρέψωμε την ευσεβή ζωή. Στη θέσι της πραγματικής  παρουσίας του Εχθρού – π0υ την αισθάνονται οι άνθρωποι στην προσευχή και τα Μυστήρια – αντικαθιστούμε τον Ιησούν απλώς με μια πιθανή, μακρυνή και αδέξια μορφή, που μιλούσε μια παράξενη γλώσσα και απέθανε προ πολλού καιρού. Μια τέτοια μορφή δεν μπορεί να είναι αντικείμενο λατρείας. Αντί να έχης τον Δημιουργό να λατρεύεται από τα κτίσματά Του, θα έχης απλώς έναν αρχηγό που θα επευφημήται από τους, οπαδούς του, και τελικά ένα διακεκριμένο χαρακτήρα, να επιδοκιμάζεται από ένα συνετό ιστορικό.

        Τέταρτον, επί πλέον, αφού οι περιγραφές περί Ιησού δεν είναι ιστορικές, θρησκεία τέτοιου είδους, είναι ψευδής απέναντι της ιστορίας υπό άλλην έννοιαν.  Λίγα μόνον άτομα και ούτε ένα έθνος δεν έρχονται στον Εχθρό με τη μελέτη της βιογραφίας του Ιησού.  Είναι αλήθεια ότι στοιχεία ουσιαστικά για μια πλήρη βιογραφία δεν έχουν συγκροτηθεί από τους ανθρώπους.  Οι πρώτοι προσηλυτισθέντες στον Χριστιανισμό , προσηλυτίσθηκαν μέσω ενός απλού γεγονότος (της Αναστάσεως) και μιας απλής θεολογικής διδασκαλίας (της Λυτρώσεως), η οποία απευθύνετο σε μιά υπάρχουσα μέσα τους συνείδησι αμαρτίας, αμαρτίας όχι απέναντι  ενός νέου νομικού κατασκευάσματος που εμφανίσθηκε  σαν καινοφανής  σύλληψις ενός «μεγάλου ανθρώπου», αλλά εναντίον ενός παληού σαχλαμαρίστικου πεγκόσμιου ηθικού νόμου που είχαν διδαχθεί από τις παραμάνες και τις μητέρες των. Τα Ευαγγέλια γράφτηκαν μετά, όχι για να προσηλυτίσουν στο Χριστιανισμό, αλλά για να στερεώσουν στην πίστι εκείνους που είχαν γίνει ήδη Χριστιανοί.

        Τον «Ιστορικό Ιησού», όσο και αν φαίνεται οπωσδήποτε επικίνδυνος σ’ εμάς, πρέπει πάντοτε να τον ενθαρρύνωμε.  Ύστερα, όσον αφορά γενικώς στη συνάφεια μεταξύ Χριστιανισμού και πολιτικής, η θέσις μας είναι ακόμη πιο λεπτή.  Δεν θέλομε βέβαια να επτρέψωμε να πλημμυρίση ο Χριστιανισμός των μέσα στην πολιτική ζωή, διότι το να εγκαταστήσωμε μια κοινωνία πράγματι δίκαιη, θα ήταν για μάς πολύ μεγάλη συμφορά.  Εξ άλλου θέλομε, πάρα πολύ να μεταχειρίζωνται  οι άνθρωποι τον Χριστιανισμό, σαν μέσο.  Κατά προτίμησι εννοείται σαν μέσο για την πρόοδό τους, και αν λείπη αυτός ο σκοπός, για οτιδήποτε άλλο, ακόμη και για την κοινωνική δικαιοσύνη.  Ο εχθρός δεν θέλει να χρησιμοποιήται  ο Χριστιανισμός σαν κατάλληλο και εύκολο μέσον.  Οι άνθρωποι ή τα έθνη τα οποία σκέπτονται ότι μπορούν να αναζωογονήσουν την Πίστι για να καλυτερέψουν την Κοινωνία, θα κάμουν καλά να πιστέψουν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα σκαλιά του Παραδείσου χάριν συντομίας, για να φτάσουν γρηγορότερα στο πλησιέτερο φαρμακείο.  Ευτυχώς είναι πολύ εύκολο να κολακεύση κανείς τους ανθρώπους απ αυτή τη μικρή γωνιά.  Σήμερα ακριβώς, βρήκα ένα χωρίο  ένα Χριστιανό συγγραφέα ο οποίος  συνιστά την προσωπική του εξήγησι περί Χριστιανισμού, πάνω στη βάσι ότι «μόνο μια τέτοια πίστις μπορεί να επιζήση ύστερα από το θάνατο της παλαιάς παιδείας και την γέννησι νέων πολιτισμών».  Βλέπεις τη μικρή χαραμάδα : «Να πιστεύης αυτό, όχι διότι αυτό είναι η αλήθεια, αλλά για κάποιον άλλο λόγο». Αυτό είναι το παιχνίδι.

                                                                                  Ο στοργικός σου θείος

                                                                                            ΤΥΛΙΧΤΗΣ

  C.S. Lewis,ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ,ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ,εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND