Οι ευχαριστήσεις

Αγαπητέ  μου  Άψινθε

        Μου φαίνεται ότι πολύ χαρτί χαλάς για μια  πολύ μικρή ιστορία.  Με μια λέξι, άφησες τον «άνθρωπό» σου να γλυστρήση μέσα από τα δάκτυλά σου.  Η κατάστασις είναι πολύ σοβαρή και δεν βλέπω λόγους που να σε προφυλάξουν από τις συνέπειες της ανικανότητός σου.  Μια μετάνοια και ανανέωσις, που η αντίθετη παράταξις ονομάζει «Χάρις», όπως την περιγράφεις, είναι μια ήττα κατά πρώτο λόγο.  Αυτό ισοδυναμεί με μια δεύτερη μετάνοια, πιο βαθειά ίσως από την πρώτη.

        Όπως ώφειλες να γνωρίζης, το ασφυκτικό σύννεφο που επρόλαβε την επίθεσί σου εναντίον του «ασθενούς» σου κατά την επιστροφή του από τον περίπατο του παληού μύλου, είναι ένα πολύ γνωστό φαινόμενο.  Είναι μάλλον ένα βάρβαρο όπλο του Εχθρού που χρησιμοποιεί με επιδεξιότητα όταν θέλη να φανερώση καθαρά την Παρουσία Του, κάτω από μορφή που δεν μπορέσαμε ποτέ ακόμη να την ταξινομήσωμε.  Μερικοί άνθρωποι είναι διαρκώς περικυκλωμένοι από αυτή και ως εκ τούτου δεν μπορούμε εμείς να τους πλησιάσωμε.

        Και τώρα ας μιλήσωμε για τα χοντρά σου σφάλματα.  Από την αρχή επέτρεψες στον «ασθενή» σου να διαβάζη ένα βιβλίο πραγματικά ευχάριστο, όχι για να κάνη έξυπνες παρατηρήσεις γύρω από αυτό στους φίλους του, αλλά διότι του ήταν ευχάριστο.  Δεύτερον, του επέτρεψες να βγαίνη περίπατο  στον παληό μύλο, να παίρνη  το τσάϊ του εκεί, - ένας περίπατος στην εξοχή που του άρεσε και τον άφηνες να επιστρέφη μόνος.  Με άλλα λόγια του επέτρεψες  δύο πραγματικές και θετικές ευχαριστήσεις.  Είσαι τόσο αμαθής ώστε να μην ιδείς τον κίνδυνο ;    Το χαρακτηριστικό  των Πόνων και των Ευχαριστήσεων είναι ότι είναι αναμφισβήτητα πραγματικές και γι αυτό όσο πιο πολύ κρατούν, τόσο δίνουν στον άνθρωπο που τις αισθάνεται μια λυδία λίθο της πραγματικότητος.

        Γι’ αυτό αν ήθελες να οδηγήσης τον «άνθρωπό» σου στην Κόλασι  σύμφωνα με τη Ρωμαντική μέθοδο, κάνοντάς τον ένα είδος  Childe Harold  ή Βέρθερο, βυθισμένο στις φανταστικές απληστίες του, θα προσπαθούσες με όλα τα μέσα να τον προστατέψης από τον πραγματικό πόνο.  Διότι – φυσικά - πέντε λεπτών δυνατός πονόδοντος μπορούσε να φανερώση την ανοησία των ρωμαντικών του πόνων και να ξεσκεπάση  ολόκληρο το τέχνασμά σου. Εσύ όμως προσπάθησες να κολάσης τον «ασθενή» σου  με τον «Κόσμο», εξαπατώντας τον ταχυδακτυλουργικώς με την ματαιότητα, τη θορυβώδη κίνησι  και με τις δαπανηρές και ανιαρές ευχαριστήσεις.  Πώς έσφαλες και δεν είδες ότι μια «πραγματική» ευχαρίστησις  έπρεπε να είναι το τελευταίο που θα τον άφινες να συνανατήση :  Δεν επρόβλεψες ότι με την αντίθεσι μπορούσες ακριβώς να σκοτώσης όλα τα «κουραφέξαλα» που με τόσο κόπο τον άμαθες να εκτιμά :

        Δεν προείδες ότι η ευχαρίστησις που του έκαμαν εκείνο το βιβλίο και ο περίπατος εκείνος, ήσαν τα πιο επικίνδυνα για το σκοπό μας ;  Δεν κατάλαβες ότι η ευαισθησία του θα καθαριζόταν από την  κρούστα  που είχαμε πετύχει να σχηματισθή στην επιφάνειά του, και ότι θα αισθανόταν ότι επανέρχεται «οίκαδε», ξαναβρίσκοντας τον εαυτό του :

        Για να τον αποσπάσης από τον Εχθρό, έπρεπε προκαταρτικά να τον αποσπάσης από τον εαυτό του. Και μάλιστα να είχες κάμη λίγη πρόοδο σ’ αυτό. Τώρα χάθηκαν όλα.  

         Φυσικά, γνωρίζω ότι ο Εχθρός επίσης θέλει να αποσπάση τους ανθρώπους από τους εαυτούς των,  αλλά με διαφορετικό τρόπο.   Να θυμάσαι πάντοτε ότι Αυτός αγαπά πραγματικά αυτό το μικρό ζωύφιο και παραχωρεί μια παράλογη αξία στο πρόσωπο του καθενός απ’ αυτά.  Όταν τους λέγει  να «εγκαταλείψουν» τους εαυτούς των, εννοεί να εγκαταλείψουν τις αξιώσεις του εγωισμού, της θελήσεώς των.  Και μιά και τις δώσουν, Αυτός πράγματι επιστρέφει σ’ αυτούς όλη την προσωπικότητά των, και καυχάται (φοβούμαι ειλικρινά) ότι όταν του δοθούν εντελώς, η προσωπικότης των θα είναι περισότερο δική των, παρά προτήτερα.  Γι’ αυτό ενώ Αυτός ευχαριστείται να βλέπη ανθρώπους να θυσιάζουν σ’ Αυτόν ακόμη και τις αθωότερες ευχαριστήσεις των, μισεί και αποστρέφεται να τους βλέπη να παρασύρονται μακρυά από την πραγματική τους φύσι για οποιοδήποτε λόγο.  Εμείς έχομε χρέος να τους  παρακινούμε να απομακρύνωνται από Αυτόν.  Οι βαθειές κλήσεις και ορμές που έχουν οι άνθρωποι ως ακατέργαστο υλικό, είναι το σημείο «εκκινήσεώς» μας, το οποίο ο Εχθρός προσφέρει στον άνθρωπο.  Κάθε φορά που κατορθώνομε να διαστρέψωμε τα ένστικτα αυτά, έχομε κέρδος.   Ακόμη και σε πράγματα αδιάφορα είναι πάντοτε «ευκταίον» να διαστρεβλώνωμε τους κανόνες που ισχύουν στον Κόσμο, ή στα συνέδρια, ή στις συνήθειες που υπάρχουν, σύμφωνα με τη συμπάθεια ή αντιπάθεια του ανθρώπου.  Θα ήθελα να σπρώξω αυτή την τεχνική πολύ μακρυά.  Ήθελα να έχω την τιμή να εξοντώσω από τον δικό μου «ασθενή»  που έχω στην κηδεμονία μου, μερικά δυνατά προσωπικά του γούστα, που δεν είναι πραγματικά αμαρτίες, ακόμη και αν είναι ασήμαντα πράγματα, όπως π.χ. τη στοργή του για την τοπική ομάδα του κρίκετ, ή τη συλλογή γραμματοσήμων,  ή να πίνη κακάο.  Τέτοια πράγματα – το παραδέχομαι – δεν είναι αρετή.  Είναι όμως ένα είδος αθωότητος και ταπεινώσεως και λησμοσύνης του εαυτού του, για τα οποία δυσπιστώ.  Ο άνθρωπος ο οποίος, αλήθεια ή αδιάφορα, απολαμβάνει οτιδήποτε στον κόσμο, χάριν δικής του ευχαριστήσεως και χωρίς να δίνη δεκάρα τι λέει ο άλλος κόσμος για αυτό, είναι ως επί το πλείστον εκ των προτέρων ωπλισμένος πιο πολύ από τους άλλους στις λεπτότερες επιθέσεις μας.  Πρέπει πάντοτε να κάνης τον «ασθενή» σου  να εγκαταλείπη τους ανθρώπους, την τροφή του, ή τα βιβλία που αγαπά πραγματικά, χάριν των φίλων του, εκείνων που είναι περισσότερο σικ, χάριν μιας πιο λεπτής, ραφιναρισμένης, εκλεκτής τροφής και χάριν των βιβλίων που έπρεπε ήδη να είχε διαβάσει. Γνωρίζω το παράδειγμα ενός ανθρώπου που αγωνιζόταν εναντίον δυνατών πειρασμών κοινωνικής φιλοδοξίας, με έναν παράλληλο και δυνατώτερο πειρασμό λαιμαργίας και γαργαλιστικών φαγητών.

        Άφησε το μικρό αυτό κτήνος μα βυθίζεται.  Άφησέ τον, εάν έχη κλίσι, να γράψη ένα βιβλίο γύρω από αυτό.  Αυτό είναι υπέροχο μέσο να κάνης στείρους τους σπόρους που σπέρνει ο Εχθρός στην ψυχή του ανθρώπου.  Τί κάνει, δεν ενδιαφέρει, αρκεί να μην ενεργή τίποτε. Η μεγαλύτερη ευσέβεια – όταν  είναι μόνον στην φαντασία του – και οι ευσεβείς επιθυμίες του, δεν μας βλάπτουν, εάν μπορούμε να φυλάξωμε να μη μπούν στην θέλησί του. Όπως είπε κάποιος άνθρωπος, οι πιο ενεργητικές συνήθειες ισχυροποιούται με την επανάληψι, ενώ οι παθητικές καταστάσεις εξασθενούν.  Όσον συχνότερα μπορεί να αισθάνεται, χωρίς να ενεργή τίποτε, τόσο λιγότερο θα γίνεται ικανός να ενεργήση κάποτε κάτι.    Και με την πάροδο του χρόνου θα είναι λιγώτερο ικανός να αισθάνεται.

                                                                                       Ο στοργικός σου θείος

                                                                                              ΤΥΛΙΧΤΗΣ

C.S. Lewis,ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙΜΠΡΙΤΖ,ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ,εκδ. Πουρναρά Α’ έκδοση 1974. Ανατύπωση 1993,2006 - C.S.Lewis, The screwtape Letters and Screwtape propose a toast, COLLINS ENGLAND