Ασκητισμός και θυσία

THOMAS MERTON

4.Ο «πνευματικός άνθρωπος», εκείνος που θέλει να ζει σαν υιός του Θεού, αναζητεί την πηγή της ζωής του όχι μόνον υπεράνω της σαρκός, αλλά και υπεράνω της ψυχής και γενικώς υπεράνω της ανθρώπινης φύσεως. Σαν διαρκή οδηγό του έχει τους λόγους του Ευαγγελιστού: «ὅσοι δέ ἔλαβον Αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι... οἵ οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐ­δέ ἐκ θελήματος σαρκός, οὐδέ ἐκ θελήματος ἀνδρός, ἀλλ᾿ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν» ( Ιωάν. α΄ 12-13). Ο Θεός λοιπόν ο ίδιος είναι η πηγή της «πνευματικής ζωής». Αλλά ο Θεός μεταδίδει το Πνεύμα και την ζωή του σε ανθρώπους αποτελούμενους από σώμα και ψυχή. Το σχέδιό του δεν είναι να αποπλανήση την ψυχή και να την αποσπάσει από το σώμα, αλλά να αγιάσει και τα δύο μαζί, θεώνοντας ολόκληρο τον άνθρωπον, ώστε να μπορεί να λέει ο Χριστιανός: «ζῶ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. β΄ 20).

5. Δεν γίνεται ποτέ κανένας άγιος με το να τρέπεται σε φυγή μπροστά στα υλικά πράγματα. Άγιος άνθρωπος, «πνευματικός άνθρωπος», γίνεται κανείς, μόνον όταν αγωνίζεται, με την χάρη του Θεού, να καταστήση αγία, να καταστήση «πνευματική» όλη την ζωή του, να την καταστήσει, δηλαδή, μία ζωή στην οποία όλες οι ενέργειες του σώματος θα είναι άγιες εξ αιτίας της ψυχής, η δε ψυχή θα είναι αγία εξ αιτίας του Θεού που θα ενοικεί σ’ αυτήν και θα ενεργεί δι’ αυτής. Όταν ζει κάνεις μία τέτοια ζωή, όλες οι πράξεις του σώματός του θα κατευθύνωνται προς τον Θεό και από τον ίδιο τον Θεό και θα αποτελούν μία αδιάκοπη προσευχή, μία συνεχή και έμπρακτη δοξολογία, συνάμα δε θα συμβάλλουν και στον εξαγιασμό της ψυχής του.

Ο άγιος, επομένως, δεν αγιάζεται μόνο με το να νηστεύει όταν πρέπει να νηστεύσει, αλλά και με το να τρώει όταν πρέπει να φάει. Δεν αγιάζεται μόνον με τις αγρυπνίες και τις μεσονύκτιες προσευχές, αλλά και με τον ύπνο που κοιμάται από υπακοή προς Εκείνον που μας έπλασε όπως μας έπλασε. Όχι μόνον η ησυχία και η μόνωση συμβάλλουν στην ένωσή του με τον Θεό, αλλά και η υπερφυσική αγάπη που τρέφει για τους φίλους και τους συγγενείς του και όλους εκείνους που συζούν και συνεργάζονται με αυτόν.

Ο Θεός, με την ίδια άπειρη πράξη αγάπης και θέλησης, θέλει το καλό όλων των όντων μαζί και το καλό κάθε όντος χωριστά· γιατί όλα τα ελάσσονα καλά συμπίπτουν στο ένα τέλειο καλό, που είναι η αγάπη του για τα έργα των χειρών του. Είναι φανερό, συνεπώς, ότι πολλοί άνθρωποι θα φθάσουν στην αγιότητα δια της κατά Χριστόν αγαμίας, ενώ πολλοί άλλοι, οι περισσότεροι, θα αγιασθούν με τόν έγγαμο βίο (αφού στον κόσμο αυτό είναι απαραίτητο να υπάρχουν περισσότεροι έγγαμοι παρά άγαμοι). Πώς είναι, λοιπόν, δυνατόν να φαντάζωνται μερικοί ότι το μοναστήρι είναι ο μόνος τόπος, στον οποίο ο άνθρωπος μπορεί να βρει την αγιότητα; Φυσικά, στα μοναστήρια αποδίδεται λιγότερη προσοχή στην ζωή του σώματος και περισσότερη στην ζωή της ψυχής. Αλλά μήπως και στον έγγαμο βίο, για να είναι επιτυχής, δεν χρειάζεται, παράλληλα προς μια συνεχή καλλιέργεια και ανάπτυξη της ζωής της ψυχής, μία διαρκής και αυστηρή άσκηση του σώματος; Πόσες θυσίες υφίστανται οι σύζυγοι, ο ένας χάριν του άλλου, και πόσες στερήσεις και θυσίες πρέπει να κάμουν και οι δυο χάριν των παιδιών; Η ύπαρξη του μυστηρίου του γάμου δείχνει σαφέστατα ότι η Εκκλησία δεν υποτιμά καθόλου τις δυνατότητες του εγγάμου βίου να γίνει «ἐργαστήριον ἁγιότητος» ούτε θεωρεί το σώμα και τις λειτουργίες του σώματος σαν εμπόδια στην πορεία του ανθρώπου προς την αγιότητα. Αντίθετα πιστεύει, ότι η σάρκα, πνευματοποιουμένη με την προσευχή και το Άγιο Πνεύμα (χωρίς να χάσει ο,τιδήποτε από την αρχική της υλικότητα) μπορεί να παίξει σημαντικό και αποφασιστικό ρόλο στον αγιασμό και την θέωση του ανθρώπου.

ΠΗΓΗ: enoriako.info/Κατηγορία: Συγγραφείς / Thomas Merton

Ασκητισμός και θυσία

THOMAS MERTON

  

Αν το πνεύμα μου προσπαθεί να επιβάλει σιωπή στην σάρκα μου δια της βίας, αργά ή γρήγορα η σάρκα μου θα εκδικηθεί το πνεύμα μου μολύνοντάς το κρυφά, με χίλια-δυο δηλητήρια. Η πικρία και η δυστροπία είναι οι συνηθέστεροι καρποί ενός ασκητισμού, που περιορίζεται στο να ασκεί μόνο το σώμα. Το πνεύμα μου είναι φυσικά ανώτερο από την σάρκα μου, αλλά δεν είναι ανεξάρτητο από την σάρκα μου. Θερίζει ό,τι σπέρνει σ’ αυτήν. Και εάν μεν της φέρεται με υπερβολική αδυναμία, αργά ή γρήγορα θα ανακάλυψει σ’ αυτήν, την εικόνα και την καταδίκη της αδυναμίας του. Αν όμως πάλι της φέρεται με βιαιότητα, αργά ή γρήγορα θα δεχθεί από αυτήν το αποτέλεσμα της βιαιότητάς του. Ο ψευδοασκητής αρχίζει συνήθως με το να είναι υπερβολικά αυστηρός με τον εαυτό του, αλλά καταλήγει, εξ ίσου συνήθως, με το να είναι υπερβολικά αυστηρός με όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό του.

2. Άλλος είναι ο πραγματικός, ο χριστιανικός ασκητισμός. Είναι εκείνος που εμπνέεται και κατευθύνεται όχι από το πνεύμα του ανθρώπου, αλλ’ από το Πνεύμα του Θεού. Ο ασκητισμός αυτός διδάσκει ότι το πνεύμα του ανθρώπου πρέπει αυτό πρώτο να υποταγεί στην χάρη του Θεού· και μόνον τότε θα μπορέσει να υποτάξει και την σάρκα όχι τόσο στον εαυτό του, όσο και πάλι στην χάρη του Θεού. «Εἰ Πνεύματι -δηλαδή με την χάρη του Αγίου Πνεύματος- τάς πράξεις τοῦ σώματος θανατοῦτε, ζήσεσθε» (Ρωμ. η΄ 13).

Αλλ’ ἡ χάρη του Θεού είναι γεμάτη αγάπη, γεμάτη έλεος, γεμάτη καλωσύνη· είναι γεμάτη συμπάθεια, κατανόηση, τρυφερότητα, υπομονή. Προ πάντων, η χάρη του Θεού «οὐ ζη­τεῖ τά ἑαυτῆς». Η μόνη επιθυμία, που εμπνέει στην ψυχή μας, είναι η επιθυμία να πράξουμε το θέλημα του Θεού, οποιοδήποτε και αν είναι αυτό το θέλημα, οσοδήποτε ευχάριστο ή δυσάρεστο και αν είναι στην ανθρώπινη φύση μας.

Όσοι λοιπόν προσπαθούν να θανατώσουν τα πάθη τους όχι με το δηλητήριο της ανθρώπινης φιλοδοξίας (της φιλοδοξίας να γίνουν τέλειοι, να γίνουν ανώτεροι και καλύτεροι από τους άλλους, να επιτύχουν εκεί που αποτυγχάνουν τόσοι και τόσοι συνάνθρωποί τους), αλλά με την καθαρή λεπίδα της αγάπης του Θεού (της αγάπης, που εμπνέει στην ψυχή μας η χάρη του Θεού), αυτοί γνωρίζουν τελικώς την ησυχία και την σιωπή της πραγματικής εσωτερικής ειρήνης, γιατί η ζωή τους "κρύπτεται ὄντως σύν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ". Αυτοί είναι οι «πραεῖς» για τους οποίους μιλούν οι Μακαρισμοί, οι «πραεῖς» που εν τούτοις «βιάζουν» την Βασιλεία των ουρανών.

ΠΗΓΗ: enoriako.info/Συγγραφείς/Thomas Merton

Ασκητισμός και θυσία

THOMAS MERTON

3. Η «πνευματική ζωή» δεν είναι άρνηση της ύλης. Η Καινή Διαθήκη μιλάει βεβαίως περί της «σαρκός» σαν τον μεγαλύτερο εχθρό μας· χρησιμοποιεί όμως τον όρο αυτό υπό μία πολύ ειδική έννοια. «Σαρξ», υπό την έννοια αυτή, δεν είναι εκείνο που εμείς ονομάζουμε σήμερα σώμα, δηλαδή η υλική πλευρά της ανθρώπινης φύσης, αλλ’ είναι ολόκληρος ο άνθρωπος, ψυχή και σώμα, ύλη και πνεύμα, που έχει αρνηθεί και έχει απορρίψει το «Πνεύμα», δηλαδή το Άγιο Πνεύμα, το Πνεύμα της Αγάπης του Θεού. Όταν λοιπόν ο Κύριος διδάσκη ότι «ἡ σάρξ οὐκ ὠφελεῖ οὐδέν» (Ιωάν. στ' 63), δεν εννοεί το σώμα που Εκείνος έχει πλάσει και Εκείνος μας έχει δώσει, αλλ’ εννοεί ένα τρόπο ύπαρξης που αρνείται ή αγνοεί το Πνεύμα του Θεού. Ένα τρόπο ζωής που διαπνέεται από μια καθαρά ανθρώπινη νοοτροπία, που επιδιώκει σκοπούς καθαρά ανθρώπινους και ενδοκοσμικούς όχι μόνο στα υλικά, αλλά και στα πνευματικά ζητήματα.

Είναι άλλο πράγμα να ζει κάνεις «ἐν τῇ σαρκί» και άλλο, τελείως άλλο, να ζει κανείς «κατά σάρκα». Στην πρώτη περίπτωσιν, εκπληρώνει απλά το θέλημα του Θεού, που έπλασε τον άνθρωπο όχι «ἄγγελον» (καθαρό πνεύμα) ούτε «ζῶον» (καθαρή ύλη), αλλά μία αδιαίρετη και αδιάσπαστη προσωπική ενότητα ψυχής και σώματος, ένα «ἔνσαρκον πνεῦμα» ή, αν προτιμάτε, μια «ἔμψυχον σάρκα». Στην δεύτερη όμως περίπτωση, τα πράγματα αλλάζουν· γιατί ο άνθρωπος, που ζει «κατά σάρκα», δεν ζει «κατά φύσιν», αλλά «παρά φύσιν». Θεωρεί ένα μέρος της φύσεώς του, το υλικό, σαν το όλο· και προσπαθεί να συμμορφώσει -στην πραγματικότητα, να παραμορφώσει- ολόκληρη την ύπαρξή του προς το επινόημα και εφεύρημά του αυτό. Αλλά αυτό σημαίνει απλούστατα ότι αρνείται ή αγνοεί το γεμάτο αγάπη θέλημα του Θεού. Σημαίνει ότι, εν γνώσει ή εν αγνοία, θέτει το κτιστό και πεπερασμένο «εγώ» του στην θέση του Ακτίστου, Απείρου και Πανσόφου Θεού. Και αυτή η άρνηση ή η παραγνώριση του θελήματος του πάνσοφου Θεού είναι η πηγή εκείνου του «φρονήματος της σαρκός» -εκείνης της «σαρκικής», δηλαδή της καθαρά ανθρώπινης, της καθαρά κοσμικής σοφίας- που, όπως μας εξηγεί ο Απόστολος, είναι «ἔχθρα εἰς Θεόν». Η σοφία αυτή φθάνει μέχρι του σημείου να αρνείται σαφώς και απεριφράστως τον Θεό και κάθε τι που έχει σχέση μ’ Αυτόν. Φθάνει μέχρι του σημείου να θεωρεί σαν μόνη πραγματικότητα και σαν μόνη αλήθειαν, σαν το κέντρο των πάντων, τον άνθρωπο και τα του ανθρώπου.

Απ’ αυτή την σοφία, απ’ αυτό το «φρόνημα» έχει σκοπό να μας λυτρώση η χριστιανική άσκηση, όχι από το σώμα και γενικώς την ύλη. Εάν επεδίωκε το δεύτερο, τότε θα κατέληγε και αυτή (από άλλο δρόμο φυσικά) στο ίδιο τέρμα: στο να γίνει και αυτή «σαρκική», στο να αρνηθεί ή να αγνοήσει και αυτή το θέλημα του Θεού, που έπλασε τον άνθρωπο, ψυχή και σώμα, ύλη και πνεύμα. Και ωρισμένοι μεν πιθανόν να επέμεναν να την ονομάζουν ακόμη πνευματική, αφού θα έστρεφε όλη την προσοχή της προς το πνεύμα και θα περιφρονούσε την ύλη, αλλά με τα κριτήρια της Αγίας Γραφής θα ήταν τόσο σαρκική όσο και ο υλισμός ορισμένων αθέων, αφού και αυτή στην θέση του πάνσοφου θελήματος του Θεού θα έθετε την σοφία της «σαρκός», την σοφία του "πεπτωκότος" ανθρώπου. Αλλ’ όπως είπαμε, τίποτε το παρόμοιο δεν συμβαίνει με την χριστιανική άσκηση.

Κατά την χριστιανική αντίληψη, ολόκληρος ο άνθρωπος, ψυχή και σώμα, πρέπει να υψωθεί από την θεία χάρη και να «πνευματοποιηθῇ», να γεμίσει Άγιο Πνεύμα. Ο Λόγος του Θεού, που έγινε σάρκα και συμμερίσθηκε πλήρως την ανθρώπινη κατάστασή μας, αυτός που παρέδωσε την σάρκα του για να γίνει τροφή και ζωή μας, αυτός που κάθεται στα δεξιά του Πατρός με ένα σώμα όμοιο με το δικό μας, αλλά γεμάτο δόξα, και ο οποίος μια μέραν θα αναστήσει και τα δικά μας σώματα από τον τάφο και θα τα ντύσει με την δική του δόξα και την δική του αθανασία -ο Λόγος αυτός δεν δίδαξε ότι πρέπει να καταστρέφουμε ή να περιφρονούμε τα σώματά μας, αλλ’ αντι­θέτως δίδαξε ότι πρέπει να τα εξαγιάζουμε όπως εξαγιάζουμε και τίς ψυχές μας. Προς αυτόν τον Λόγο, που σαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος και μας πήρε στον ουρανό ολόκληρο τον άνθρωπο, απευθύνεται η Εκκλησία, όταν προσεύχεται: «τάς ψυ­χάς ἡμῶν ἁγίασον, τά σώματα ἄγνισον...». Και για αυτόν τον Λόγο μας λένε οι Πατέρες ότι «ἐσαρκώθη, ἵνα ψυχή τε καί σῶμα καί πᾶν τό ἀνθρώπειον λογωθῇ...». Βεβαίως, το ότι πρέπει να ελέγχουμε την σάρκα, το ότι πρέπει να ασκούμε και να δουλαγωγούμε το σώμα, είναι αναμφισβήτητο. Αλλ’ ο έλεγχος, η άσκηση και η δουλαγωγία αυτή είναι απαραίτητα, όχι γιατί το σώμα είναι κακό, αλλ’ αντιθέτως γιατί και αυτό είναι προωρισμένο για την αιώνια ζωή για την χάρη, την αφθαρσία και την αθανασία. Η άσκηση του σώματος γίνεται όχι μόνον για το καλό της ψυχής, αλλά και για το καλό του σώματος. Ασκούμε το σώμα, επειδή είναι αναφαίρετο στοιχείο της ανθρώπινης φύσεώς μας, επειδή χωρίς αυτό δεν μπορούμε να είμαστε πλήρεις άνθρωποι ούτε στην παρούσα ζωή ούτε στην μέλλουσα, επειδή και αυτό (το σώμα) πρέπει να γίνη σημείο του Λόγου και ναός του Αγίου Πνεύματος, επειδή με αυτό θα υμνεί, θα λατρεύει, θα δοξάζει τον Θεό η ψυχή μας σε όλη την αιωνιότητα.

ΠΗΓΗ: enoriako.info/Συγγραφείς/Thomas Merton

  Το ποίημα... του χρόνου

«Απ’ όλες τις αναπηρίες και τις ήττες μου,

ω! κι ακόμα πιο πολύ,

από τις νίκες μου, που ’μοιαζε νά ’χα·

από τα ευφυολογήματα, που εξαπέλυα για χάρη Σου,

και στ’ άκουσμά τους, το ακροατήριο χαιρόταν

ενώ οι άγγελοι κλαίγανε·

απ’ όλες τις «αποδείξεις» μου για τη Θεότητά Σου,

Εσύ, που δεν θέλεις να δίνεις σημείο,

λευτέρωσέ με, Κύριε.

Οι σκέψεις δεν είναι παρά νομίσματα.

Κάνε να μην τα εμπιστευτώ, αντί για Σένα,

Να μη δεχθώ τη φθαρμένη τους εικόνα, σαν δήθεν

του Προσώπου Σου.

Απ’ όλες τις σκέψεις μου,

ακόμα και απ’ τις σκέψεις μου για Σένα,

Έλα Εσύ, Γλυκιά Σιωπή, και λευτέρωσέ με.

Κύριε, της στενής πύλης και της τρύπας της βελόνας,

αφαίρεσε από μένα όλη αυτή την καυχησιολογία

πριν φύγω απ’ την ζωή."

– C. S. Lewis

Όπως λέει ο Λιούις στο ποίημά του, η κρίση πρέπει να αρχίσει με μας και από εμάς προσωπικά. Τα σπανιότερα λόγια που μπορεί κανείς να ακούσει είναι οι λέξεις: «Κύριοι, έκανα λάθος!». Αλλά, τα λόγια αυτά είναι εκείνα που καθένας "πρέπει να πει" μπροστά στον Θεό, όταν τον συναντήσει.

Κανένας δεν μπορεί να αποφύγει τον Θεό!

Η υπόσχεση του Θεού για κείνους που τον αγαπούν είναι τα: «... όσα μάτι κι αυτί ανθρώπινο δεν είδε, ούτε και άκουσε ποτέ, και ούτε που τα ‘βαλε ο νους του ανθρώπου...» (Α’ Κορ. 2.9).

Μια που όλοι μας θα συναντήσουμε το Φως, και, θα πρέπει να ομολογήσουμε τότε, πού είχαμε φταίξει, είναι καλό να αρχίσουμε μ’ αυτό από τώρα, να το βάλουμε σε πράξη, πριν συναντήσουμε το Φως.

Όσες φορές τώρα Τον συναντούμε, όσες φορές κάποια καινούργια αλήθεια φωτίζει τα παλιά μας μυαλά, είναι ώρα ο νους να φωτιστεί και να "βλέπει μακρύτερα".

Αυτός ήταν και ο λόγος που μας δημιούργησε.

Και, ίσως, αυτός ήταν και ο λόγος που ολόκληρο το σύμπαν δημιουργήθηκε.

Αλλά, είναι ακόμα αυτός και ο λόγος, που διαρκώς ρυθμίζει Αυτός ο Ίδιος τα γεγονότα του Σύμπαντος, και όλες τις ανθρώπινες ζωές μέσα στην πρόνοια Του, αλλά και τόσα άλλα απίθανα γεγονότα, όσο και τα λογικά επιχειρήματα, που έρχονται στο πεδίο της σκέψης.

ΠΗΓΗ : Enoriako.info

ΠΡΕΒΕΖΑ

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ 2014

Χρόνος-μέτρηση και Χρόνος-μυστήριο

«Θα πρέπει ένας άνθρωπος να είναι τυφλός και απίστευτα ανόητος αν, φτάνοντας στα χρόνια της ωριμότητας, δεν αναρωτιέται πότε-πότε, μες στην παραζάλη της ζωής: "Για ποιο σκοπό ήρθα στον κόσμο; Γιατί ζω;"

Όταν είναι κανείς νέος, ο καιρός κυλάει τόσο γρήγορα, οι διασκεδάσεις είναι τόσο πολλές, και το τέρμα του δρόμου της ζωής μοιάζει νάναι τόσο μακριά, ώστε δεν υπάρχει καιρός για τέτοιες αυτοαναλύσεις.

Το ίδιο έπαθα και εγώ. "Παντογνώστης και άθεος" φοιτητής ιατρικής, νόμιζα ότι έχω κάτω από το νυστέρι μου τον κόσμο όλο! Όταν όμως αργότερα "έμαθα τον κόσμο" στα ορυχεία των κοιλάδων της Ουαλίας, τότε άλλαξα γνώμη.

Κατάλαβα τότε, πόσο μάταιο πράγμα είναι το κυνήγημα ενός καθαρά υλικού σκοπού. Πόσο αδύναμη ικανοποίηση δίνουν οι κοσμικές διακρίσεις και τα πρόσκαιρα μεγαλεία! Πόσο μελαγχολικά μάταιη είναι η ξέφρενη μανία για υλικά κέρδη, έτσι όπως τη νιώθουν όσοι καταγίνονται με χρηματιστήρια, και με λεφτά γενικώς, σ' όλο τον κόσμο, που κοιτάνε ν' αρπάξουν, όπου τα βρουν, λίγα αποκόμματα τυπωμένου χαρτιού, για να ταΐσουν την αχόρταγη όρεξή τους που με τίποτα δεν ικανοποιείται. Όλα τα υλικά αγαθά, που τόσο πολύ μόχθησα για να τ' αποχτήσω, τώρα δε μου λένε τίποτε μπροστά σε ένα βλέμμα αγάπης ενός ανθρώπου που μου είναι αγαπητός.»

 Α. J. Cronin: "Περιπέτειες σε δύο κόσμους"

 εκδ. Κακουλίδη σελ.317

Λοιπόν;

Πώς θα βγει η μύγα από το μπουκάλι. Τι μυστήριο είναι ετούτο που μας περιβάλλει;

"Απέραντη θέα" σαν σκέψη και προοπτική και όρια "αόρατα" που μας κλείνουν τελικώς σ ένα μικρόκοσμο. Μεγαλείο και τραγωδία ανάμεικτα. Πάντα ήταν δύσκολο το… συμπέρασμα, σήμερα με τις αυταπάτες του υποκειμενισμού και με τη γοητεία των εικόνων παντοδυναμίας ο ταλαίπωρος σύγχρονος άνθρωπος δεν μπορεί "να βρει άκρη" με τον εαυτό του και το χρονοπλαίσιο στο οποίο υπάρχει. Έμαθε να "πετάει" κυριολεκτικά και μεταφορικά και ξέχασε να "περπατάει". Τρεις διαστάσεις του χρόνου συναπαρτίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχει η ζωή μας. Παρελθόν-Παρόν-Μέλλον. Αυτές οι διαστάσεις του χρόνου μας επεξηγούν το δίπολο του τίτλου: Χρόνος-μέτρηση και χρόνος-μυστήριο.

Α. Χρόνος-μέτρηση είναι η εύκολη και σαφής διαδρομή στις ηλικιακές φάσεις, της ανθρώπινης ζωής: νέος-ώριμος-γέρος.Αυτά τα τιμήματα της ανθρώπινης ζωής εποικοδομούνται καθένα πάνω στο προηγούμενο. Δεν ανακατεύονται. Δεν αλλάζουν σειρά. Η ποιότητα κάθε μιας φάσεως εξασφαλίζει ή απορρυθμίζει την ποιότητα της επόμενης. Συμφορά για τον άνθρωπο είναι όταν τα νιάτα του είναι ένα λάθος η ωριμότητά του ένας εγωιστικός κόπος και τα γηρατειά μια αδιέξοδη θλίψη και μοναξιά. Ο μεγάλος Νταγκ Χάμερσκελντ γράφει στους "Δείχτες πορείας" του: "Για όσα πέρασαν, Σ΄ ευχαριστώ, για αυτά που θάρθουν τα αποδέχομαι από το χέρι Σου". Μόνον όταν γίνεται νοηματοδότης σ᾿ αυτή τη φθορά του χρόνου ο Άχρονος Χριστός, τότε μόνον αποκτά ο κύκλος: παρελθόν-παρόν-μέλλον, "σπονδυλική στήλη" η οποία κρατάει τα τρία τμήματα αυτά που συναπαρτίζουν την ανθρώπινη ζωή σε συνύπαρξη και δεν τα αφήνει να γίνουν "μαύρες τρύπες". Η μέτρηση λοιπόν του χρόνου είναι το εξωτερικό και το ελάχιστο. Η σοφία των παρατηρήσεων των αρχαίων, Χρόνος=Κρόνος, δηλαδή κάποιος που "τρώει" τα "παιδιά" του, δεν προσθέτει πολλά πράγματα στην ζωή αυτού του... ιδιότυπου "μεζέ". Δεν τον κάνει καλύτερο αυτή η γνώση, καμιά φορά τον κάνει... κυνικότερο.

Β. Χρόνος-μυστήριο, είναι η δωρεά του Θεού, που ωριμάζει την καρδιά του ανθρώπου. Ο Χρόνος-μέτρηση φέρνει ρυτίδες στην όψη και στο σώμα των ανθρώπων. Οι άνθρωποι έντρομοι κάνουν liftingεπαναφοράς της ομορφιάς τους. Δεν σκέπτονται την δαπάνη. Πάνω απ όλα η ομορφιά τους. Το μυστήριο του χρόνου για την καρδιά λειτουργεί πρέπει να λειτουργεί ως ένα συνεχές lifting. Ο Χριστός δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να "κάνει" αυτό που ανθρωπίνως δεν γίνεται! Να μπει στο παρελθόν και να το... καθαρίσει. Οι νέοι συνήθως υποδέχονται τον καινούριο χρόνο νομίζοντας πως όλα θα είναι δυνατά κατά την διάρκειά του. Οι ώριμοι θεωρούν σύνεση το να περιπλέκονται ακόμα πιο σφιχτά στα σκοινιά που τους "δένουν" με τις συνθήκες τους. Και οι γέροι περιμένουν τα πράγματα με ένα είδος εσωτερικής υπομονής που το γεννάει η αίσθηση της απλής επαναλήψεως. Και για τις τρεις φάσεις ζωής και για κάθε ηλικία ένα μονοπάτι-μυστήριο απλώνεται μπροστά μας. Ο Χριστός μας λέει ότι μπορούμε να το κάνουμε ή "οδόν Κυρίου" ή δρόμο για την κόλαση! Δηλαδή επαναλαμβάνει αυτό που εμείς άπειρες φορές λέμε "ο χρόνος είναι χρήμα" διευκρινίζοντάς μας, ότι, ναι ο χρόνος είναι χρήμα, με το οποίο, όμως "αγοράζουμε" τη Βασιλεία του Θεού ή την Κόλαση.

"Ο Χρόνος-μυστήριο είναι μυστήριο, επειδή αν θέσουμε στο κέντρο της καρδιάς μας τον Άχρονο Κύριο του χρόνου, γινόμαστε τρισδιάστατα χρονοόντα, δηλαδή ικανά να αλλάζουν το παρελθόν τους και δι᾿ αυτού το μέλλον τους. Ενώ ο χρόνος-μέτρηση, ο χρόνος του παρόντος δηλαδή, ο χρόνος της μιας διάστασης, όπου το τώρα πριν προλάβει να υπάρξει χάνεται, μας καθηλώνει σε όντα μηδενικών διαστάσεων, όντα απλώς δυνητικά" (Θ. Ζιάκας).

Πληγές αφημένες ανεπιμέλητες στον χρόνο συνήθως "πυορροούν" και μολύνουν και θανατώνουν πολλές φορές αυτόν που τις έχει. Πολύ περισσότερο "κακοφορμίζουν" οι ψυχικές πληγές και κάνουν τον άνθρωπο "άσχημο" και "δυσειδή" και κατ᾿ επέκτασιν όλες τις ανθρώπινες σχέσεις... απαίσιες. Το μυστήριο του χρόνου λοιπόν, είναι η δυνατότητα που μας δίνει ο Χριστός να "μπούμε" στο παρελθόν μας μαζί του (με την εξομολόγηση) και να τον αφήσουμε να διορθώσει τις πληγές και τα τραύματα που αποχτήσαμε από τον χρόνο-μέτρηση. Αν αυτό δεν το συνειδητοποιήσουμε και ακόμα περισσότερο δεν το περπατήσουμε τότε ο κυνισμός του άλογου πόνου θα κυριεύσει τις ψυχές μας. Τότε θα μοιάζουμε με τα παιδιά που αφού το ανακαλύψουν το "ψέμα" του Αη Βασίλη απαιτούν πλέον από τους γονείς τους όλο και ακριβότερα παιχνίδια! Ο Χριστός δεν θέλει να μείνουμε παιδιά αυταπατώμενα! Δεν "παίζει" τον Αη Βασίλη στη ζωή μας. Δεν δέχεται να συντηρεί παραμύθια. Δεν είναι φορμόλη που κρατάει νεκρά σχήματα. Δεν μπαίνει στο "ντουλάπι" της ζωής μας. "Διεκδικεί " το κέντρο της ζωής μας την καρδιά-ψυχή μας. Μέσα στο μυστήριο του χρόνου αυτήν θέλει να θεραπεύσει και να ομορφύνει. Αυτό θα γίνει σ᾿ όσο μέτρο τον αφήσουμε. Αυτός "βρέχει" την αγάπη Του σ' όλους ίδια και ίσα. Εμείς "λαμβάνουμε" όσο θέλουμε κατά την χωρητική αναλογία της καρδιάς μας. Μικρόκαρδοι παίρνουν λίγα. Μεγαλόκαρδοι πολλά. Το "μέγεθος" της καρδίας μας, είναι κόπος δικός μας.

Μέσα στο μυστήριο του χρόνου που θα αρχίσει ή άρχισε ας Τον παρακαλέσουμε να μεγαλώσει την καρδιά μας απευθύνοντάς του την ψαλμική προσευχή: "Καρδίαν καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί ὁ Θεός". Η καρδιά είναι πολύ μικρή τόσο που χωράει μέσα σε μια χούφτα, αλλά δεν γεμίζει ούτε με όλον τον κόσμο. Μόνον ο Χριστός δίνει "δώρα" που γεμίζουν την καρδιά. Στη χρονιά που έρχεται ας Του τα ζητήσουμε.

Με αγάπη και ευχές για καλή χρονιά.

Ο εφημέριος σας

π. Θεοδόσιος.