Χιλιετίες ολόκληρες σ' αυτόν τον τόπο έζησε ένας κόσμος με πνευματική ευαισθησία και αναζήτησι. Ένας κόσμος που σεβόταν τον Θεό. Τον προβλημάτιζε το μυστήριο. Από τον Όμηρο, που την "Ελλάδα πεπαίδευκε", κατά τον Πλάτωνα, βλέπομε πώς διασταυρώνεται η ζωή του κόσμου με τούς θεούς. 

        Η ζωή των ηρώων είναι γεμάτη από θείες επεμβάσεις, οπτασίες και ενισχύσεις.  Και η γη της Ελλάδος είναι γεμάτη από ναούς. Την Αθήνα βρήκε ο Απόστολος Παύλος ¨κατείδωλον", γεμάτη βωμούς και σεβάσματα.  Και τους Αθηναίους θεώρησε "ως δεισιδαιμονεστέρους" (ως τους πιο θεοφοβούμενους) από όσους είχε γνωρίσει.

        Αυτός ο σεβόμενος τον Θεό κόσμος δέχτηκε το κήρυγμα για τον άγνωστο Θεό. Και προχωρούμε στην καινή κτίσι. Φτάνομε στο "όπως αν εξ ελληνικών ωφελούντο λόγων" του Μεγάλου Βασιλείου. Και συνεχίζεται η ιστορία. "Οι Έλληνες σοφίαν ζητούσι"' και τη  βρίσκουν στη σαρκωθείσα του Θεού Σοφία. Αφιερώνονται σ' αυτήν. Κτίζουν τον ναό της του Θεού Σοφίας με τους κίονες και τα μάρμαρα των παλαιών τους ναών. Και διατυπώνουν το μυστήριο της θεολογίας με τους όρους που λάξευσαν οι προγενέστεροι Έλληνες. Και μιλούν σήμερα για μια ελληνικότητα της Ορθοδόξου θεολογίας (π. Γεώργιος Φλωρόσκι). 

        Και βαφτίζεται ο λαός μας στη νέα χάρι' "την νέαν αμφιέννυται αφθαρσίαν του Πνεύματος".

        Έχομε τούς μεγάλους Πατέρες και Οικουμενικούς  Διδασκάλους, "τα μεγάλα στοιχεία ώσπερ την κτίσιν συνιστώντα" ' και τον απλό λαό, που αποκτά και ζωογονείται από την ίδια αγιότητα.

        Στη φιλοσοφία και στην καθημερινή ζωή προχωρεί η ευλογία της Εκκλησίας.  Όλος ο λαϊκός πολιτισμός, το δημοτικό τραγούδι, τα ήθη και τα έθιμα του λαού σχετίζονται με τις αρχαίες καταβολές του (σώζουν το μέτρο και την αδρότητα του κλασσικού) και αγιάζονται καθαιρόμενα με το πνεύμα της Χάριτος.

        Γι' αυτό, είναι επόμενο, μόλις περιφρονήσαμε την Ορθόδοξη Εκκλησία (χάχωμε την οργανική μας σχέσι μ' αυτήν), παθαίνομε παραισθήσεις, παραπαίομε, χάνομε τον έλεγχο του εαυτού μας, αυτοκαταστρεφόμαστε. Πετάμε τα αρχαία από τα σχολεία σαν άχρηστα (και τί θεωρούμε χρήσιμο;). Ευτελίζομε και εκφυλίζομε το είναι μας, κουτσουρεύοντας χωρίς αιδώ τον νεοελληνικό πολιτισμό και την ιστορία μας με κοντόθωρες ερμηνείες αναποδείκτων ιδεολογιών.

        Τότε πράγματι δεν έχομε ανάγκη από κανέναν εχθρό.

Αρχιμ. Βασιλείου  Ιβηρίτου,"ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ" Εκδοσις Ι>Μ> Ιβήρων 2003