Η σκηνή εκτυλίσσεται στην Κόλαση κατά τη διάρκεια του ετήσιου δείπνου της Σχολής Εκπαίδευσης Πειραστών που πραγματοποιείται προς τιμή των νέων Δαιμόνων.  Ο Πρόεδρος της σχολής, Δρ. Slubgob, μόλις έχει ευχηθεί στην υγεία των προσκεκλημένων.  Ο Screwtape,  επίτιμος καλεσμένος, παίρνει τον λόγο…

Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, Απειλές, Αίσχη, Αγκάθια, Σκιές μου και Ευγενικοί Δαίμονες,

       Συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις ο ομιλητής να απευθύνει το λόγο κυρίως σε εσάς που μόλις αποφοιτήσατε και σύντομα θα σας αναθέσουν κάποια επίσημη αποστολή στην γη. Με χαρά θα αποδεχθώ αυτήν την συνήθεια.

       …Ο φθονερός σας Πρόεδρος συμπεριέλαβε στον λόγο του κάτι σαν απολογία για το σημερινό συμπόσιο που μας προσέφερε. Λοιπόν, ευγενικοί μου δαίμονες, κανείς μας δεν μπορεί να τον κατηγορήσει. Ωστόσο, θα ήταν μάταιο να απαρνηθούμε το γεγονός ότι οι ανθρώπινες ψυχές με των οποίων την οδύνη χορτάσαμε σήμερα, ήταν πάρα πολύ κακής ποιότητας. Ούτε η πιο επιδέξια μαγειρική των πιο κορυφαίων μας βασανιστών δεν θα μπορούσε να τις κάνει περισσότερο εύγευστες.

       Αχ να μπορούσαμε να γευτούμε ξανά έναν Φαρινάτα*,έναν Ερρίκο, ή ακόμα έναν Χίτλερ ! Εκεί ένιωθες ένα πραγματικό τρίξιμο δοντιών, υπήρχε κάτι τραγανιστό, μια μανία, ένας εγωισμός, μια κακία ελάχιστα κατώτερη από τη δική μας. Ήθελες να τους καταβροχθίσεις και ενώ το έκανες ένιωθες να ζεσταίνονται τα σωθικά σου !

       Αλλά εμείς , με τι δειπνήσαμε σήμερα; Είχαμε ένα δημοτικό συμβούλιο γαρνιρισμένο με σάλτσα δωροδοκίας. Προσωπικά όμως δεν μπορούσα να διακρίνω σε αυτόn την γεύση μιας πραγματικά παθιασμένης και βάναυσης φιλαργυρίας που να πλησιάζει έστω εκείνη των μεγάλων μεγιστάνων του περασμένου αιώνα.  Ήταν χωρίς αμφιβολία ένας Μικρός Άνθρωπος, το πλάσμα της ασήμαντης μίζας, μια ρυπαρή ασημαντότητα, που παρασύρθηκε στην διαφθορά (μόλις που συνειδητοποίησε ότι ήταν διεφθαρμένος) και που το έκανε μόνο και μόνο γιατί όλοι γύρω του κάνανε το ίδιο.  Για δεύτερο πιάτο είχαμε την Κατσαρόλα των Μοιχών. Μπορούσε κανείς να βρει σε αυτήν κάποιο ίχνος μιας πλήρους, άκαυστης, προκλητικής, επαναστατικής, ακόρεστης λαγνείας; Εγώ πάντως όχι. Όλοι τους είχαν τη γεύση στερημένων σεξουαλικά ηλιθίων που όρμησαν σε λάθος κρεβάτι απαντώντας αυτόματα σε σεξουαλικές διαφημίσεις, ή για να αισθανθούν μοντέρνοι και χειραφετημένοι, ή για να επιβεβαιώσουν στους εαυτούς τους την αρρενωπότητα τους και την «κανονικότητά» τους, ή ακόμα και επειδή δεν είχαν κάτι καλύτερο να κάνουν. Ειλικρινά, σε μένα που έχω γευτεί την Μεσαλίνα και τον Καζανόβα, αυτοί εδώ μου προκάλεσαν ναυτία.  Ο Συνδικαλιστής γαρνιρισμένος με μπόλικη Ανοησία ήταν ίσως λίγο καλύτερος. Είχε, ενσυνείδητα, δουλέψει προς όφελος του αιματοκυλίσματος, της πείνας και της αναίρεσης της ελευθερίας.  Ναι, πράγματι, με τον τρόπο του.  Αλλά τι τρόπος !

               Ερχόμαστε τώρα στο σημαντικό σημείο. Γαστρονομικά μιλώντας, όλα αυτά είναι πολύ λυπηρά. Όμως, δεν είναι ταυτόχρονα, με έναν άλλο  πολύ πιο σοβαρό τρόπο, γεμάτα ελπίδες και υποσχέσεις;

         Σκεφτείτε καταρχάς την ποσότητα.  Η ποιότητα μπορεί να έχει χαθεί, όμως ποτέ δεν είχαμε ψυχές σε τόση αφθονία.  Έπειτα ο θρίαμβος. Εμείς μπαίνουμε στον πειρασμό να πούμε ότι τέτοιες ψυχές, ή τουλάχιστον ό,τι απέμεινε από αυτές, δεν αξίζουν καν να καταδικαστούν. Ναι, αλλά ο Εχθρός (για κάποιον ανεξιχνίαστο, διεστραμμένο λόγο) νομίζει πως αξίζουν να σωθούν και προσπάθησε να τους σώσει. Πιστέψτε με, το έκανε. Εσείς οι νεώτεροι που δεν έχετε ακόμη ενεργό δράση, δεν μπορείτε να φανταστείτε με πόσο κόπο, με πόσο εκλεπτυσμένες κινήσεις καταφέραμε να παγιδεύσουμε κάθε ένα από αυτά τα μίζερα ανθρωπάρια.

        Η δυσκολία έγκειται στην μικρότητα και την πλαδαρότητά τους. Αυτοί οι υπάνθρωποι ήταν τόσο μπερδεμένοι στη σκέψη τους, τόσο παθητικοί στις επιρροές από το περιβάλλον, που ήταν σχεδόν ακατόρθωτο να τους ανυψώσεις σε εκείνο το επίπεδο σαφήνειας και προμελέτης, στο οποίο η θανάσιμη αμαρτία καθίσταται δυνατή.  Και όλη η τέχνη βρίσκεται στο να τους ανυψώσεις ακριβώς όσο χρειάζεται και ούτε εκατοστό παραπάνω.  Γιατί τότε, βέβαια, όλα θα μπορούσαν να έχουν χαθεί.  Θα μπορούσαν να έχουν καταλάβει, θα μπορούσαν να έχουν μετανοήσει.  Από την άλλη, αν τους είχαμε ανυψώσει λιγότερο από ό,τι έπρεπε, είναι πολύ πιθανό να ήταν κατάλληλοι μόνο για Limbo*.  Πλάσματα ακατάλληλα τόσο για τον Παράδεισο όσο και για την Κόλαση. Υποκείμενα τα οποία, αφού απέτυχαν να κάνουν κάποιο βήμα, τους επιτρέπεται να βουλιάξουν σε μια λιγότερο ή περισσότερο υπο-ανθρώπινη κατάσταση για πάντα.

C. S. LEWIS «ΜΙΑ ΠΡΟΠΟΣΗ ΣΕ ΔΙΑΒΟΛΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ» Εκδόσεις ΙΩΝΑΣ

*Farinata delgi Uberti (1212-1264): Ιταλός αριστοκράτης και στρατιωτικός αρχηγός. Από πολλούς εθεωρείτο αιρετικός και τον συναντάμε στην Κόλαση του Δάντη. (Σ.τ.Μ.)

*Limbo:…Θεολογικές παραποιήσεις των αντιλήψεων για το προπατορικό αμάρτημα, τις συνεπαγωγές του Βαπτίσματος και την Πίστη που με τις σχετικές διδασκαλίες καταντάει γκράν γκινιόλ δεισιδαιμονία…(Σ.τ.Μ.)

   Δολίαις λαλιαῖς ὁ δόλιος ἀπὸ σοῦ με ἀποσυλήσας,

κατάβρωμα ἴδιον εἰργάσατο,

Θεέ τῶν ὄλων’ αὐτοῦ τῆς κακίας με ἐξάρπασον,

καὶ μετανοίας τρόποις  ἀνακάλεσαι.

ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΗ, Τῌ ΔΕΥΤΕΡᾼ ΠΡΩΪ, ἦχος β΄