Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022

 

     


  Βρισκόμαστε όμως ακόμα στην πρωταρχή.  Αφήσαμε τον «κόσμο τούτον».  Συναχτήκαμε. Ακούσαμε την αναγγελία του έσχατου προορισμού μας.  Είπαμε Αμήν στην αναγγελία αυτή.  Είμαστε η εκκλησία (eclesia), η απόκριση στο κάλεσμα αυτό και στη διαταγή.  Και αρχίζομε με «κοινές προσεχές και δεήσεις», με έναν κοινό και χαρμόσυνο αίνο.  Πρέπει για μια ακόμη φορά να τονίσομε το χαρμόσυνο χαρακτήρα της ευχαριστιακής σύναξης.  Γιατί ενώ η μεσαιωνική έμφαση που δίνομε στο σταυρό δεν είναι λαθεμένη, σίγουρα είναι μονόπλευρη. Η λειτουργία είναι, πριν από όλα τα άλλα, η χαρούμενη σύναξη εκείνων που θα ανταμώσουν με τον αναστημένο Κύριο και θα μπουν μαζί Του στο νυφιάτικο δώμα.  Και σε όλο αυτό το «κάλλος» της λειτουργίας, που τόσο συχνά το κατάγγειλαν πως είναι αχρείαστο και ακόμη αμαρτωλό, στην υμνωδία και στο τυπικό, στα άμφια και στο λιβάνι, εκφράζονται ακριβώς: η χαρά της απαντοχής και η απαντοχή της  χαράς.

        Και είναι αλήθεια αχρείαστο (το κάλλος) γιατί  βρισκόμαστε πέρα από τις κατηγορίες του «χρειαζούμενο».  Το κάλλος δεν είναι ποτέ «χρειαζούμενο» ή «χρησιμοθηρικό».  Και όταν προσμένοντας κάποιον που αγαπάμε, βάζομε ένα ωραίο τραπεζομάντιλο στο τραπέζι και το στολίζομε με κεριά και λουλούδια, αυτά όλα δεν τα κάνομε από ανάγκη, αλλά από αγάπη.  Και η Εκκλησία είναι αγάπη και απαντοχή της αγάπης.   Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοσή μας, είναι ο ουρανός απάνω στη γη.  Είναι η χαρά πως ξαναβρήκαμε τα παιδικά μας χρόνια, τη λεύτερη εκείνη, τη δίχως όρους και ανυστερόβουλη χαρά, τη μόνη που δύνεται να μεταμορφώσει τον κόσμο.              Οι ορισμοί και τα δικαιολογητικά που γυρεύομε στην ενηλικιωμένη, στη σοβαρή μας ευσέβεια, έχουν τις ρίζες τους στο φόβο.  Φοβόμαστε τη φθορά, τη λοξοδρόμηση, τις «παγανιστικές επιρροές», φοβόμαστε άλλα. Όμως ὁ φοβούμενος οὐ τετελείωται ἐν τῇ αγάπη (Α’ Ιωάν. 4,18).  Όσο οι Χριστιανοί θα αγαπάνε τη Βασιλεία του Θεού –και δεν θα τη συζητούν μονάχα- πάντα θα την «αναπαρασταίνουν» και θα την σημαίνουν με την τέχνη κα με την ομορφιά.  Και όποιος τελεί το μυστήριο της χαράς θα παρουσιάζεται φορεμένος το ωραίο φελόνι, αφού είναι ντυμένος τη δόξα της Βασιλείας, αφού ακόμα και με τη μορφή ανθρώπου ο Θεός παρουσιάζεται μέσα σε δόξα. Στην Ευχαριστία βρισκόμαστε μπροστά στην παρουσία του Χριστού και, όπως ο Μωυσής μπροστά στο Θεό, σκεπαζόμαστε από τη δόξα Του.  Ο Χριστός φορούσε και Αυτός ένα άραφτο  ρούχο που οι στρατιώτες στο σταυρό δεν το σκίσανε: δεν αγοράστηκε στο παζάρι, αλλά φαίνεται πως το ύφαναν κάποια χέρια γεμάτα αγάπη. Ναι, το κάλλος της απαντοχής μας για την Ευχαριστία δεν έχει πραχτική χρησιμότητα. Αλλά ο Romano Guardini σοφά μίλησε για την άχρηστη αυτή ομορφιά. Στη λειτουργία λέει πως: «Με τη χάρη του Θεού παρουσιάζεται στον άνθρωπο η ευκαιρία  να αλλάξει τη θεμελιακή ουσία του, να γίνει σύμφωνα με τη θεϊκιά μοίρα του πραγματικά εκείνο που έπρεπε να είναι και που πεθυμάει να είναι, τέκνο του Θεού. Στη λειτουργία έχει να πορευτεί πρὸς τὸν Θεόν τὸν εὐφραίνοντα τὸν νεότητά του… Επειδή η ζωή της λειτουργίας είναι ανώτερη από εκείνη στην οποία η συνηθισμένη πραγματικότητα της παρέχει είτε την ευκαιρία είτε την μορφή για να εκφραστεί, για το λόγο αυτό συνταιριάζει κατάλληλες μορφές και μεθόδους από τη σφαίρα όπου υπάρχουν, τη σφαίρα της τέχνης.  Μιλάει μετρικά και μελωδικά’ χρησιμοποιεί μορφικά και ρυθμικά σχήματα’ ντύνεται χρώματα και ρούχα ξένα προς την άλλη, την καθημερινή ζωή… Είναι στην ανώτατη σημασία της η ζωή ενός παιδιού, στην οποία όλα είναι ζωγραφιά, μελωδία και τραγούδι. Τέτοια λογής είναι το θαυμαστό γεγονός που φανερώνει η λειτουργία : ενώνει την πράξη και την πραγματικότητα σε μια υπερφυσική ηλικία μπροστά στο Θεό»

Alexander Schmemann,”For the Life and the World”, «ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ» Εκδόσεις Ακρίτας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου