Πρώτη φορά τώρα, από τότε που άρχισε το ευχαριστιακό ταξίδι, ο ιερουργός γυρίζει πίσω και κοιτάζει το λαό. Ως τη στιγμή αυτή ήταν εκείνος που οδήγησε την Εκκλησία στο ανέβασμά της, αλλά τώρα η κίνηση βρήκε τον προορισμό της. Και ο  ιερέας που λειτουργία του, μοναδική υπηρεσία και υπακοή του στην Εκκλησία είναι να ξαναπαρουσιάσει και να κάνει παρούσα την ιεροσύνη του Ίδιου του Χριστού, λέει στο λαό : Εἰρήνη υὑμῖν. Στο Χριστό ο άνθρωπος ξαναγυρίζει στο Θεό, και στο Χριστό ο Θεός έρχεται στον άνθρωπο. Σα νέος Αδάμ που είναι, σαν τέλειος άνθρωπος, Εκείνος μας οδηγάει στο Θεό. Σα Θεός σαρκωμένος που είναι, Εκείνος μας αποκαλύπτει τον Πατέρα και μας συμφιλιώνει με το Θεό. Εκείνος είναι η εἰρήνη μας –η συμφιλίωση με το Θεό, η θεϊκιά συγχώρεση, η κοινωνία.  Και η ειρήνη που ο ιερέας αναγγέλλει και χαρίζει είναι η ειρήνη που καθιέρωσε ο Χριστός ανάμεσα στο Θεό και στον κόσμο Του, και στην οποία εμείς ,η Εκκλησία, έχομε τώρα μπει.

        Με την ειρήνη αυτή –τήν ὑπερέχουσαν πάντα νοῦν- αρχίζει τώρα η λειτουργία του Λόγου. Οι Χριστιανοί της Δύσης έχουν τόσο πολύ συνηθίσει να διακρίνουν το Λόγο από το μυστήριο (sacrament),  ώστε μπορεί να είναι δύσκολο για αυτούς να καταλάβουν πως, σύμφωνα με την Ορθόδοξη προοπτική, η λειτουργία του Λόγου είναι τόσο μυστηριακή, όσο το μυστήριο είναι «ευαγγελικό». Η λειτουργία είναι ένα φανέρωμα του Λόγου. Και όμως, αν δεν ξεπεράσομε τη λαθεμένη διχοτόμηση ανάμεσα στο Λόγο και στο μυστήριο, δεν μπορούμε να συλλάβομε το αληθινό νόημα μήτε του Λόγου και του μυστηρίου μήτε ιδιαίτερα το αληθινό νόημα της χριστιανικής «μυστηριακότητας» σε όλα θαυμαστά επακολουθήματά τους. Το κήρυγμα του Λόγου είναι πράξη μυστηριακή  par excellence, επειδή είναι πράξη  μετασχηματισμού. Μετασχηματίζει τα ανθρώπινα λόγια του Ευαγγελίου σε Λόγο του Θεού και σε φανέρωση της Βασιλείας.  Και μετασχηματίζει τον άνθρωπο που ακούει το Λόγο σε δοχείο του Λόγου και ναό του Πνεύματος…

        Στη λειτουργία πριν  από το κήρυγμα του Ευαγγελίου έρχεται το «Αλληλούια», η ψαλμωδία αυτής της γεμάτης μυστήριο «θεοφόρας» (“theoforouws”) λέξης,που είναι το χαρμόσυνο χαιρέτισμα αυτών που βλέπουν τον ερχόμενο Κύριο, που γνωρίζουν την παρουσία Του και που εκφράζουν τη χαρμονή τους μπροστά σε αυτή περίδοξη   «Παρουσία». «Ιδού Αυτός ! », μπορούμε να πούμε πως είναι μια φτωχική και ωστόσο αρκετά πιστή μετάφραση της αμετάφραστης αυτής λέξης.

        Για αυτό το λόγο το διάβασμα και το κήρυγμα του Ευαγγελίου στη Ορθόδοξη Εκκλησία είναι  μια πράξη λειτουργική, αποτελεί ατόφιο και ουσιαστικό μέρος του μυστηρίου. Το ακούμε ως Λόγο του Θεού και το δεχόμαστε εν Πνεύματι –δηλαδή στην Εκκλησία, που είναι η ζωή του Λόγου και το μεγάλωμά του στον κόσμο.

Alexander Schmemann, “For the Life and the World”, «ΓΙΑ ΝΑ ΖΉΣΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ» εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ