Ασκητισμός και θυσία

THOMAS MERTON

12. Μπορεί κανείς ευκολώτατα να προσκολληθεί σε μια μορφή ασκητισμού, όπως προσκολλάται σε οτιδήποτε άλλο υλικό ή κοσμικό πράγμα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι πρέπει να παύσουμε να είμαστε συστηματικοί στην αυταπάρνησή μας. Ας έχουμε μόνο κατά νου ότι τα συστήματα δεν είναι ο σκοπός, αλλ᾿ είναι απλά μέσα προς τον σκοπό. Ο άμεσος σκοπός των διαφόρων ασκητικών συστημάτων είναι να μας βοηθήσουν να απαλλαγούμε από τις διάφορες προσκολλήσεις μας και έτσι να βρούμε την ειρήνη και την γαλήνη μας· να ελευθερώσουμε το πνεύμα μας από την τυραννία των παθών και της φαντασίας, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται με προθυμία και ευκολία στις υποδείξεις της λογικής και της χάριτος. Ο ουσιαστικότερος σκοπός όλων των ασκητικών τεχνικών, όταν χρησιμοποιούνται μέσα στο χριστιανικό πλαίσιο, είναι η αγάπη· η αγάπη και η ένωση με τον Θεό.

Η άσκησή μας, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να είναι συστηματική. Η έλλειψη συστήματος φανερώνει έλλειψη σκοπού. Οι καλές συνήθειες αναπτύσσονται μόνο με την επανάληψη των καλών πράξεων. Δεν μπορούμε όμως να επιβάλουμε στον εαυτό μας να επαναλαμβάνει καλές πράξεις με κάποια λογική και κατανόηση, αν δεν υιοθετήσουμε κάποιο σύστημα. Είναι ανάγκη, προ πάντων στην αρχή της πνευματικής μας ζωής, να κάνουμε ορισμένα πράγματα σε ορισμένους καιρούς: να νηστεύουμε σε ορισμένες μέρες, να προσευχώμαστε και να κάνουμε την πνευματική μας μελέτη σε ορισμένη ώρα της ημέρας, να εξετάζουμε την συνείδησή μας, να προσερχόμαστε τακτικά στα Μυστήρια, να εκτελούμε συστηματικά τα καθήκοντα που μας επιβάλλει το επάγγελμα και γενικά η θέση μας, να προσπαθούμε με ιδιαίτερη προσοχή να αποβάλουμε ωρισμένα συγκεκριμένα πάθη μας και να αποκτήσουμε ορισμένες συγκεκριμένες αρετές.

Το να επιθυμούμε, λοιπόν, την πνευματική ζωή ισοδυναμεί με το να επιθυμούμε την συνετή πειθαρχία. Διαφορετικά, η επιθυμία μας είναι αυταπάτη. Βεβαίως, αυτή η συνετή πειθαρχία έχει σαν σκοπό να μας οδηγήσει τελικά στην πνευματική ελευθερία. Γι᾿ αυτό και ο ασκητισμός μας δεν πρέπει να είναι άκαμπτος, αλλά πνευματικά εύκαμπτος και ευέλικτος. Η ακαμψία δεν είναι συνετή πειθαρχία ούτε μπορεί ποτέ να γίνει μέσο προς την ελευθερία. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο άλλο άκρο· σε μία κατάσταση πραγμάτων, την οποία εμείς θα ονομάζουμε πειθαρχία, αλλά από την οποία θα λείπει κάθε στοιχείο αυστηρότητας. Γιατί τότε δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ελευθερωθούμε από τα πάθη μας.

Αν δεν είμαστε επαρκώς αυστηροί με τον εαυτό μας, ο εαυτός μας θα μας εξαπατά. Αν δεν είμαστε αποφασισμένοι να υποφέρουμε τον κόπο και τον μόχθο και αρκετά συχνά τα δάκρυα που συνεπάγεται η εφαρμογή ενός συγκεκριμένου προγράμματος, τότε οι δικαιολογίες και τα προσχήματα που εφευρίσκει ο εαυτός μας θα μας αποκοιμίζουν και πολύ γρήγορα θα μας οδηγήσουν και πάλι στην τυραννία της αδυναμίας μας και των υποκειμενικών μας ιδιοτροπιών.

13. Στην προσπάθειά μας για απόκτηση της αυτοπειθαρχίας, που αποτελεί αναφαίρετο στοιχείο του αληθινού ασκητισμού, θα μας βοηθήσει πολύ η ύπαρξη ενός πνευματικού πατέρα, ενός πνευματικού καθοδηγητή. Θεωρητικά, η πνευματική αυτή καθοδήγηση δεν είναι απολύτως απαραίτητη για μια υγιά πνευματική ζωή. Στην πράξη όμως, οι περισσότεροι από μας δεν θα κατόρθωναν ποτέ να επιτύχουν ο,τιδήποτε στον τομέα αυτό χωρίς την βοήθεια ενός πνευματικού καθοδηγητή. Εκτός από την πολύτιμο καθοδήγηση στα ζητήματα της πνευματικής ζωής, ο πνευματικός πατέρας μας βοηθάει και με την ενθάρρυνση και τις διορθώσεις του. Είναι πολύ ευκολώτερο για μας να επιμείνουμε στο πρόγραμμά μας, στην προσευχή και την πνευματική μελέτη μας, όταν έχουμε κάποιον που διαρκώς θα μας υπενθυμίζει τις αρχικές αποφάσεις μας. Ο πνευματικός πατέρας μάς προστατεύει από την αστάθειά μας. Όπως μας προφυλάσσει και από την κούραση και την εύκολη αποθάρρυνσή μας. Έργο του πνευματικού καθοδηγητή είναι επίσης να προσανατολίζει την ασκητική μας πειθαρχία προς την πνευματική ελευθερία. Φυσικά, για το έργο αυτό χρειάζεται καλός πνευματικός καθοδηγητής. Και οι πνευματικοί καθοδηγητές είναι σπάνιοι· είναι αληθινά δώρα του ελεήμονα Θεού.

ΠΗΓΗ:enoriako.info/Κατηγορία: Συγγραφείς / Thomas Merton