Η σκηνή εκτυλίσσεται στην κόλαση κατά τη διάρκεια του ετήσιου δείπνου της Σχολής Εκπαίδευσης Πειραστών που πραγματοποιείται προς τιμή των νέων Δαιμόνων. Ο Πρόεδρος της σχολής, Δρ Slubgob, μόλις έχει ευχηθεί στην υγεία των προσκεκλημένων. Ο Screwtape, επίτιμος καλεσμένος, παίρνει τον λόγο.

Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, Απειλές, Αίσχη, Αγκάθια, Σκιές μου και Ευγενικοί Δαίμονες[1].

Συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις  ο ομιλητής να απευθύνει το λόγο κυρίως σε εσάς που μόλις αποφοιτήσατε και σύντομα θα σας αναθέσουν κάποια επίσημη αποστολή στην γη. Με χαρά θα αποδεχθώ αυτήν την συνήθεια. Θυμάμαι πολύ καλά με πόσο τρόμο περίμενα την πρώτη μου αποστολή. Ελπίζω, και πιστεύω, πως όλοι σας έχετε το ίδιο άγχος και σήμερα. Όλη η καριέρα σας ξετυλίγεται μπροστά σας. Η Κόλαση περιμένει, και απαιτεί, να είναι (όπως ήταν και η δική μου) μια επιτυχημένη καριέρα. Αν όχι, τότε ξέρετε τι σας περιμένει.

          Δεν επιθυμώ, σε καμία περίπτωση, να μειώσω το θρεπτικό και ρεαλιστικό στοιχείο του τρόμου, το αδιάλειπτο άγχος, που πρέπει να δρα σαν το μαστίγιο και να κεντρίζει τις προσπάθειές σας. Πόσο συχνά θα ζηλέψετε στους ανθρώπους την ικανότητά τους να κοιμούνται! Ωστόσο, παράλληλα, θα ήθελα να σας μεταδώσω μια σχετικά ενθαρρυντική άποψη της στρατηγικής μας θέσης.

           Ο φθονερός σας Πρόεδρος συμπεριέλαβε στον λόγο του κάτι σαν μια μικρή απολογία για το σημερινό συμπόσιο που μας προσέφερε. Λοιπόν, ευγενικοί μου δαίμονες, κανείς μας δεν τον κατηγορεί. Ωστόσο θα ήταν μάταιο να απαρνηθούμε το γεγονός ότι οι ανθρώπινες ψυχές, με των οποίων την οδύνη χορτάσαμε σήμερα, ήταν πάρα πολύ κακής ποιότητας. Ούτε η πιο επιδέξια μαγειρική των πιο κορυφαίων μας βασανιστών δεν θα μπορούσε να τις κάνει περισσότερο εύγευστες.

           Αχ να μπορούσαμε να γευτούμε ξανά έναν Φαρινάτα[2], έναν Ερρίκο, ή ακόμα έναν Χίτλερ! Εκεί ένιωθες ένα πραγματικό τρίξιμο των δοντιών, υπήρχε κάτι τραγανιστό, μια μανία, ένας εγωισμός, μια κακία ελάχιστα κατώτερη από τη δική μας. Ήθελες να τους καταβροχθίσεις και ενώ το έκανες ένιωθες να  ζεσταίνονται τα σωθικά σου!

Αντί αυτού, με τι δειπνήσαμε σήμερα; Είχαμε ένα δημοτικό σύμβουλο γαρνιρισμένο με σάλτσα δωροδοκίας. Προσωπικά όμως δεν μπορούσα να διακρίνω σε αυτόν την γεύση μιας πραγματικά παθιασμένης και βάναυσης φιλαργυρίας που έστω να πλησιάζει εκείνη των μεγάλων μεγιστάνων του περασμένου αιώνα. Δεν ήταν αναμφίβολα, ένας Μικρός Άνθρωπος, το πλάσμα της ασήμαντης μίζας, μια ρυπαρή ασημαντότητα που παρασύρθηκε στην διαφθορά (μόλις που συνειδητοποίησε ότι ήταν διεφθαρμένος) και που το έκανε μόνο και μόνο γιατί όλοι γύρω του κάνανε το ίδιο; Για δεύτερο πιάτο είχαμε την Κατσαρόλα των Μοιχών. Μπορούσε κανείς να βρει σε αυτήν κάποιο ίχνος μιας πλήρους, άκαυστης, προκλητικής, επαναστατικής, ακόρεστης λαγνείας; Εγώ πάντως όχι. Όλοι τους είχαν τη γεύση στερημένων σεξουαλικά ηλιθίων που όρμησαν στο λάθος κρεβάτι απαντώντας αυτόματα σε σεξουαλικές διαφημίσεις, ή για να αισθανθούν μοντέρνοι και χειραφετημένοι, ή για να επιβεβαιώσουν στους εαυτούς τους την αρρενωπότητα τους και την ‘κανονικότητά‘ τους, ή ακόμα και επειδή δεν είχαν κάτι καλύτερο να κάνουν. Ειλικρινά, σε μένα που έχω γευτεί την Μεσσαλίνα και τον Καζανόβα, αυτοί εδώ μου προκάλεσαν ναυτία. Ο Συνδικαλιστής γαρνιρισμένος με μπόλικη Ανοησία ήταν ίσως λίγο καλύτερος. Αυτός έκανε κάποιο πραγματικό κακό. Είχε, ενσυνείδητα, δουλέψει προς όφελος του αιματοκυλίσματος, της πείνας, και της αναίρεσης της ελευθερίας. Ναι, πράγματι, με τον τρόπο του. Αλλά τι τρόπος!

Ερχόμαστε τώρα στο σημαντικό σημείο. Γαστρονομικά μιλώντας, όλα αυτά είναι πολύ λυπηρά. Όμως, δεν είναι ταυτόχρονα, με έναν άλλο πολύ πιο σοβαρό τρόπο, γεμάτα ελπίδες και υποσχέσεις;

Σκεφτείτε καταρχάς την ποσότητα. Η ποιότητα μπορεί να έχει χαθεί, όμως ποτέ δεν είχαμε ψυχές σε τόση αφθονία. Έπειτα ο θρίαμβος. Εμείς μπαίνουμε στον πειρασμό να πούμε ότι τέτοιες ψυχές, ή τουλάχιστον ό,τι επέμεινε από αυτές, δεν αξίζουν καν να καταδικαστούν. Ναι, αλλά ο Εχθρός (για κάποιον ανεξιχνίαστο, διεστραμμένο λόγο) νομίζει πως αξίζουν να σωθούν και προσπάθησε να τους σώσει. Πιστέψτε με, το έκανε. Εσείς οι νεώτεροι που δεν έχετε ακόμη ενεργό δράση, δεν μπορείτε να φανταστείτε με πόσο κόπο, με πόσο εκλεπτυσμένες κινήσεις καταφέραμε να παγιδεύσουμε κάθε ένα από αυτά τα μίζερα ανθρωπάρια.

Η δυσκολία έγκειται στην μικρότητα και την πλαδαρότητα τους. Αυτοί οι υπάνθρωποι[3] ήταν τόσο μπερδεμένοι στη σκέψη τους, τόσο παθητικοί στις επιρροές από το περιβάλλον, που ήταν σχεδόν ακατόρθωτο να τους ανυψώσεις σε εκείνο το επίπεδο σαφήνειας και προμελέτης στο οποίο η θανάσιμη αμαρτία καθίσταται δυνατή. Και όλη η τέχνη βρίσκεται στο να τους ανυψώσεις ακριβώς όσο χρειάζεται και ούτε εκατοστό παραπάνω. Γιατί τότε, βέβαια, όλα θα μπορούσαν να έχουν χαθεί. Θα μπορούσαν να έχουν καταλάβει, θα μπορούσαν να έχουν μετανοήσει. Από την άλλη, αν τους είχαμε ανυψώσει λιγότερο από ότι έπρεπε, είναι πολύ πιθανό να ήταν κατάλληλοι μόνο για την Λήθη[4]. Πλάσματα ακατάλληλα τόσο για τον Παράδεισο όσο και για την Κόλαση. Υποκείμενα τα οποία, αφού απέτυχαν να κάνουν κάποιο βήμα, τους επιτρέπεται να βουλιάξουν σε μια λιγότερο ή περισσότερο υπο-ανθρώπινη[5] κατάσταση για πάντα.

Αυτά τα πλάσματα βρίσκονται ελάχιστα, αν όχι καθόλου, σε κατάσταση πλήρους πνευματικής υπευθυνότητας, όταν πραγματοποιούν κάποια προσωπική επιλογή που τους οδηγεί στον ‘λάθος δρόμο’ όπως θα έλεγε χαρακτηριστικά ο Εχθρός. Δεν κατανοούν ούτε την προέλευση ούτε τον αληθινό χαρακτήρα των απαγορεύσεων που καταπατάνε. Η συνείδησή τους σπάνια ξεπερνά τα στενά όρια του κοινωνικού περίγυρού τους. Και φυσικά εμείς φροντίσαμε έτσι ώστε, ακόμα και η ίδια τους η γλώσσα, να είναι μπερδεμένη και ασαφής. Αυτό που κάποιος θεωρεί απλά ένα φιλοδώρημα ή ένα δώρο για τον ίδιο, για τους άλλους το βλέπει σαν δωροδοκία. Το πρώτο πράγμα που έκαναν οι προσωπικοί Πειραστές αυτών των ανθρώπων, ήταν να ριζώσουν μέσα τους αυτές τις επιλογές (που αποτελούν δρόμους προς την Κόλαση), μέσω της σταθερής επανάληψης, μεταλλάσσοντας τες σε συνήθεια. Το επόμενο βήμα (και αυτό ήταν το πιο σημαντικό) ήταν να μετατρέψουν την απλή συνήθεια σε αρχή. Μια αρχή την οποία το πλάσμα είναι διατεθειμένο να υπερασπιστεί. Μετά από αυτό, όλα θα πάνε μια χαρά. Η συμμόρφωση του πλάσματος στο κοινωνικό περιβάλλον που στην αρχή είναι απλά ενστικτώδης ή μηχανική (πως θα μπορούσε ένας πολτός να μην συμμορφωθεί;) τώρα μετατρέπεται σε ένα ανομολόγητο δόγμα, ή ιδανικό, ή μια συντροφικότητα, ή στην λογική του να κάνεις ότι και οι άλλοι. Η άγνοια του νόμου που καταπατά, με αυτόν τον τρόπο, μεταμορφώνεται σε μια ασαφή θεωρία για τον νόμο (θυμηθείτε πως δεν γνωρίζει καθόλου ιστορία). Μια θεωρία που το πλάσμα εκφράζει αποκαλώντας τηνσυμβατική, ή πουριτανική, ή μικροαστική ‘ηθική’. Έτσι, σταδιακά αναπτύσσεται στο κέντρο αυτού του πλάσματος, ένας σκληρός, ανθεκτικός, ριζωμένος πυρήνας αποφασιστικότητας, που του υποβάλλει να συνεχίσει να είναι αυτό που είναι, ακόμα και να αντισταθεί σε διαθέσεις που θα μπορούσαν να το αλλάξουν. Είναι ένας πολύ μικρός πυρήνας. Δεν αντανακλά σχεδόν τίποτα (τα πλάσματα είναι πολύ αδαή για κάτι τέτοιο). Δεν αψηφά τίποτα (η συναισθηματική και ευρηματική φτώχεια αυτών των πλασμάτων το αποκλείει). Είναι σχεδόν, με τον δικό του τρόπο, σεμνός και συνεσταλμένος, σαν ένα βότσαλο ή έναν πολύ πρώιμο καρκίνο. Όμως, αυτό είναι αρκετό για να πετύχουμε τον σκοπό μας. Γιατί εδώ, επιτέλους, βρίσκεται μια αληθινή και ενσυνείδητη, αν και όχι πλήρως αποσαφηνισμένη, απόρριψη αυτού που ο Εχθρός αποκαλεί Χάρη.

Αυτά, λοιπόν, είναι τα δύο φαινόμενα που χαιρετίζουμε με αγαλλίαση. Πρώτον, η πληθώρα των αιχμαλώτων. Όσο άγευστο και να είναι το γεύμα μας, το σίγουρο είναι πως δεν κινδυνεύουμε να πεινάσουμε ποτέ. Και δεύτερον ο θρίαμβος. Οι ικανότητες των Πειραστών μας ποτέ δεν ήταν υψηλότερες. Ωστόσο το τρίτο δίδαγμα, στο οποίο δεν κατέληξα ακόμα, είναι το πιο σημαντικό από όλα.

Ο αριθμός των ψυχών με τον οποίων την απόγνωση και καταστροφή, δεν θα πω ευφρανθήκαμε, αλλά έστω χορτάσαμε σήμερα, αυξάνεται και θα συνεχίζεται να αυξάνεται. Οι πληροφορίες που μας έρχονται από την Κάτω Διοίκηση μας διαβεβαιώνουν  για αυτό. Οι εντολοδόχοι μας, μας προειδοποιούν να προσανατολίσουμε όλες τις τακτικές μας με γνώμονα αυτήν την κατάσταση. Οι ‘μεγάλοι’ αμαρτωλοί, εκείνοι στους οποίους τα έντονα και ζωντανά πάθη ξεπέρασαν όλα τα όρια, και στους οποίους μια τεράστια συγκέντρωση θέλησης αφιερώθηκε σε αντικείμενα που ο Εχθρός απεχθάνεται, δεν θα εξαφανιστούν. Αλλά θα γίνουν πιο σπάνιο φαινόμενο. Οι ψαριές μας θα είναι ακόμα μεγαλύτερες αλλά θα αποτελούνται κυρίως από σκουπίδια. Σκουπίδια που κάποτε θα είχαμε πετάξει στον Κέρβερο και στα στοιχειά της Κόλασης λόγω της ακαταλληλότητάς τους για κατανάλωση από εμάς του Διαβόλους. Δύο πράγματα θέλω να καταλάβετε σχετικά με αυτήν την κατάσταση,. Πρώτον, πως όσο καταθλιπτικό και να ακούγετε, είναι μια αλλαγή προς το καλύτερο. Δεύτερον, θα σας βοηθήσω να κατανοήσετε πως φτάσαμε ως εδώ.

Είναι μια αλλαγή προς το καλύτερο. Οι μεγάλοι (και εύγευστοι) αμαρτωλοί είναι φτιαγμένοι από το ίδιο ακριβώς υλικό με εκείνα τα απαίσια φαινόμενα, τους ‘μεγάλους’ Αγίους. Η ουσιαστική εξαφάνιση ενός τέτοιου υλικού μπορεί να σημαίνει βαρετά γεύματα για εμάς. Παράλληλα όμως σημαίνουν απόλυτη απογοήτευση και λιμό για τον Εχθρό! Δεν δημιούργησε τους ανθρώπους, δεν έγινε ένας από αυτούς και δεν πέθανε με μαρτυρικό θάνατο ανάμεσά τους, με σκοπό να παράγει υποψήφιους για την Λήθη, δηλαδή ‘αποτυχημένους’ ανθρώπους. Ήθελε να δημιουργήσει Αγίους, Θεούς, όντα όμοια με Εκείνον. Δεν είναι, άραγε, η ανιαρότητα του τωρινού μας γεύματος ένα πολύ μικρό τίμημα  συγκριτικά με την απολαυστική γνώση ότι το μεγάλο Του πείραμα αποτυγχάνει; Και δεν είναι μόνο αυτό. Καθώς οι μεγάλοι αμαρτωλοί γίνονται όλο και λιγότεροι, και καθώς η πλειοψηφία χάνει κάθε έννοια προσωπικότητας, οι λιγοστοί μεγάλοι αμαρτωλοί που παραμένουν γίνονται πολύ πιο αποτελεσματικοί για εμάς. Κάθε δικτάτορας ή κάθε δημαγωγός (σχεδόν κάθε σταρ του σινεμά ή τραγουδιστής) μπορούν τώρα να σύρουν δεκάδες χιλιάδες από τα ανθρώπινα πρόβατα μαζί τους. Μπορούν να αφιερώσουν τον εαυτό τους (ό,τι έχει απομείνει από τον εαυτό τους), σε αυτόν και κατ’ επέκταση σε εμάς. Ίσως να έρθει κάποια στιγμή που δεν θα χρειάζεται να έχουμε προσωπικούς Πειραστές, παρά μόνο για λίγους. Αν βάλουμε στο χέρι μας τον τσοπάνη, όλο το κοπάδι θα τρέξει ξωπίσω του.

Μπορείτε να συνειδητοποιήσετε όμως, πώς καταφέραμε να κατεβάσουμε τόσους ανθρώπους στο επίπεδο του μηδενικού; Δεν έγινε τυχαία. Ήταν η απάντησή μας, μια εξαίσια απάντηση σε μια από της μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε ποτέ.

Αφήστε με να σας υπενθυμίσω πώς ήταν η ανθρώπινη κατάσταση στο δεύτερο μισό του δέκατου ένατου αιώνα, την περίοδο στην οποία έπαψα να είμαι να είμαι ένας απλός Πειραστής και μου απένειμαν μια διοικητική θέση. Το μεγάλο κίνημα προς την ελευθερία και την ισότητα των ανθρώπων είχε ήδη δώσει απτούς καρπούς και είχε ωριμάσει. Η δουλεία είχε καταργηθεί. Η Αμερικάνικη και η Γαλλική επανάσταση είχαν πετύχει. Η θρησκευτική ανοχή αυξανόταν σχεδόν παντού. Σε αυτό το κίνημα υπήρξαν στην αρχή πολλά στοιχεία που μας ευνοούσαν. Μπορούσε να διακρίνει κανείς αρκετό αθεϊσμό, αντικληρικαλισμό, πολύ ζήλεια και δίψα για εκδίκηση, ακόμα και (ακούγεται παρανοϊκό) προσπάθειες να ξαναγεννηθεί ο Παγανισμός. Δεν ήταν εύκολο να καθορίσουμε τη στάση που έπρεπε να κρατήσουμε. Από την μια, ήταν ένα πολύ πικρό χτύπημα για εμάς, ακόμα είναι, το γεγονός πως κάθε λογής άνθρωπος που πεινούσε έβρισκε κάτι να φάει ή όσοι φορούσαν για χρόνια αλυσίδες τώρα απελευθερώνονταν. Όμως από την άλλη, υπήρχε μέσα στο κίνημα τόσο μεγάλη απόρριψη της πίστης, τόσος πολύ υλισμός, τόση εκκοσμίκευση και μίσος που αισθανθήκαμε υποχρεωμένοι να το ενθαρρύνουμε.

Προς το δεύτερο μισό του αιώνα η κατάσταση ήταν πολύ πιο απλή και επίσης πιο δυσοίωνη. Στον Αγγλικό τομέα (όπου και υπηρέτησα ένα μεγάλο μέρος της καριέρας μου) ένα απαίσιο πράγμα συνέβη. Ο Εχθρός, με την συνήθη δεξιοτεχνία Του, είχε σε ένα μεγάλο βαθμό σφετεριστεί αυτό το προοδευτικό και φιλελεύθερο κίνημα και το είχε διαστρέψει προς όφελός Του. Μόνο ένα μικρό κομμάτι από τον παλιό αντι-Χριστιανισμό που χαρακτήριζε αυτό το κίνημα είχαν απομείνει. Το επικίνδυνο φαινόμενο ονόματι Χριστιανικός Σοσιαλισμός είχε εξαπλωθεί σαν μάστιγα. Τους εργοστασιάρχες της παλιάς καλής πάστας, που έγιναν πλούσιοι από το αίμα των εργαζομένων, αντί να τους δολοφονούν οι εργάτες τους (κάτι που θα μας ήταν πολύ χρήσιμο), άρχισαν να τους αποδοκιμάζουν οι άνθρωποι της δικής τους κοινωνικής τάξης.  Οι πλούσιοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τα κεκτημένα τους, όχι από τον φόβο της επανάστασης ή του εξαναγκασμού, αλλά από υπακοή στην συνείδηση τους. Όσο για τους φτωχούς που επωφελήθηκαν από αυτήν την κατάσταση, συμπεριφέρονταν με τον πιο απογοητευτικό τρόπο. Αντί να χρησιμοποιήσουν τις νέες τους ελευθερίες (όπως λογικά ελπίζαμε και περιμέναμε) για σφαγές, βιασμούς και λεηλασίες, ή έστω για απανωτά μεθύσια, αυτοί το έβαλαν σκοπό να γίνουν καθαρότεροι, πιο μορφωμένοι ακόμα και πιο ενάρετοι. Πιστέψτε με, ευγενικοί μου διάβολοι, η απειλή ενός σχεδόν πραγματικά υγιούς τύπου κοινωνίας ήταν πολύ σοβαρή.

Χάρη στον Πατέρα μας στον Άδη ξεπεράσαμε τον κίνδυνο. Η αντεπίθεσή μας έδρασε σε δύο επίπεδα. Στο πιο βαθύ επίπεδο οι απατεώνες μας κατόρθωσαν να ξυπνήσουν ένα στοιχείο που υπέβοσκε στο κίνημα από τις πρώτες μέρες της δημιουργίας του. Κρυμμένο μέσα στην καρδιά αυτής της πάλης για Ελευθερία, εδράζεται  ένα βαθύ μίσος για την προσωπική ελευθερία. Αυτός ο ανεκτίμητης αξίας άνδρας, ο Ρουσσώ, ήταν ο πρώτος που το αποκάλυψε. Στην τέλεια δημοκρατία του, θα θυμάστε, μόνο η κρατική θρησκεία επιτρέπεται, η δουλεία επανέρχεται και το άτομο μαθαίνει ότι αυτό που πραγματικά επιθυμεί (αν και δεν το ήξερε) είναι αυτό που τον διατάζει το κράτος. Από αυτό το εναρκτήριο σημείο, στη συνέχεια, μέσω του Έγελου (έναν άλλο ανεκτίμητο δικό μας προπαγανδιστή), εύκολα επινοήσαμε το ναζιστικό και το κομμουνιστικό καθεστώς. Ακόμα και στην Αγγλία είχαμε  μεγάλη επιτυχία. Άκουσα τις προάλλες, πως σε εκείνα τα μέρη, κάποιος δεν μπορούσε χωρίς άδεια να κόψει το δέντρο του με το δικό του τσεκούρι, να το κάνει σανίδια με το δικό του πριόνι και να τα χρησιμοποιήσει για να φτιάξει μια αποθήκη στον κήπο του.

Αυτή ήταν η αντεπίθεση μας στο ένα επίπεδο. Σε εσάς, που είστε ακόμα αρχάριοι, δεν θα σας ανατεθεί τέτοιου είδους αποστολή. Θα γίνετε οι προσωπικοί Πειραστές συγκεκριμένων ατόμων. Ενάντια σε αυτούς, ή μέσω αυτών, η αντεπίθεση μας παίρνει μια διαφορετική μορφή.

Η λέξη με την οποία πρέπει να τους σέρνεται από τη μύτη είναι η λέξη Δημοκρατία. Η καλή δουλειά που έχουν ήδη κάνει οι φιλόλογοι ειδικοί μας στην διαφθορά της ανθρώπινης γλώσσα, καθιστά ανούσιο να σας προειδοποιήσω πως δεν πρέπει ποτέ να τους επιτρέψετε να προσδώσουν σε αυτή την λέξη ένα καθαρό και σαφές νόημα. Δεν πρόκειται ποτέ να το κάνουν μόνοι τους. Δεν πρόκειται ποτέ να σκεφτούν ότι Δημοκρατία είναι η ονομασία ενός πολιτικού συστήματος, έστω ενός συστήματος όπου μπορείς να ψηφίζεις, και πως έχει μόνο μια αμυδρή και επουσιώδη ομοιότητα με αυτό που προσπαθείτε να του λανσάρετε. Ούτε, βέβαια, πρέπει να τους επιτραπεί να αναρωτηθούν αυτό που έλεγε ο Αριστοτέλης. Δηλαδή αν η δημοκρατική συμπεριφορά σημαίνει εκείνη την συμπεριφορά που οι δημοκρατίες θέλουν ή την συμπεριφορά που θα συντηρήσει την δημοκρατία. Γιατί αν το κάνουν, δύσκολα θα τους αποτρέψουμε από το να καταλάβουν πως αυτές οι δύο εναλλακτικές μπορεί και να διαφέρουν.

Πρέπει να χρησιμοποιήσετε την λέξη Δημοκρατία σαν ατάκα, απλά και μόνο για την εμπορική της δύναμη. Είναι ένας όρος που σέβονται και που συνδέεται φυσικά τρόπο με το ιδανικό πως όλοι οι άνθρωποι πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης. Έπειτα πρέπει να πραγματοποιήσετε μια ύπουλη μετάβαση στο μυαλό τους, από αυτό το ιδανικό στην αντικειμενική πεποίθηση ότι όλοι οι άνθρωποι είναιίσοι. Ειδικά με τον άνθρωπο που δουλεύετε. Σαν αποτέλεσμα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την λέξη Δημοκρατία για να αγιοποιήσετε στην σκέψη του, το πιο εξευτελιστικό (και συνάμα λιγότερο ευχάριστο) από όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα. Πρέπει να τον καταφέρεται να εξασκήσει, όχι μόνο χωρίς ντροπή αλλά και με μια θετική λάμψη αυτο-επιβεβαίωσης, εκείνη την συμπεριφορά που, αν δεν υπήρχε η μαγική λέξη, θα τον έκανε τον τραγέλαφο όλων. Το αίσθημα που περιγράφω είναι φυσικά αυτό που οδηγεί κάποιον να πει: είμαι εξίσου καλός με σένα.

Το πρώτο και προφανές πλεονέκτημα είναι πως με αυτόν τον τρόπο, δελεάζεται το θύμα σας να εγκαταστήσει στο κέντρο της ύπαρξής του ένα καλό, ατράνταχτο, ηχηρό ψέμα. Δεν εννοώ πως η δήλωσή του είναι ψευδής. Πως δεν είναι το ίδιο καλός με κανέναν όσον αφορά την ευγένειά του, την ειλικρίνεια ή τη λογική του. Αυτό που εννοώ είναι πως ισχυρίζεται κάτι που δεν το πιστεύει ούτε ο ίδιος. Εκείνος που θα πει ‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’ δεν το πιστεύει. Αν το πίστευε δεν θα το έλεγε. Ο σκύλος του αγ. Βερνάρδου ποτέ δεν το λέει στο κουτάβι, ούτε ο διανοούμενος στον αδαή, ούτε ο εργαζόμενος στον άνεργο, ούτε η όμορφη σε μια συνηθισμένη γυναίκα. Η αξίωση της ισότητας, έξω από τον πολιτικό χώρο, γίνεται μόνο από εκείνους που αισθάνονται τον εαυτό τους κατώτερο. Αυτό που εκφράζει αυτή η αξίωση, είναι ακριβώς την επίπονη επίγνωση μιας κατωτερότητας που ο ασθενής αρνείται να αποδεχτεί.

Και αγανακτεί. Ναι, αγανακτεί με κάθε είδους ανωτερότητα που συναντά στους άλλους. Την μειώνει, εύχεται να μπορούσε να την εκμηδενίσει. Στη συνέχεια αρχίζει να υποπτεύεται κάθε απλή διαφορά σαν απόπειρα επίδειξης ανωτερότητας. Κανένας δεν πρέπει να διαφέρει από αυτόν στην φωνή, στα ρούχα, στους τρόπους, στις αθλητικές επιδόσεις, στην επιλογή του φαγητού. ‘Να κάποιος που μιλάει αγγλικά πιο καθαρά και εύηχα από εμένα. Πρέπει να είναι μια αηδιαστική αυτοπροβολή, μια προσποίηση. Να κάποιος που λέει πως δεν του αρέσουν τα λουκάνικα, νομίζει πως είναι πολύ καλός για να τρώει λουκάνικα. Αν ήταν σωστοί, θα έπρεπε να είναι σαν και μένα. Δεν έχουν το δικαίωμα να είναι διαφορετικοί. Είναι αντιδημοκρατικό!’

Αυτό το χρήσιμο για εμάς φαινόμενο, σε καμία περίπτωση δεν είναι πρωτόγνωρο. Είναι γνωστό στους ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια ως Ζήλεια. Όμως ως τώρα το έβλεπαν σαν το πιο απεχθές και συνάμα το πιο κωμικό από όλα τα μειονεκτήματα. Όσοι την αισθάνονταν το έκαναν με κάποιο αίσθημα ντροπής. Η απολαυστική καινοτομία της παρούσας κατάστασης, είναι πως μπορείς να αγιοποιήσεις το αίσθημα της ζήλιας, να το κάνεις σεβαστό ακόμα και αξιέπαινο, απλά και μόνο χρησιμοποιώντας τον όρο δημοκρατικό.

Υπό την επιρροή αυτού του όρου, όσοι είναι σε κάποιο τομέα, ή σε όλους, κατώτεροι, μπορούν να εργαστούν ολόψυχα και με επιτυχία, όσο ποτέ άλλοτε, με σκοπό να τραβήξουν κάθε άλλον στο δικό τους επίπεδο. Όμως δεν τελειώνει εδώ. Υπό την ίδια επιρροή, εκείνοι που πλησιάζουν, ή που θα πλησίαζαν κοντά σε μια πιο ανθρώπινη κοινωνία, τώρα απομακρύνονται από τον φόβο μην γίνουναντιδημοκρατικοί. Έχω αξιόπιστες πληροφορίες πως οι νέοι άνθρωποι, πλέον, μερικές φορές καταπιέζουν ένα αρχικό ερέθισμα για τη κλασσική μουσική ή την καλή λογοτεχνία γιατί μπορεί να τους αποτρέψει από το να είναι σαν τους άλλους. Ακόμα, πως οι άνθρωποι που πραγματικά εύχονται να είναι, και που τους προσφέρεται η Χάρη που θα τους αξίωνε να είναι, ειλικρινείς, ενάρετοι, ή εγκρατείς, το αρνούνται. Αν το αποδέχονταν μπορεί να τους έκανε Διαφορετικούς, μπορεί να προσέβαλε ξανά τον Τρόπο Ζωής, να τους έβγαζε από την Συντροφικότητα, να εμπόδιζε την Ενσωμάτωση τους στην Ομάδα. Θα μπορούσαν (τι αποτροπιαστικό θέαμα!) να γίνουν πρόσωπα.

Όλα συνοψίζονται στην προσευχή που λέγεται πως μουρμούρισε πρόσφατα μια νέα κοπέλα: ‘Θεέ μου, κάνε με ένα φυσιολογικό κορίτσι της εποχής μου!’ Χάρη στον κόπο μας, αυτό σε λίγο θα σημαίνει: ‘Κάνε με μια ηλίθια και ένα παράσιτο’.

Στο μεταξύ, σαν ένα απολαυστικό παραπροϊόν, οι λίγοι (λιγότεροι μέρα με τη μέρα) που δεν θα είναι Φυσιολογικοί και Κανονικοί καιΌπως οι Άλλοι και Ενσωματωμένοι, θα τείνουν να γίνουν στην πραγματικότητα οι ηθικολόγοι και οι παράξενοι που ο όχλος θα περίμενε να γίνουν. Γιατί η υποψία πολύ συχνά γεννά αυτό που υποπτεύεται κανείς. Το αποτέλεσμα είναι πως έχουμε πλέον μια ομάδα διανοούμενων που, αν και μικρή ακόμα, είναι πολύ χρήσιμη για τον σκοπό μας.

Όμως αυτό είναι ένα απλό παραπροϊόν. Αυτό που θέλω να βάλετε καλά στο μυαλό σας είναι το τεράστιο γενικευμένο ρεύμα της ανυποληψίας και εντέλει της εκμηδένισης κάθε είδους ανθρώπινης διάκρισης. Ηθικής, πολιτιστικής, κοινωνικής ή διανοητικής. Δεν είναι αξιοθαύμαστο να βλέπει κανείς το πως η Δημοκρατία (με την λανθασμένη, επιφανειακή χρήση του όρου) πραγματοποιεί  για εμάς το έργο που κάποτε έκαναν οι πιο αρχαίες δικτατορίες, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο; Θα θυμάστε πως ένας από τους Έλληνες Δικτάτορες, (τότε τους ονομάζανε τύραννους) έστειλε έναν απεσταλμένο του σε έναν άλλο Δικτάτορα, για να του ζητήσει την συμβουλή του σχετικά με τις αρχές της διακυβέρνησης. Ο δεύτερος Δικτάτορας οδήγησε τον απεσταλμένο σε ένα χωράφι με σιτάρι και εκεί έκοψε με το ραβδί του την κορυφή κάθε σιταριού που αναδυόταν δυο εκατοστά πάνω από το γενικό επίπεδο. Το ηθικό δίδαγμα ήταν προφανές. Μην επιτρέψεις καμία αξιοσύνη ανάμεσα στους υπηκόους σου. Σκότωσε οποιονδήποτε είναι πιο σοφός, ή καλύτερος, ή πιο διάσημος, ή ακόμα και πιο όμορφος από την μάζα. Συμπίεσέ τους όλους στο ίδιο επίπεδο. Κάνε τους όλους σκλάβους, μηδενικά, ανύπαρκτους. Όλοι ίσοι. Έτσι οι Τύραννοι μπορούσαν να ασκήσουν υπό μία έννοια Δημοκρατία. Όμως τώρα η Δημοκρατία μπορεί να κάνει το ίδιο έργο χωρίς να χρειάζεται κανένα άλλο τύραννο πέρα από την ίδια. Κανείς δεν χρειάζεται να βγει στο χωράφι με το ραβδί στο χέρι. Τα μικρά σιτάρια θα δαγκώνουν  από μόνα τους πλέον, τις κορυφές των μεγάλων σιταριών. Τα μεγάλα σιτάρια έχουν ήδη ξεκινήσει να κόβουν τους εαυτούς τους επιθυμώντας να είναι όπως οι άλλοι.

Πριν λίγο ανέφερα πως για να εξασφαλίσει κανείς την καταδίκη αυτών των ασήμαντων ψυχών, αυτών των πλασμάτων που έχουν σχεδόν πάψει να αποτελούν προσωπικότητες, χρειάζεται επίπονη και λεπτή δουλειά. Όμως αν αφιερώσετε αρκετό κόπο και βάλετε όλη την τέχνη σας, τότε να είστε σχεδόν σίγουροι για το αποτέλεσμα. Οι μεγάλοι αμαρτωλοί φαίνονται πιο εύκολοι να τους παγιδεύσεις. Όμως είναι και πολύ απρόβλεπτοι. Αφού έχεις παίξει μαζί τους για εβδομήντα ολόκληρα χρόνια, ο Εχθρός μπορεί να τους αρπάξει από τα νύχια σου τον εβδομηκοστό πρώτο χρόνο. Είναι ικανοί, βλέπετε για ειλικρινή μετάνοια. Έχουν συνείδηση της πραγματικής ενοχής. Είναι το ίδιοι έτοιμοι, αν τα πράγματα στραβώσουν, να αψηφήσουν όλες τις κοινωνικές πιέσεις για χάρη του Εχθρού όπως ήταν έτοιμοι όταν το έκαναν για χάρη μας. Είναι πιο δύσκολο συνήθως, να εντοπίσεις και να χτυπήσεις μια σφήκα από το να  πυροβολήσεις σε κοντινή απόσταση έναν ελέφαντα. Όμως ο ελέφαντας θα σου προκαλέσει περισσότερα προβλήματα αν αστοχήσεις.

Η εμπειρία μου, όπως ήδη ανέφερα, είναι κυρίως στον Αγγλικό τομέα, και ακόμα μαθαίνω περισσότερα για αυτό το χώρο παρά για οποιονδήποτε άλλον. Μπορεί όσα θα σας πω, να μην ισχύουν για τους τομείς που θα εργαστούν ορισμένοι από εσάς. Όμως μπορείτε να κάνετε τις αναγκαίες μικροαλλαγές όταν πάτε εκεί. Κάποια εφαρμογή σίγουρα θα υπάρξει. Αν η κατάσταση που θα συναντήσετε μοιάζει ελάχιστα με την κατάσταση της Αγγλίας πρέπει να μοχθήσετε για να την κάνετε να μοιάζει περισσότερο με αυτό που βλέπουμε τώρα στην Αγγλία.

Σε αυτήν την χώρα της επαγγελίας, το πνεύμα του ‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’ έχει ήδη μετατραπεί σε μια γενική κοινωνική επιρροή. Έχει ήδη ξεκινήσει να προσβάλλει και να αλλοιώνει το εκπαιδευτικό τους σύστημα. Δεν θα ήθελα να πω με βεβαιότητα το πόσο βαθιά έχουν διεισδύσει στην κοινωνία οι απολήξεις αυτής της νοοτροπίας. Ούτε έχει σημασία. Μόλις κατανοήσετε την τάση, μπορείτε εύκολα να προβλέψετε την μελλοντική της εξέλιξη. Ειδικά μιας και εμείς οι ίδιοι θα παίξουμε καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη. Η βασική αρχή του καινούριου εκπαιδευτικού συστήματος θα είναι η εξής. Οι ανόητοι και οι αργόσχολοι δεν πρέπει να αισθάνονται κατώτεροι των έξυπνων και εργατικών μαθητών. Κάτι τέτοιο θα ήταν  ‘αντιδημοκρατικό’. Αυτές οι διαφορές ανάμεσα στου μαθητές, μιας και είναι προφανέστατα και πέραν πάσης αμφιβολίας προσωπικές διαφορές, πρέπει να συγκαλυφτούν. Αυτό μπορεί να επιτευχτεί σε διάφορα επίπεδα. Στα πανεπιστήμια, οι εξετάσεις πρέπει να δομηθούν έτσι ώστε σχεδόν όλοι οι μαθητές να παίρνουν καλούς βαθμούς. Οι εισαγωγικές εξετάσεις πρέπει να δομηθούν έτσι ώστε όλοι, ή σχεδόν όλοι, οι πολίτες να μπορούν να εισέρχονται στα πανεπιστήμια, είτε έχουν την δυνατότητα, ή την επιθυμία, να πάρουν κάτι από την ανώτατη εκπαίδευση είτε όχι. Στα σχολεία, τα παιδιά που είναι πολύ ανόητα ή πολύ τεμπέλικα για να μάθουν γλώσσα και μαθηματικά και βασικές αρχές φυσικής μπορούν να ασχοληθούν με όσα συνηθίζουν να ασχολιούνται τα παιδιά στον ελεύθερο τους χρόνο. Αφήστε τα, παραδείγματος χάρη, να φτιάχνουν πράγματα από λάσπη και να το αποκαλούν μοντελοποίηση.  Όμως καθ’ όλη τη διάρκεια δεν πρέπει να υπάρχει η παραμικρή υπόνοια πως είναι κατώτερα από τα μελετηρά παιδιά. Είναι πιθανό να υπάρξει ακόμα και ένα πιο δραστικό σχήμα. Όσα παιδιά είναι ικανά να προχωρήσουν σε μια επόμενη τάξη μπορούν να καθυστερούνται τεχνητά, με τη δικαιολογία πως τα υπόλοιπα παιδιά μπορεί να αποκοτήσουν κάποιο τραύμα(μα τον Βελζεβούλ τι χρήσιμη λέξη!) αν ξεμείνουν πίσω. Ο λαμπρός μαθητής, επομένως, παραμένει δημοκρατικά περιορισμένος στην αντίστοιχη τάξη της ηλικίας του καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσής του. Έτσι ένα παιδί που θα ήταν ικανό να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον Αισχύλο ή τον Δάντη, κάθεται και ακούει τις προσπάθειες των συμμαθητών του να ψελλίσουν την έκφραση: μια γάτα κάθισε πάνω στο μαξιλάρι.

Με λίγα λόγια, μπορούμε να ελπίζουμε στην ουσιαστική κατάλυση της εκπαίδευσης, όταν η λογική ‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’ έχει φτάσει στο έπακρο. Όλα τα κίνητρα για να μάθει κανείς και όλες οι τιμωρίες για κάποιον που δεν μαθαίνει, θα εξαφανιστούν. Οι λίγοι που μπορεί να θέλουν να μάθουν, θα αποτραπούν. Ποιοι είναι αυτοί που θέλουν να ξεπεράσουν τους φίλους τους; Και εξάλλου, οι δάσκαλοι, (ή μήπως πρέπει να πω οι νοσοκόμες;) θα είναι πολύ απασχολημένοι με το να καθησυχάζουν τους αφελείς και να τους χτυπούν συγκαταβατικά στην πλάτη, για να χαραμίσουν τον χρόνο τους στην πραγματική διδασκαλία. Πλέον, δεν θα χρειάζεται να σχεδιάζουμε και να μοχθούμε για να εξαπλωθεί η απαθέστατη έπαρση και η αγιάτρευτη άγνοια στους ανθρώπους. Οι μικροί υπάνθρωποι θα το κάνουν για μας.

Βέβαια όλα αυτά δεν μπορούν να συμβούν αν πρώτα δεν γίνει όλη η εκπαίδευση κρατική. Αλλά θα γίνει και αυτό. Αυτό είναι τμήμα του ίδιου κινήματος. Φόροι, ειδικά  σχεδιασμένοι για αυτόν τον σκοπό, εξοντώνουν την Μεσαία Τάξη, η οποία αποτελείται από ανθρώπους προετοιμασμένους να κάνουν πολλές θυσίες προκειμένου να μορφώσουν τα παιδιά τους στον ιδιωτικό τομέα. Η εξόντωση αυτής της τάξης, εκτός του ότι συνδέεται με την κατάλυση της εκπαίδευσης, είναι, ευτυχώς, ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα της άποψης ‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’. Αυτό ήταν, εξάλλου, το κοινωνικό σώμα από το οποίο προέκυψε η μεγαλύτερη πλειοψηφία των επιστημόνων, φυσικών, φιλοσόφων, θεολόγων, ποιητών, καλλιτεχνών, συνθετών, αρχιτεκτόνων και δικαστών. Αν υπήρξε ποτέ κάποια χούφτα από ψηλά σιτάρια των οποίων οι κορυφές ήθελαν κόψιμο, είναι σίγουρα αυτοί.  Όπως πολύ εύστοχα είπε πρόσφατα ένας άγγλος πολιτικός: ‘Η δημοκρατία δεν θέλει σπουδαίους άντρες.’

Θα ήταν άσκοπο να ρωτήσουμε ένα τέτοιο πλάσμα αν με την λέξει ‘θέλει’ εννοεί ‘χρειάζεται’ ή ‘της αρέσει’. Όμως είναι καλύτερα να είστε ξεκάθαροι. Γατί εδώ το ερώτημα του Αριστοτέλη επανέρχεται.

Εμείς, στην Κόλαση, θα καλωσορίζαμε την εξαφάνιση της Δημοκρατίας με την αυστηρή έννοια του όρου, την πολιτική ορολογία. Όπως κάθε μορφή διακυβέρνησης πολλές φορές δουλεύει προς όφελός μας, αλλά συνολικά λιγότερο συχνά από άλλες μορφές. Και αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι η Δημοκρατία με την δαιμονική έννοια (‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’, είμαι όπως οι άλλοι, συντροφικότητα) είναι το πιο έξοχο εργαλείο που θα μπορούσαμε ποτέ να έχουμε για να εξαλείψουμε τις πολιτικές δημοκρατίες από το πρόσωπο της γης.

Γιατί η Δημοκρατία ή το δημοκρατικό πνεύμα (με την δαιμονική έννοια) οδηγεί σε ένα έθνος χωρίς σπουδαίους άνδρες, ένα έθνος κυρίως αγραμμάτων, ηθικά αποχαυνωμένο λόγω έλλειψης πειθαρχίας στους νέους, γεμάτο από την αυταρέσκεια που η κολακεία γεννά στην άγνοια, και μαλθακό από το μακροχρόνιο ντάντεμα. Και έτσι εύχεται η Κόλαση πως πρέπει να είναι κάθε δημοκρατικός λαός. Γιατί όταν ένα τέτοιο έθνος έρχεται σε σύγκρουση με ένα έθνος όπου τα παιδιά μελετούν στο σχολείο, όπου το ταλέντο τοποθετείται σε αξιόλογες θέσεις και όπου οι αδαείς δεν έχουν λόγο στον δημόσιο βίο, τότε το αποτέλεσμα είναι βέβαιο.

Μια Δημοκρατία ξαφνιάστηκε πρόσφατα όταν έμαθε πως η Ρωσία την ξεπέρασε στον επιστημονικό τομέα. Τι πανέμορφο δείγμα ανθρώπινης τυφλότητας! Όταν κάθε τάση της κοινωνίας τους, αντίκειται σε κάθε μορφή διάκρισης, γιατί περίμεναν ότι οι επιστήμονές τους θα διακριθούν;

Είναι δική μας ευθύνη να ενθαρρύνουμε την συμπεριφορά, τους τρόπους, την όλη στάση του μυαλού, που φυσιολογικά αρέσουν στις δημοκρατίες. Γιατί αυτά είναι όσα, αν παραμείνουν ανεξέλεγκτα, θα την καταστρέψουν. Φαντάζομαι θα αναρωτιέστε γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να το διακρίνουν αυτό. Ακόμα και αν δεν διαβάζουν Αριστοτέλη (αυτό θα ήταν αντιδημοκρατικό) θα σκέφτεστε πως η Γαλλική επανάσταση θα μπορούσε να τους έχει διδάξει ότι η συμπεριφορά που αρέσει φυσιολογικά στους  αριστοκράτες δεν είναι η συμπεριφορά που διατηρεί την δημοκρατία. Θα μπορούσαν να το καταλάβουν αν έβλεπαν πως η ίδια αρχή έχει εφαρμογή σε όλες τις μορφές διακυβέρνησης.

Δεν θα ήθελα να κλείσω όμως με αυτήν την σκέψη. Δεν θα ήθελα - κόλαση φύλαγε! –  να ενθαρρύνω στο μυαλό σας την ψευδαίσθηση που πρέπει εσείς με πολύ προσοχή να καλλιεργήσετε στο μυαλό των ανθρώπινων θυμάτων σας. Εννοώ την ψευδαίσθηση ότι η μοίρα των εθνών είναι πολύ σημαντικότερη από την μοίρα των ξεχωριστών ατόμων. Η πτώση των ελεύθερων ανθρώπων και ο πολλαπλασιασμός των υπόδουλων κρατών είναι για μας μόνο το μέσο (εκτός του ότι, βέβαια, αποτελεί και μια πολύ καλή διασκέδαση). Όμως ο αληθινός σκοπός μας είναι η καταστροφή των ατόμων. Γιατί μόνο τα άτομα μπορούν να σωθούν ή να καταδικαστούν. Μόνο τα άτομα έχουν τη δυνατότητα να γίνουν Υιοί του Εχθρού ή φαγητό για μας. Η ύψιστη αξία, για μας, κάθε επανάστασης, πολέμου, ή λιμού έγκειται στην ιδιαίτερη αγωνία, προδοσία, μίσος , οργή και απόγνωση που μπορεί να παράγει στα άτομα. Η άποψη ‘είμαι το ίδιο καλός με εσένα’ είναι ένα καλό μέσο για την καταστροφή των δημοκρατικών κοινωνιών. Αλλά έχει μια πολύ πιο βαθιά σημασία σαν αυτοσκοπός, σαν κατάσταση του νου, που αφού πρώτα αποκλείσει την ταπείνωση, την φιλανθρωπία, την αγαλλίαση και κάθε ευχαρίστηση που έχει το άτομο από την ευγνωμοσύνη ή τον θαυμασμό, τον απομακρύνει μακριά σχεδόν από κάθε δρόμο που θα μπορούσε τελικά να τον οδηγήσει στον Παράδεισο.

Όμως τώρα ας περάσουμε στο πιο ευχάριστο μέρος του ρόλου μου σήμερα. Έπεσε σε μένα ο κλήρος να κάνω πρόποση εκ μέρους όλων των προσκεκλημένων, στην υγειά του Προέδρου Slubgob και της Σχολής Εκπαίδευσης Πειραστών. Γεμίστε τα ποτήρια σας λοιπόν. Μα, τι είναι αυτό που βλέπω; Τι είναι αυτό το περίφημο άρωμα κρασιού που οσμίζομαι; Δεν μπορεί! Κύριε Πρόεδρε, παίρνω πίσω όλα τα βαριά λόγια που είπα σχετικά με το αποψινό τραπέζι. Βλέπω, και μυρίζω, πως ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς το κελάρι της Σχολής έχει ακόμα μερικές ντουζίνες από την καλή παλιά σοδειά Φαρισαϊκός Οίνος. Λοιπόν, λοιπόν. Αυτό μου θυμίζει τον παλιό καλό καιρό. Κρατήστε το ποτήρι κοντά στη μύτη σας για μια στιγμή, ευγενικοί μου δαίμονες. Κοιτάξτε το στο φως. Παρατηρήστε αυτές τις πύρινες δέσμες φωτός που σπαρταράνε και περιπλέκονται στο μαύρο κέντρο του, σαν να ανταγωνίζονται. Πράγματι! Γνωρίζετε πώς φτιάχνεται το χαρμάνι από το οποίο προέρχεται αυτό το κρασί; Διαφορετικοί τύποι Φαρισαίων έχουν τρυγηθεί και αφού πατηθούν, αφήνονται να ζυμωθούν μαζί για να παραχθεί η λεπτή γεύση του. Τύποι που ήταν οι πιο ανταγωνιστικοί μεταξύ τους στη γη. Κάποιοι τους ήταν όλο κανόνες και λείψανα και ροζάρια. Άλλοι ήταν όλο μουντά ρούχα, ψυχρά πρόσωπα και στενόμυαλες συντηρητικές αποχές από το κρασί ή τα χαρτιά ή το θέατρο. Και οι δύο τύποι, αυτό που είχαν κοινό μεταξύ τους, ήταν η αυτοδικαίωσή τους και η σχεδόν άπειρη απόσταση ανάμεσα στην πραγματική στάση τους και σε οτιδήποτε ο Εχθρός στην πραγματικότητα είναι ή προστάζει. Ο φθόνος προς τις άλλες θρησκείες ήταν το αληθινό και ζωντανό δόγμα τους. Η συκοφάντηση ήταν το ευαγγέλιό τους και η κατασπίλωση η λιτανεία τους. Πόσο μισούσαν ο ένας τον άλλο εκεί πάνω στη γη που έλαμπε ο ήλιος! Πόσο πολύ περισσότερο μισούνε ο ένας τον άλλο τώρα που είναι για πάντα αναμεμιγμένοι μαζί και συνάμα άσπονδοι εχθροί. Η έκπληξή τους, η απέχθειά τους, κατά την μίξη, η σήψη της αιώνιας αμετανόητης έχθρας τους, καθώς περνάνε από το πνευματικό πεπτικό μας σύστημα, θα λειτουργήσει σαν φωτιά. Μαύρη φωτιά. Τα είπαμε όλα φίλοι μου. Θα είναι μια μαύρη μέρα για μας αν ποτέ εξαφανιστεί από τη γη αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι αποκαλούν θρησκεία. Μπορεί ακόμα να μας στέλνει τις αληθινά απολαυστικές αμαρτίες. Το εκλεκτό λουλούδι της ανοσιότητας μπορεί να φυτρώσει μόνο πλάι στην περιοχή του οσίου. Πουθενά δεν είναι ο πειρασμός μας πιο πετυχημένος απ’ ότι  είναι στα σκαλιά του θυσιαστηρίου!

Απειλές μου, Αίσχη μου, Αγκάθια μου, Σκιές μου και ευγενικοί μου δαίμονες η πρόποση. Στον Πρόεδρο  και στη Σχολή!

---

[1] Gentledevils στο πρωτότυπο.

[2] Farinata degli Uberti (1212-1264): Ιταλός αριστοκράτης και στρατιωτικός αρχηγός.  Από πολλούς εθεωρείτο αιρετικός και τον συναντάμε στην Κόλαση του Δάντη.

[3] Suβ-human στο πρωτότυπο.

[4] Limbo στο πρωτότυπο:  In Roman Catholic theology, Limbo (Latin limbus, edge or boundary, referring to the "edge" of Hell) is a speculative idea about the afterlife condition of those who die in original sin without being assigned to the Hell of the damned. Limbo is not an official doctrine of the Roman Catholic Church or any other.

[5] Sub-humanity στο πρωτότυπο.

ΠΗΓΗ:enoriako.info/Συγγραφείς/C.S.Lewis/Η πρόποση του Screwtape