Συνεχίζω τις χθεσινές σημειώσεις μου για την υπερηφάνεια, τον εγωκεντρισμό, ως πηγή αμαρτίας, ως το περιεχόμενο της αμαρτίας και ως η καταστροφική , ολέθρια δύναμή της.  Σκεφτόμουν σήμερα τη σχέση ανάμεσα στην αμαρτία, στη σάρκα και στη λαγνεία.  Λαγνεία είναι ουσιαστικά η ίδια εγωκεντρικότητα, η ίδια υπερηφάνεια, πού στρέφει το  σώμα στον εαυτό του, στην αυτοδικαίωση και στην αυτοϊκανοποίησή του.  Έτσι, είναι αδύνατη η γνήσια ταπείνωση δίχως τη νίκη ενάντια στη σάρκα, η οποία τελικά συνίσταται στην πνευματοποίηση του σώματος.  Αλλά η μάχη με τη σάρκα μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε υπερηφάνεια και σε πηγή υπερηφάνειας αν δεν ριζώνει στην αναζήτηση και επιδίωξη της ταπείνωσης.  Ο ασκητισμός μπορεί να εντρυφά στον εαυτό του κι όχι στον Θεό.  Τα σημάδια είναι σαφή.  Ο φωτεινός ασκητισμός είναι χαρούμενος, απλός, ελπιδοφόρος.  Ο ψευδής ασκητισμός, χωρίς εξαίρεση, ζει απεχθανόμενος τη σάρκα, τον κόσμο, τη ζωή.  Τρέφεται με την περιφρόνηση, συμμετέχει στη βλασφημία του Διαβόλου απέναντι στην κτίση.  Για έναν τέτοιο ασκητή, η αμαρτία – όπως και ο πειρασμός και ο κίνδυνος – φαίνεται να βρίσκεται παντού.  Ενώ η νίκη πάνω στη σάρκα δεν γίνεται ποτέ απέχθεια και πάντα οδηγεί στον «καθαρό οφθαλμό».  «Εάν δε ο οφθαλμός σου πονηρός ή , όλο το σώμα σου σκοτεινόν έσται» (Ματθ. 6. 23).

Alexander Schmemann”The Journals of Father Schmemann 1973-1983” “ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1973-1983, εκδ. Ακρίτας