Ο Χριστός εγκαινίασε μια νέα ζωή και όχι μια νέα θρησκεία.

        Αυτή η ανεξαρτησία της πρώτης Εκκλησίας από τη "θρησκεία", με τη συνηθισμένη κατά παράδοση σημασία αυτής της λέξης, είναι που οδήγησε τους ειδωλολάτρες να κατηγορήσουν τους Χριστιανούς για αθεϊσμό.  Οι Χριστιανοί δε νοιάζονταν διόλου για ιερή γεωγραφία και οι ναοί και η λατρεία τους ήταν τέτοια που δεν μπορούσαν να γίνουν παραδεχτά από τις γενιές τις θρεμμένες με την επισημότητα των μυστηριακών τελετών. Δεν υπήρχε ιδιότυπο  θρησκευτικό ενδιαφέρον για τα μέρη εκείνα όπου έζησε ο Χριστός. Δεν υπήρχαν προσκυνήματα. Η παλιά θρησκεία είχε χιλιάδες ιερούς τόπους και ναούς. Για τους Χριστιανούς όλα αυτά ήταν περασμένα ξεχασμένα. Δεν υπήρχε ανάγκη για ναούς χτισμένους από λιθάρια : το σώμα του Χριστού, η ίδια η Εκκλησία, ο νέος λαός, ο συναθροισμένος γύρω από Εκείνον, ήταν ο μόνος πραγματικός ναός. Λύσατε τον ναόν τούτον, και εν τρισίν ημέραις εγερώ αυτόν ...(Ιωαν. 2,19).

        Η ίδια η Εκκλησία ήταν η νέα και ουράνια    Ιερουσαλήμ.  Η Εκκλησία στην Ιερουσαλήμ    ήταν αντίθετα δίχως σημασία. Το γεγονός πώς ο Χριστός έρχεται και είναι παρών είχε μεγαλύτερη σημαία από τα μέρη όπου Εκείνος βρέθηκε. Η ιστορική πραγματικότητα του Χριστού φυσικά στάθηκε το αδιαφιλονίκητο έδαφος της πίστης των πρώτων Χριστιανών, Δε θυμόντουσαν όμως τόσο Εκείνον,  όσο προπάντων ήξεραν πως Εκείνος  βρισκόταν μαζί τους. Και σε Εκείνον βρισκόταν το τέλος της "θρησκείας", επειδή Εκείνος ο ίδιος ήταν η Απόκριση σε όλες τις θρησκείες, σε όλη την ανθρώπινη πείνα για το Θεό, επειδή  σε Εκείνον η ζωή που είχε χαθεί για τον άνθρωπο -και που η θρησκεία μπορούσε μονάχα να τη συμβολίσει, να τη σημάνει, να την αναζητήσει- η ζωή αυτή είχε σε Εκείνον αποκατασταθεί για τον άνθρωπο.

Alexander Schmemann