. . .   βασική πεποίθηση του γέροντα Πορφυρίου ήταν ότι το σκοτάδι το διώχνει το άναμα του φωτός΄ότι, με άλλα λόγια, η ουσία της χριστιανικής ζωής είναι η πραγμάτωση της αγάπης.  Η αγάπη είναι το θεμελιώδες στοιχείο της χριστιανικής ζωής, ενώ τα άλλα στοιχεία της (όσο ενδεχομένως θαυμαστά και έκτακτα κι αν είναι) νοηματοδοτούνται από την αγάπη και αποκτούν αξία, μόνο αν νοηματοδοτούνται από την αγάπη.    Κατά την ταπεινή μου αίσθηση, είναι οφθαλμοφανές ότι η αγάπη υπήρξε η ραχοκοκαλιά της ζωής και της θεολογίας του γέροντα Πορφυρίου, και ως εκ τούτου είναι (ας μου επιτραπεί) εντυπωσιακό να συναντά κανείς αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά, τις οποίες σαρώνει η έπληξη προοράσεων, διοράσεων, θαυματουργιών, όχι όμως το πρωτείο της αγάπης !  Ή, παρόμοια, αφηγήσεις που μνημονεύουν μεν την αγάπη του,αλλά την απαριθμούν ως μία απλώς από τις αρετές του, με αποκορύφωμά τους το προορατικό χαρισμα !

 . . .   Ο Γέροντας σαφώς και πίστευε ότι η ζωή του Χριστιανού τελεί σε αντιδικία προς τα έργα του σατανά, επέμενε όμως κατηγορηματικά ότι η λύση είναι να στραφεί ο άνθρωπος στόν Χριστό, στην αγάπη Του και στο φώς Του.  Αυτό διώχνει τα σκοτάδια - όχι η πάλη κατά του σκοταδιού καθεαυτού.

. . .   έχει εξαιρετική σημασία το γεγονός ότι ο Πορφύριος θεωρούσε τη νοερή προσευχή (την "ευχή του Ιησού") πολύ περιεκτική και σημαντική, ωστόσο τη θεμελίωνε στην άμεση, φλογερή και ανεπιτήδευτη αγάπη του προσευχομένου προς τον Χριστό, και διαφωνούσε προς την εκμάθηση τεχνικών (κάθισμα σε χαμηλό σκαμνί, έλεγχος των αναπνοών κ.λπ.), 
οι οποίες μεταρτέπουν τη ζωντανή, προσωπική σχέση με τον Χριστό, σε διαδικασία.

(Όσιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, ΕΝΑΣ ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, εκδ. ¨Εν πλώ" )